Adamdar oılanbastan nesıe ala bastady – Erlan Qoshanov
«Halyqtyń nesıesin jaba almaýyna qarjy ınstıtýttarynyń da úlesi bar dep oılaımyn. Qarjy ınstıtýttary tartymdy jarnamalaryn da keńinen jarııalap júr. Bul rette, nesıe alý protsedýrasynyń jeńildigin eskerip, adamdar qaryzǵa batyp jatyr. Qazir 14-16 jastaǵy jasóspirim de onlaın nesıe ala alady, ıaǵnı smartfon men ınternet arqyly ońaı rásimdeı salady. Bul jasta qarjylyq jaýapkershilik alǵan durys pa? Keıin bul nesıelerdi olardyń ata-analary men ata-ájesi tóleıdi», – dedi E. Qoshanov.
Onyń sózine qaraǵanda, adamdar oılanbastan nesıe ala bastady. Keıde múldem qajet emes zattar úshin qaryzǵa batady.
«Eki nemese odan da kóp nesıe alý ádettegi tájirıbege aınaldy. Bir adam mıkroqarjy uıymdarynan jıyrmaǵa deıin nesıe alǵan jaǵdaılar bar. Sosyn osy qaryzdan qutylmaq bolǵandar burynǵysyn jabý úshin jańa nesıe alý úshin bankterge qaıta-qaıta júginýge májbúr. Mundaı mysaldar kóp», – dedi Májilis tóraǵasy.
Onyń paıymynsha, qarjy saýattylyǵy kýrsyn mektep pen joǵary oqý oryndarynyń bilim berý baǵdarlamalaryna engizý qajet. Jastar aqshany ornymen jumsaý, bıýdjetti josparlaý, ınvestıtsııa salý sııaqty bazalyq uǵymdardy meńgergeni jón. Osy jumystyń barlyǵy búkil múddeli organdarmen, qarjy ınstıtýttarymen jáne ákimdiktermen birlesip jalǵasyn tabýy tıis.
«Nesıe berýge qoıylatyn talaptardy zańnamalyq deńgeıde kúsheıtý kerek. Qaryzyn óteı almaıtyn azamattarǵa nesıe berýge tyıym salý qajet. Onlaın nesıe berý salasyn qatań rettegen jón, sondaı-aq nesıe berýdiń sharttaryn qaıta qarastyrý da mańyzdy. Jeke adamdarǵa beriletin nesıeler boıynsha shekti paıyzdyq mólsherlemeni tómendetý kerek. Osy nesıelerdi kollektorlyq uıymdarǵa satýǵa tolyq tyıym salynýy tıis. Kámeletke tolmaǵan balalary bar otbasylardyń jalǵyz baspanasynan aıyrylyp, kóshede qalýyna jol bermeý qajet. Osynyń barlyǵyn zań júzinde bekitý mańyzdy», – dedi Erlan Qoshanov.
Budan buryn habarlanǵandaı, 1,7 mıllıon qazaqstandyq qaryzyn ýaqytyly tóleı almaı otyr.