Ákimshilik Kodeks azamattarǵa óz quqyqtaryn belsendi qorǵaýǵa múmkindik beredi - sarapshy
«Ákimshilik rásimdik-protsestik kodeks (ÁRPK) - bul belgili bir júıelendirilgen tártippen ákimshilik quqyq normalaryn qamtıtyn jáne azamattardyń, laýazymdy adamdardyń ákimshilik jáne sot organdaryndaǵy áreketterine shaǵym jasaý tártibin reglamentteletin, 2021 jylǵy 1 shildeden bastap qoldanysqa engizilgen biryńǵaı zańnamalyq akt.
ÁRPK Ákimshilik (memlekettik) organdardyń bılik ókilettikteri berilgen sheshimderimen, áreketterimen (áreketsizdigimen) jeke jáne zańdy tulǵalardyń kelispeýine baılanysty quqyqtyq daýlardy retteýge baǵyttalǵan.
Endi azamattar men memlekettik organdar arasyndaǵy daýlar joǵary turǵan organdarda jáne mamandandyrylǵan aýdanaralyq ákimshilik sottar dep atalatyn jańa qurylǵan sottarda qaralatyn bolady, al mamandandyrylǵan aýdanaralyq ákimshilik sottar ákimshilik ister jónindegi sottarǵa aınalady», - dedi ol.
Spıkerdiń pikirinshe, Ákimshilik kodeks ákimshilik organdar zań buzǵan jaǵdaıda azamattarǵa óz quqyqtaryn qorǵaýǵa belsendi qatysýǵa múmkindik beredi.
«Jańa qaǵıdattar paıda boldy, mysaly: Senim quqyǵyn qorǵaý, senimdilik prezýmptsııasy, sottyń belsendi róli, ákimshilik sot isin júrgizýdiń merzimi jáne t.b. Endi ákimshilik rásimdi júzege asyrý kezinde jeke jáne zańdy tulǵalar usynǵan materıaldar, obektiler, qujattar men málimetter ákimshilik organ, laýazymdy tulǵa kerisinshe anyqtaǵanǵa deıin senimdi bolyp sanalady. Ákimshilik organ materıaldardyń, obektilerdiń, qujattar men málimetterdiń túpnusqasyna kúmán bolǵan kezde olardyń túpnusqalyǵyn derbes tekserýge mindetti.
ÁRPK -de sondaı-aq «aqshalaı óndirip alýdy» protsestik májbúrleý sharalary kózdelgen, ıaǵnı sot qatysýshylarǵa aılyq eseptik kórsetkishtiń onnan júzge deıingi mólsherinde aqshalaı óndirip alý sharasyn qoldanýy múmkin. Kóbine memlekettik organdardyń ókilderi sottarǵa qatyspaıdy, biraq soǵan qaramastan sot memlekettik organdardyń paıdasyna sheshim shyǵarady. Eger memlekettik organnyń ókili sot protsesine qatyspasa nemese qujattar usynbasa, sot odan 20 aılyq eseptik kórsetkish óndirip alýy múmkin. Bul jaza sottyń talaptary oryndalmaǵan jaǵdaıda birneshe ret qoldanylýy múmkin, bul óz kezeginde memlekettik organdardy tártipke keltiredi.
Sonymen qatar, ÁRPK normalaryna sáıkes memlekettik organnyń áreketterine beriletin shaǵym, sol organ arqyly beriledi. Osyndaı shaǵym túsken jaǵdaıda, memlekettik organnyń, eger bar bolsa, úsh jumys kúni ishinde jiberilgen ótinishterdi joıýǵa múmkindigi bar», - dep qorytyndylady sózin Ánýar Jeksekov.