AQSh-taǵy qazaq dıasporasy Qazaqstannyń qoldaýyn kórip otyr
Shara onlaın rejımde ótkenimen, asa mazmundy ári paıdaly boldy. Qazaqstan Respýblıkasynyń Amerıka Qurama Shtattaryndaǵy elshisi Erjan Ashyqbaev kezdesýge kelgen qazaqtardyń amandyǵyn suraı kelip, 2023 jyldyń 19 naýryzynda Qazaqstanda Májilis jáne máslıhattar saılaýy bolatynyn atap ótti. Bul kúni AQSh-ta júrgen Qazaqstan azamattaryna da daýys berý quqyǵyn paıdalanýǵa múmkindik berilmekshi. Naqtyraq aıtsaq, eldiń úsh qalasynda jergilikti ýaqyt boıynsha tańǵy saǵat 7.00 men 8.00 aralyǵynda saılaý ýcheskeleri jumys isteıdi. Atalǵan daýys berý ýchaskeleri Vashıngton, Nıý-Iork jáne San-Frantsısko qalalarynda ornalasqan.
Qazaqstan dıpolmatııalyq meekemesiniń basshysy eliniń taǵdyry men saıası damýyna beıjaı qaramaıtyn Qazaqstan azamattaryn osy ýchaskelerge kelýge, sol arqyly azamattyq mindetterin atqaryp, QR Parlament Májilisiniń depýtattyǵyna úmitkerlerge daýys berýge shaqyrdy.
Bul jolǵy saılaý ulystyń uly kúni – Naýryz merekesine dóp kelip otyr. Elshiniń aıtýynsha, osy meıramnyń qurmetine oraı Qazaqstannan bir top ónerpaz kelip, AQSh-taǵy qazaq dıasporasyna óner kórsetpek. Qazir iriktelgen mýzykanttardyń vızasyn retteý jumystary júrip jatqan kórinedi.
Kezdesýde «Otandastar» kommertsııalyq emes aktsıonerlik qoǵamnyń prezıdenti Abzal Sarapbekov te sóz aldy. Sózine qaraǵanda, qor mundaǵy qazaqtarmen de tyǵyz baılanys ornatyp, qoldaý sharalaryn qolǵa almaqshy. Sondaı-aq, Qazaqstannan tysqary elderde júrgen qazaqtarǵa jalpy kórsetilip jatqan qoldaý sharalary týraly málimet berdi. Mundaı qoldaýdy AQSh-taǵy qazaq dıasporasy da sezinip otyr.
Syrttaǵy qazaqtardyń ana tilin umytpaýyna baǵyttalǵan sharalarǵa toqtalǵan Abzal Saparbekov qazaq tilin oqytatyn kýrstar onlaın formatta da, offlaın formatta jumys isteıtinin atady. Aldaǵy ýaqytta halyqaralyq «Otandastar forýmyn» ótkizý josparda bar ekeni de aıtyldy.
Al belsendi qazaq jastary úshin «Kıeli Qazaqstan» ekskýrsııasyn ótkizý qarastyrylyp otyr. Sheteldegi daryndy qazaq jastaryn taýyp, qoldaý baǵytynda «Qasıetti qazaq eli» óner festıvalin ótkizý josparlanǵan. Jalpy qor syrttaǵy qazaq jastaryna kóbirek kóńil bólýge nıetti kórinedi. «Jazǵy lager» degen atpen qazaq jastarynyń lagerin uıymdastyryp, «Jas qazaq» degen atpen qazaq jastarynyń halyqaralyq klýbyn qurý kózdelip otyr. Qazaq tilinen «Ata jurtym» degen ataýmen halyqaralyq olımpıada ótkizý qolǵa alynǵany da aıtyldy. Munyń syrtynda túrli sıpattaǵy halyqaralyq konkýrstar ótýi múmkin. Syrttaǵy otandastardy qoldaýǵa arnalatyn halyqaralyq ortalyqqa úlken senim artylyp otyr. Osy Call-ortalyq arqyly qazaq tilin oqytý kýrstaryn júrgizip, ulttyq salt-dástúr men ulttyq mádenıetke baýlý sharalary uıymdastyrylýda. Sondaı-aq, shetelde jumys istep turǵan qazaq tildi buqaralyq aqparat quraldaryqaýymdastyǵynyń jumysyn da osy ortalyqtyń kómegimen uıymdastyryp, jetildirý josparlanǵan.
Kezdesýge 50-den astam adam qatysty. Onyń ishinde Amerıka Qurama Shtattarynyń Kalıfornııa (California Qazaq Community, Sakramento jáne Los-Andjeles qalalary), Pensılvanııa (Kazakh American Community Inc, Fıladelfııa qalasy), Nıý-Iork (Kaz Community USA, Kazakh American Center, Nıý-Iork qalasy), Tehas (Shanyraq Kazakh Foundation, Hıýston qalasy), Florıda (Florida.kz, Maıamı qalasy), Massachýsets (MIRAS Boston Kazakh Cultural Foundation Group, Ýelslı, Fıladelfııa jáne Boston qalalary), Illınoıs (Kazakh American Society of Chicago, Chıkago qalasy), Vırdjınııa (Kazakhstan community of Washington DC area), Merılend (Kazakh American Association), Soltústik Karolına (Sharlott qalasy), Vashıngton (Sıetl qalasy) shtattary men Gavaı araldarynda turyp jatqan qazaq dıasporasynyń ókilderi bar.
Kezdesý kezinde túrli taqyryptar ortaǵa tastalyp, talqylandy. Syrttaǵy qazaqtardyń quryltaıyn ótkizý máselesi de kún tártibine shyqty. Naýryz merekesin toılaýdyń máselesi de áńgime ózegine aınaldy. Sheteldegi qazaqsha bilim berý jáne mádenıet ortalyqtaryn qoldaý, konsýldyqtar jumysy, logıstıkalyq problemalar, uıymdastyrý jáne qarjylyq máseleler de talqyǵa tústi. Elshi kezdesýde aıtylǵan usynystar men kóterilgen máselelerdiń mańyzdy degenderin dıplomattarǵa pysyqtaý tapsyrylatynyn aıtty.
Onlaın baılanys jolǵa qoıylǵan dáýirde álemniń ár túkpirinde júrgen qazaqtardyń bir-birimen aralas-quralas ómir súrýine múmkindik ashylyp otyr. Dıalogtyń mundaı túri Qazaqstan elshiligi men «Otandastar» qorynyń AQSh-taǵy qazaqtarmen baılanysyn ǵana tereńdetip qoımaı, mundaǵy dıasporanyń ózara aralasýyna da septigin tıgizgendeı. Sol arqyly olar ózekti máselelerdi birlesip talqylap, sheshý joldaryn pysyqtaı aldy.
Kezdesý Amerıka Qurama Shtattarynyń ár qıyrynda júrgen qazaqtardyń arasyndaǵy jáne Qazaqstandaǵy jaýapty oryndarymen baılanysty qaıta bir jandandyrǵandaı boldy. Olaı deıtinimiz, shara aıasynda qajetti telefon nómirleri men elektrondy mekenjaılar taratyldy. Osy baılanys derekteri arqyly kez kelgen qazaq dıasporasynyń ókili tap kelgen problemasy týraly dıplomatııalyq mekemege málimet usyna alady. Al elshilik pen konsýldyqtar ol málimetterdi «Otandastar» qoryna tabystap otyrady.
Qazaqstannyń Amerıka Qurama Shtattaryndaǵy elshisi Erjan Ashyqbaev AQSh-taǵy qazaq dıasporasyna kez kelgen kómek pen qoldaý kórsetýge daıyn ekenderin jetkizdi.
Kezdesýdi uıymdastyrýshy taraptar sharaǵa qatysýshylarǵa arnaıy ýaqyt bólip, ortaq máselelerdi talqylaýǵa qyzyǵýshylyq tanytyp, belsendi atsalysqandary úshin alǵys bildirdi. Qazaq dıasporasynyń AQSh-taǵy ókilderi de mundaı kezdesýdiń jalǵasy bolsa degen tilekterin aıtyp, syrttaǵy qazaqtardy umytpaı, qoldaýǵa daıyndyqtaryn bildirgen uıymdastyrýshylarǵa rıza ekenderin jetkizdi.