Ákim jumysyna halyq, Úkimet pen Prezıdent baǵa beredi - Nurtaı Sabılıanov
Májilis pen Úkimet arasynda teke-tires bolyp turady
Depýtattyń atap ótýinshe, Májilis pen Úkimet arasyndaǵy jumys kezinde kedergiler jıi kezdespese de bolyp turady. Máselen, Úkimet keıbir depýtattyń usynysyna teris qorytyndy beredi. «Qarajat joq», «usynys basqa zańdarǵa qarama-qaıshy keledi» degen sııaqty ýájdi alǵa tartady. Eger bıýdjetke túsetin qarajat azaısa nemese bıýdjet shyǵyny kóbeıse, onda Úkimet teris qorytyndy jasap usynady.
«Mine, osy jaıt bizge kedergi bolyp tur. Bul – Konstıtýtsııada kórsetilgen norma. Úkimet osyny ózderine kóbirek paıdalanady. Sondyqtan biz kóp usynysty Úkimet qorytyndysyna jibermeýge tyrysamyz. Óz ishimizde jan-jaqty qarap, sheshemiz. Qarajat talap etetin ne talap etpeıtin usynystar bolady. Qoǵamǵa kerekti usynystardy sarapshylarmen, qoǵamdyq birlestiktermen, múddeli memlekettik organdarmen jan-jaqty talqylaımyz. Ol unaı ma, unamaı ma, aınalyp kelgende Májilistiń jalpy otyrysynda daýys berý arqyly sheshiledi», - dedi Nurtaı Sabılıanov.
Osy oraıda ol Úkimetpen arada bolǵan teke-tireske qatysty naqty mysal da keltirdi.
«6-shy shaqyrylym kezinde «Memlekettik satyp alý týraly» Zań boldy. Sol kezde biz «memlekettik satyp alýǵa qatysqan merdigerler jumys kóleminiń 75 paıyzyn ózi oryndaýy kerek» dep usynys engizdik. Ony Úkimetke qorytyndy alýǵa jiberdik. Úkimet qurylys kompanııalaryn jınap keńesken, olar árıne qarsy bolǵan. Merdigerler 30 paıyzyn ózderi oryndap, qalǵandaryn qosalqy merdigerlerge beredi. Biz ony qarap, 75 paıyz emes «bas merdiger 50 paıyzyn, al qalǵan 50 paıyzyn qosalqy merdiger oryndaýyna bolady» dep ózgerttik jáne Úkimettiń qorytyndysyn alýǵa qaıtadan jibermedik. Ózimiz qabyldadyq. Munan bólek, múddeli qoǵamdyq birlestikter de bar. Mysaly, «Atamekendi» (Ulttyq kásipkerler palatasy) alaıyq. Biz usynys jasaǵan kezde oǵan qarsy shyǵady. Bıznestiń múddesin oılaıdy. Biz tek bıznes múddesin ǵana emes, jalpy memlekettiń jaǵdaıyna sáıkes, halyqqa jumys isteıtin normany qabyldaýymyz kerek. Biraq, bızneske kedergi keltirmeımiz. Keıde olar tym artyq ketip qalatyn kezder de bolady. Sol kezde biz olardy qoldamaı, komıtet otyrysynda daýysqa shyǵaryp, depýtattardyń usynystaryn ótkizýge tyrysamyz», - dedi depýtat.
Abaı oblysy ákiminiń jumysyna baǵa bere almaımyn
Nurtaı Sabılıanovtyń aıtýynsha, Májilis Úkimetpen birge jumys istep, aýdandarda, qalalarda, oblystarda bolǵan kemshilikterge baılanysty mınıstrler kabınetine, múddeli memlekettik organdarǵa hat jiberip otyrady.
«Máselen, shekaralyq aýdandardy damytýǵa qatysty komıtettiń keńeıtilgen otyrysyn ótkizdik. Ákimderdiń kóptegen kemshiligin aıtyp, ony atqarýshy organmen de, Úkimetpen de birlesip talqyladyq. Usynystarymyzdy berdik. Soǵan oraı Úkimet qaýly qabyldady. Anaý ákim mynany istemepti, myna ákimniń mynadaı kemshiligi bar dep usynys jasamadym. Degenmen, Maqsat Tolyqbaı Túrkistan oblysyndaǵy qarajatqa baılanysty másele kóterdi, áriptesterim depýtattyq saýaldar jiberip jatyr. Ózim Abaı oblysyna qatysty usynys jasadym. Biz ákimderge baǵa bermeımiz. Ákimderdiń jumysyna baǵany Úkimet pen Prezıdent, halyq beredi», - dedi ol.
Sonymen qatar depýtat Abaı oblysynyń ákimi Nurlan Uranhaevtyń jumysyna qazirgi ýaqytta baǵa bere almaıtyndyǵyn atap ótti.
«Abaı oblysynyń ákimi jumys istep jatyr. Qazir baǵa bere almaımyn. Óıtkeni, jumys istegenine, bıýdjetti qabyldap, júzege asyra bastaǵanyna 1 ǵana jyl boldy. 1 jyldaǵy jumysyna kóńilim tolady. Shyǵys Qazaqstan oblysynan Abaı oblysy bólingen kezde óńirde kóptegen aıaqtalmaǵan nysan qaldy. Al qarajat ıgerilip ketti. Olar – eldi mekenderdi aýyz sýmen qamtamasyz etý, mektepter, joldar salý jobalary. Áli kúnge deıin bitpeı jatqandary bar. Mysaly, Úrjar aýdanynda 7 aýylda 4-5 jyldan beri qarjylandyrylyp kele jatqanymen aýyz sý áli tolyq tartylǵan joq», - dedi depýtat.
Oblys ákimi laýazymyna saılaý ótse, qatysar edim
Depýtat Shyǵys Qazaqstan ne Abaı oblysy ákimin saılaý ótse qatysýǵa daıyn ekendigin aıtty.
«Saılaý bolsa, qatysýǵa bolady. Óıtkeni, 16 jylda Shyǵys Qazaqstan oblysynyń 450 aýylynda bolyp, 1 200-deı kezdesý ótkizdim. Shyǵys Qazaqstan men Abaı oblystarynyń barlyq aýylyn bilemin. Qaı aýylda qandaı másele bar, kim ne istep jatyr, kim qandaı másele kóteredi, qaı aýylda sý, jol joq» ekenin kezinde halyq kóterip, sony sheshýge atsalystym. Máselen, sýdy alaıyq, 120 aýyldy taza aýyz sýmen qamtamasyz etý úshin bıýdjetten qarajat bóldirdik. Biraq, jasym zeınet jasyna jaqyndap qaldy. Jas shekteýi bar», - dedi ol.
Ol Abaı oblysynyń ákimi bolǵan jaǵdaıda halyqpen ashyq jumys isteıtindigine, bólingen qarajatty tıimdi paıdalanyp, ár istegen isine jaýap beretindigine nazar aýdartty.
Ekonomıkalyq reforma komıteti jumysyna kóńilim tolady
Parlament Májilisinde 7 komıtet bar. Onyń biri – Ekonomıkalyq reforma jáne óńirlik damý komıteti. Ol ekonomıkany damytýǵa, kásipkerlikti qoldaýǵa, kólik, avtojoldarǵa, eldi mekenderdi damytýǵa, ózin ózi basqarýǵa, jergilikti bıýdjetke qatysty Májiliske kelip túsken zań jobalaryn qaraıtyn basty komıtet sanalady. Zań jobalary kelip túskende jumys toby qurylady.
«Jumys tobynda qabyldap alynǵan zań jobasy jan-jaqty talqylanyp, usynystar jasalyp, aryqaraı komıtet otyrysyna shyǵarylady. Komıtet otyrysynda qujat múddeli memlekettik organdardyń ókilderimen, sarapshylarmen, qoǵamdyq birlestiktermen jan-jaqty talqylap, Májilistiń jalpy otyrysyna shyǵarylady», - dedi depýtat.
Ol osy komıtettiń bastamasymen Joǵary aýdıtorlyq palataǵa qosymsha quzyretter berilgendigin aıtady.
«Joǵary aýdıtorlyq palatany jylyna 2 ret tyńdaımyz, esep beredi. Ekonomıkalyq reforma jáne óńirlik damý komıteti «Qazaqstan temir joly» men «QazAvtoJol» kompanııalaryna qatysty tekserý júrgizý týraly usynys jasady. Qazir tekserý júrip jatyr. Joǵary aýdıtorlyq palataǵa «ákimderdiń istep otyrǵan jumysyn, jergilikti bıýdjetti tekserýge, oǵan qorytyndy jasaýǵa» tolyq quqyq berdik. Buryn palatada ondaı quqyq bolmaǵan. Endi joǵary aýdıtorlyq palata aýdandyq ta, qalalyq ta, oblystyq ta bıýdjetti teksere alady jáne tekserý komıssııalary jasaǵan qorytyndyny qabyldamaýǵa tolyq múmkindigi bar. Buryn qalaı bolǵan? Tekserý komıssııalary, ishki aýdıt jasaǵan qorytyndyǵa bári senip, aryqaraı qorytyndy jasaý qajet emes bolatyn. Endi palata qorytyndylardy qaıta tekserýge, teriske shyǵarýǵa múmkindik alyp otyr. Bul Ekonomıkalyq reforma jáne óńirlik damý komıtetiniń usynysymen zańǵa engizilip, qabyldandy», - dedi Nurtaı Sabılıanov.
Sonymen qatar ol komıtet jumysyna kóńili tolatyndyǵyn atap ótti.
«Komıtette memlekettik qyzmette, kásipkerlik salasynda jumys istegen adamdar, jastar bar. Áriptesterime eshqandaı baǵa bermeımin. Pikirlerine eshqashan qarsy pikir aıtpaımyn. Óıtkeni, biz bir ujymda jumys istegennen keıin bir-birimizge syılastyqpen, qurmetpen qaraımyz, bir-birimizdi qoldaımyz. 98 depýtattyń istep otyrǵan jumysy bir. Bireý artyq, bireý kem jumys istep jatqan joq», - dedi depýtat.