Alash qozǵalysyna 100 jyl: «Shaqabaı batyrdyń erlik izderi» atty ǵylymı konferentsııa ótedi

ASTANA. QazAqparat - L.N.Gýmılev atyndaǵy Eýrazııa ulttyq ýnversıtetinde 19 mamyr kúni Alash qozǵalysynyń 100 jyldyǵyna oraı «Shaqabaı batyr jáne onyń urpaqtarynyń erlik izderi» atty ǵylymı-praktıkalyq konferentsııa ótedi, dep habarlaıdy QazAqparat tilshisi.

Bul týraly Shaqabaı batyr atyndaǵy qaıyrymdylyq qory habarlady.

Abylaı, Qabanbaı, Bógenbaı, Er Jánibek syndy bahadúrlerge abzal aǵa, úzeńgiles serik bolǵan Shaqabaı batyr Esentaıuly óziniń erlikterimen urpaqqa ónege bolǵan batyr babalarymyzdyń biri.

Ol týǵan 1688 jyl qazaqtyń basyna zulmat kún týǵan aýyr kez edi. Sol jyldary qas batyrlardyń sońynan ergen ójet uldy zaman soqpaǵy batyr qylyp eseıtti. Eliniń Syr boıyna deıin aýǵan tarıhyna kýá bolǵan ol endigi jerde erler sapynda atqa qonyp, baıtaq qazaq dalasyn jaýdan azat etýdiń barlyq urystaryn bastan keshirdi. Jasynan atqa qonyp, bir taıpa elge uran bolyp úlgergen has batyrdyń esh urystan qaǵys qalýy múmkin emes edi. Onyń aqyl-qaıraty qatar tolysqan kezeń jońǵar shapqynshylaryna aıaýsyz soqqy bergen jeńisti sherýler tusyna dóp keldi. Tolarsaqtan qan keshken batyrdyń ómiri at ústinde ótti.

Ol erdiń jasy 50-den ótip, asqaraly 60-qa shyǵatyn kezinde de attan túspeı, elin qazirgi ShQO óńirine qonystandyrý jolynda tynymsyz kúresti.

1778 jyly 90 jasqa kelip, altyn Altaı men tarlan Tarbaǵataı taýynyń arasynda óziniń atyndaǵy «Shaqabaı qyzyly» taýyn jastanyp máńgilik uıqyǵa ketti. Súıegi ShQO Tarbaǵataı aýdany Kókjyra aýylynda jatyr. Qazaq batyrlarynyń eldiń shetinde, jaýdyń ótinde kúzette turǵandaı qasqaıǵan kúıde kóz jumýy, sol óńirge molasyn qaldyrýy erliktiń taǵy bir belgisi retinde tarıhqa qaldy.

Erlik izderi Shaqabaı batyrdyń ózimen ǵana ólshenbeı, onyń keıingi nemere, shóbere, shópshekterinen de el qorǵaǵan batyrlar kóp shyqqan.

Shaqabaı batyr esimi Іlııas Esenberlın, Ábish Kekilbaev, Shámis Qumaruly, Sultan Táýkeıuly jáne basqa da aqyn-jazýshy shyǵarmalarynda, entsıkolepedııa-sózdikterde atalady.

Aldaǵy ótetin konferentsııa batyr esimin ulyqtaý ǵana emes, ótkendi tanyp, búginginiń qadirin bilý jáne ony urpaq sabaqtastyǵyna aınaldyrýdy maqsat etedi.

Konferentsııaǵa Qytaı, Mońǵolııa, Túrkııa elderinen arnaıy ǵalymdar, elimizge tanymal tarıhshylar, ádebıetshiler, qoǵam qaıratkerleri jáne batyr urpaqtary qatysady dep kútilýde.