Aqtóbedegi Qazdyaral turaǵynda qola dáýiriniń jádigeri tabyldy
Aqtóbe oblystyq tarıhı-ólketaný mýzeıi men Oıyl aýdandyq óner jáne ólke tarıhy mýzeıi Sh.Bersıev selolyq okrýgindegi Qazdyaral turaǵynda zertteý jumysyn júrgizdi. Munyń bári jospardan tys atqarylǵan sharýa.
«Aýyl turǵynynyń biri kezdeısoq oljaǵa tap bolǵan. Olar qumyra men adam súıegin tapty. Aldymen sýretke túsirip, qoryqqan soń bárin qaıta kómgen. Arada eki aı ýaqyt ótkende sýret áleýmettik jeli arqyly tarady. Tarıhshy, arheologtar, mýzeı qyzmetkerleri shilde aıynyń orta tusynda sýretterdi kórgen. Dál sol kezde aýdandaǵy Shóptikól aýylyndaǵy qazba jumystary aıaqtalǵan bolatyn. Arheolog Aslan Mamedov, «erte qola dáýirine tán, qundy jádiger» dep baǵalady. Kóp uzamaı oblystyq tarıhı-ólketaný mýzeıi men Oıyl aýdandyq óner jáne ólke tarıhy mýzeıi birlesip barlaý jumysyn júrgizýge kiristi. Jergilikti turǵyndardan, taýyp alǵan adamdardan surastyryp, bardyq. Shamamen oryndy kórsetti, biraq tabylmady. Ol aýylda qum kóshkini júredi. Birden tabý qıyn», - dedi Sh.Bersıev atyndaǵy Oıyl aýdandyq óner jáne ólke tarıhy mýzeıiniń dırektor Medet Qulmuqanov.
Alaıda zertteý toby oljaǵa keneldi. Qazba jumystary kezinde erte qola dáýiriniń qabiri tabyldy.
«Qazdyaral turaǵynda bir kún boıy qazba jumysy júrgizildi. Úsh negizi saqtalǵan qabir qazyldy. Eki qaıta kómilgen shuńqyr ashyldy. Qabir erte qola dáýirine, eki shuńqyr orta ǵasyrlyq kezeńge jatady. Arheolog Aslan Mamedovtyń boljamy boıynsha, munda oǵyzdar jerlengen bolýy múmkin. Ári elıtalyq. Jerlengen bala súıegi ózgertilgen. Bas súıekti ózgertý joǵary tap ókiline tán. Orta ǵasyrǵa tán qabirdi qazý kezinde qumyra, jebeniń ushy, pyshaq, qola buıymdar da anyqtaldy. Erte qola dáýirine tán qabirde erli-zaıypty jerlengen. Aıaǵy búgýli. Bir ereksheligi – buǵan deıin erte qola dáýirine tán eskertkishterde mal súıeti bolmady. Qazdyaralda qoı súıegi qazylyp alyndy. Zertteýdi qajet etetin qazba jumysy boldy», - dedi Medet Qulmuqanov.
Zertteý kezinde taǵy 10-ǵa jýyq jerde izdeý jumysy júrdi. Alaıda arheologtardy qyzyqtyrǵan qumyra tabylmady.
Aıta keteıik, 2012 jyly Oıylda barlaý jumysy júrgizildi. Qazdyaralda úsh qum kóshkininen jádigerlerdi terip aldy. Erte tas dáýirine tán jádigerler jınalyp, sıpattalyp, mýzeıge tapsyryldy.
«Qazdyaral zertteýdi qajet etedi. Sondyqtan arnaıy belgi qoıyldy. Aýmaqty qorǵaýǵa alý úshin ınspektsııaǵa habar berdik», - dedi Medet Qulmuqanov.
Qazba jumysyna aýdannyń erikti jastary da qatysty. Búgingi tańda mýzeıde jas arheologtar úıirmesi jumys isteıdi.