Adamzat Jerdiń jańartylatyn resýrstarynyń jyl saıynǵy normasyn taýysty

OSLO. QazAqparat – 2019 jylǵy 29 shildede adamzat jańaryp otyratyn tabıǵı resýrstardyń shartty qoryn taýysty. Olar bir jyl ishinde qaıta qalpyna kelgenmen, osy kúnnen bastap «ekologııalyq nesıege» ómir súretin bolady. Mundaı maǵlumatty «Ekologııalyq izdiń jahandyq jelisi» uıymynyń Halyqaralyq táýelsiz analıtıkalyq ortalyǵy usyndy, dep habarlaıdy QazAqparat.

Ózindik «ekoqaryzdyń» kúndelikti ortashakórsetkishin anyqtaý úshin GFN zertteýshileri bıoresýrstardyń tutyný mólsherin ekojúıeniqaıta qalpyna keltirý qasıetine sáıkestendirip anyqtaıdy.

«Tabıǵı resýrstardan qajettiligin qamtamasyzetý úshin adamzatqa Jer planetasynyń 1,75 bóligi qajet», - deıdi ekologtar.

Ártúrli elderdejańǵyrmaly resýrstardy tutynýdyń ár adamǵa shaqqandaǵy mólsheri bir-birinenájeptáýir erekshelenedi. Mysaly, barlyq halyqtar resýrstardy Germanııa turǵyndarysııaqty tutynatyn bolsa, adamzatqa 3 Jer planetasy qajet bolar edi, al eger AQShsııaqty tutynsa, 5-eý qajet. Resýrstardyutymsyz paıdalaný ásirese Katar elinde baıqalady. Bul el resýrstardy«ekonesıege» 11 aqpanda-aq paıdalana bastaǵan. Al Indonezııa resýrstardy utymdytutynatyn el bolyp shyqty. Ol úshin «ekonesıe kúni» shamamen jyldyń sońynda, ıaǵnı 11jeltoqsanda bastalady. Alaıda bul el de ekojúıe ózdigimen qalpyna keltirealatyn mólsherden kóp tutynady.

WWF pikirinshe, Jer tabıǵatynan óte jyldamaıyrylýda. Mysaly, 1970 jyldan bastap 60% jabaıy ańdar joıylǵan. BUUboljamyna sáıkes, janýarlardyń, ósimdikter men jándikterdiń mıllıonǵa jýyqtúrine joıylý qaýpi tónip tur. Munyn barlyǵy – óte kúrdeli másele bolyptabylady, sebebi tabıǵat jáne ondaǵynyń barlyǵy planeta turǵyndaryn ómirge asa qajetti taza aýyz sýmen, aýamen,tamaqpen, materıaldar men dári-dármekpen qamtamasyz etip otyr.

Ilıas Omarov