Aktıvterdi qaıtarý qalaı júzege asyrylady: Májilis qujatty maquldady
Zań jobasy aıasynda Arnaıy ýákiletti organ men komıssııa qurylady, zańdy jáne jeke tulǵalardyń jabyq reestri jasalynyp, memlekettik qor jasaqtalady.
«Zań jobasynda arnaýly memlekettik qor men basqarýshy kompanııanyń qyzmeti reglamenttelgen. Arnaıy memlekettik qor – qaıtarylǵan aktıvterdi jınaqtaý jáne ótkizý úshin qazynashylyq organdarynda ashylǵan Úkimettiń qolma-qol aqshasyn baqylaý shoty. Basqarýshy kompanııanyń mindeti - memleket atynan ózine qaıtarylǵan aktıvterdi menshikke qabyldaý men zańdy basqarý, qarajatty arnaıy memlekettik qorǵa aýdarýdy qamtamasyz etý», - dedi Májilis depýtaty Elnur Beısenbaev.
Zań jobasyn iske asyrý úshin túzetýlerdi kózdeıtin tórt ilespe qujat ázirlendi.
Aktıvterdi qaıtarýǵa baǵyttalǵan sharalar jeke tulǵalarmen tyǵyz baılanysta bolǵan, zańsyz sybaılastyq ornatqan ózge tulǵalarǵa da qoldanylady.
«Máselen, jaqyn týystary, tanystary, kólik júrgizýshisi, qyzmetshisi jáne olardyń múlkine nomınaldy ıelik etetin adamdar jatady. Osy rette atalǵan zań jobasy iri sybaılas jemqorlyqqa jáne respýblıkalyq, jergilikti deńgeıdegi ákimshilik-bılikpen bite qaınasqan olıgopolııalyq toptarǵa qarsy pármendi sharalar engizedi», - dedi Elnur Beısenbaev.
Qujatta shet elderdegi aktıvterdi qaıtarý boıynsha jumysty zań aıasynda júrgizý tetikteri qarastyrylǵan.
Zań jobasynda aktıvterdi qaıtarýdyń erikti nemese májbúrli tártibi kózdelgen. Birinshiden, erikti túrde qaıtarý – ózderine tıesili múlikti memleketke óteýsiz berý jolymen júzege asyrylady. Ekinshiden, sottardyń sheshimderi negizinde qylmystyq protsess aıasynda zańsyz alynǵan aktıvterdi tárkileý qarastyrylyp otyr.
Zań jobasynda azamattyq protsess aıasynda tárkileýdiń mynadaı algorıtmi eskerilgen:
Birinshi. Eger monıtorıng jáne aqparatty taldaý qorytyndylary boıynsha quny 100 mln AQSh dollarynan asatyn aktıvti satyp alýdyń zańdylyǵyna baılanysty kúmán bolsa, ýákiletti organ sýbektini jáne onyń úlestes tulǵalaryn reestrge engizý máselesin komıssııanyń qaraýyna shyǵarady.
Ekinshi. Materıaldardy qaraý qorytyndylary boıynsha komıssııa adamdy reestrge engizý nemese qospaý týraly usynys beredi.
Úshinshi. Ýákiletti organ reestrge engen azamattarǵa olardyń aktıvteri týraly deklaratsııany tapsyrý quqyǵynyń bar ekenin jetkizedi. Deklaratsııalardy tekseredi jáne tekserý nátıjelerin Komıssııanyń qaraýyna shyǵarady. Sonyń nátıjesinde, komıssııa odan ári sharalar qabyldaý týraly usynymdar shyǵarady.
«Eger adam deklaratsııany tapsyrý arqyly óz aktıvterin qaıdan alǵanyn rastaı almasa nemese deklaratsııany tabys etpese, mundaı aktıvter negizsiz baılyq retinde tanylyp, memleket kirisine qaıtarylýy múmkin. Adamdardyń quqyǵyn qorǵaýǵa, ashyq protseske kepildik berý jáne azamattyq qoǵam jaǵynan baqylaýdy qamtamasyz etý maqsatynda zań jobasynda tıisti qadamdar eskerilgen. Bul turǵyda adamdardyń jabyq reestri jasalady, sebebi bul baǵytta repýtatsııalyq máseleler bar. Sonymen qatar, atalǵan komıssııanyń máseleni alqaly tártipte qaraýy eskerilgen. Komıssııaǵa depýtattar men qoǵam belsendileri múshe bola alady. Atap aıtqanda, adal satyp alýshylar men adal kredıtorlardyń quqyqtary qorǵalady. Jalpy, barlyq satylarda sotqa shaǵymdaný múmkindigi bar, sondaı-aq kelisim talaptaryn oryndaǵan adamdar úshin kepildikter beriledi», - dedi Elnur Beısenbaev.