Ál-Farabıdiń 1150 jyldyq mereıtoıyna oraı derekti fılm túsirildi
Kórermenge «Órkenıet shyraqshysy» ataýymen usynylǵaly otyrǵan eki bólimdi tarıhı-zertteý týyndysy 18, 25 qańtar kúnderi, saǵat 20:35-te efırge shyǵady.
Derekti fılmniń túsirilim jumystary bes aı kóleminde ǵulama ǵalym dúnıege kelgen, tarıhta «Zernýk», «Vesıdj» degen atpen belgili Oqsyz jerinen bastalyp, ejelgi Otyrar, Kaır shaharlarynda jalǵasty. Sonymen qatar, túsirilim toby ǵulama ómirden ótken Damask qalasynda bolyp qaıtty.
Kemeline jetken shaǵynda Ábý Nasyr elin tastap, Baǵdadqa nege attandy? Uly oıshylǵa qatysty «Otyrar kitaphanasynyń negizin qalaǵan» degen ańyz shyndyqqa qanshalyqty janasady? Nelikten barsha órkenıetti álem oǵan «ekinshi ustaz» dep taǵzym etedi? Derekti týyndyda osy saýaldarǵa jaýap berilip, ál-Farabı adamzattyń asyl qazynasy – ǵylym jetistikteri men azat oıdyń qutqarýshysy retinde sıpattalady. «Ekinshi ustazdyń» arab elderinde jaryq kórgen eńbekteriniń basym kópshiligi saqtalǵanyn, al týǵan elindegileri Túrkistan órkenıetimen birge joǵalǵany aıtylady.
«Ál-Farabı búgingi qazaq dalasynan shyǵyp, búkil arab fálsafasynyń negizin qalady. Óz zamanyndaǵy barlyq ǵylym men ilim túrlerin júıege keltirdi. Onyń ómiri týraly derek az, alaıda rýhanı murasy ushan-teńiz. Biz onyń sýretin alǵashqy ulttyq teńgemizge saldyq, esimin basty ýnıversıtetimizge berdik. Alaıda, eńbekterin óz tilimizge áli tolyq aýdara almaı otyrmyz. Onyń ulttyq aıamyzǵa qaıtyp oralýy dál osy mindetpen ólshenedi. Sebebi, ol eline oralýdy ómir baqı ańsap ótti.
Bizdiń paryzymyz – «Parasat padıshasy» atanǵan uly ǵalymnyń ataǵyn ǵana emes, rýhanı murasyn, arman-muratyn, izgilik ustanymdaryn týǵan eline qaıtaryp, ulttyq rýhanııatymyzdyń ajyramas bólshegine aınaldyrý», - deıdi fılm avtory, jýrnalıst Darhan Ábdik.
Týyndyda ǵalymnyń zertteý eńbekterine qatysty otyrartanýshy Bekjan Beısenbaı, ǵalym, ónertaný professory Tynysbek Qońyratbaı, «Ál-Farabı» ǵylymı-zertteý ortalyǵynyń dırektory, professor Jaqypbek Altaev pikir bildiredi.