7 mamyr. QazAqparat kúntizbesi

Foto:
ASTANA. QazAqparat – Oqyrman nazaryna 2023 jylǵy 7 mamyrǵa arnalǵan ataýly kúnder, este qalar oqıǵalar kúntizbesi usynylady.

ATAÝLY KÚNDER

Qazaqstanda Otan qorǵaýshy kúni

1992 jylǵy 7 mamyrda Memlekettik qorǵanys komıteti Qazaqstan Respýblıkasynyń Qorǵanys mınıstrligi bolyp qaıta quryldy. Dál osy kúni QR Prezıdenti N.Á.Nazarbaevtyń Jarlyǵymen Qazaqstan Respýblıkasynyń Qarýly Kúshteri quryldy. Bul kún elimizde memlekettik mereke jáne demalys kúni sanalady.

Dúnıejúzilik kúlki kúni

Jyl saıyn álemniń kóptegen elderinde mamyr aıynyń birinshi jeksenbisinde toılanady. Bul mereke Úndistanda 1998 jyly paıda boldy, onyń avtory «Kúlki ıogasy» qozǵalysynyń negizin qalaýshy doktor Madan Katıra.

Úndistannan tys jerde alǵash ret Dúnıejúzilik kúlki kúnin merekeleý Danııanyń astanasy Kopengagende 2000 jyly ótti. Qalalyq ákimdik aldyndaǵy alańǵa jınalǵan 10 myńnan astam adam bir mezette kúldi. Bul oqıǵa Gınnestiń rekordtar kitabyna engen.

Halyqaralyq permamádenıet kúni

Jyl saıyn mamyrdyń birinshi jeksenbisinde toılanady. Ol álemniń permamádenıet entýzıastaryn biriktirip, turaqty, ekologııalyq taza jáne aıtarlyqtaı dárejede qaýipsiz úı sharýashylyǵy men qoǵam qurýǵa kómektesip, jer resýrstaryn basqarý jáne qonystandyrý týraly aqparat berý úshin bekitilgen.

ESTE QALAR OQIǴALAR

1992 jyly Prezıdent Jarlyǵymen Memlekettik qorǵanys komıteti Qazaqstan Respýblıkasynyń Qorǵanys mınıstrligi bolyp qaıta quryldy. Qazaqstannyń tuńǵysh qorǵanys mınıstri bolyp general-polkovnık Saǵadat Nurmaǵambetov taǵaıyndaldy.

1992 jyly QR Tuńǵysh Prezıdenti N.Á.Nazarbaevtyń Jarlyǵymen Qazaqstan Respýblıkasynyń Qarýly Kúshteri quryldy.

1997 jyly Almatydaǵy Mechnıkov kóshesine jazýshy, ǵalym, qoǵam qaıratkeri Ádı Sháripovtiń esimi berildi.

1999 jyly QR Prezıdentiniń Jarlyǵymen Reıhstagqa alǵash bolyp Jeńis týyn tikken Raqymjan Qoshqarbaevqa eń joǵary marapat - «Halyq Qaharmany» ataǵy berildi.

Raqymjan Qoshqarbaev (1924-1988) Aqmola oblysy, Taıtóbe aýylynda dúnıege kelgen. 1942 jyly áskerge alynyp, 1944 jyly Frýnzedegi (Bishkek) jaıaý ásker ýchılışesin bitirgen. Leıtenant Qoshqarbaev Berlın operatsııasy kezinde asqan erlik kórsetti. Ol 30 sáýirde jaýynger Grıgorıı Býlatovpen birge Keńes áskerleri arasynan Reıhstagqa birinshi bolyp jetip, jeńis týyn tikti.

2000 jyly Astanada Aýǵanstanda qaza tapqan jaýyngerlerge arnalǵan eskertkish memorıal ashyldy. Onyń granıt plıtkalaryna 761 jaýyngerdiń esimi qashalyp jazyldy.

2013 jyly Otan qorǵaýshy kúninde «Otar» 40-ynshy áskerı bazasynda el Prezıdenti - Qazaqstan Respýblıkasy Qarýly Kúshteriniń Joǵarǵy Bas Qolbasshysy Nursultan Nazarbaevtyń qatysýymen Jaýyngerlik parad ótti. Otan qorǵaýshy kúni Qazaqstanda memlekettik mereke retinde alǵash ret atap ótildi. Osyǵan oraı áskerı qyzmetshiler buǵan deıin tek Qazaqstanda ǵana emes, sondaı-aq TMD elderinde ótpegen aýqymy men mazmuny jaǵynan erekshe paradty uıymdastyrdy. Jaýyngerlik paradtyń dástúrli áskerı paradtardan ereksheligi - soldattar men ofıtserlerdiń kásibı sheberlikterin kórsetý, zamanaýı qarý-jaraqtar men áskerı tehnıkany is júzinde paıdalaný.

2014 jyly Óskemen qalasyna kireberiste qazaqtyń ataqty qolbasshysy Qabanbaı batyrǵa arnalǵan qola eskertkish ornatyldy.

2014 jyly ıadrolyq memleketterdiń bestigi Ortalyq Azııanyń ıadrolyq qarýdan azat aımaq mártebesin qurmetteýge, sondaı-aq osy óńirdegi elderge ıadrolyq qarýdy qoldanbaýǵa jáne ony qoldaný týraly qoqan-loqy kórsetpeýge mindetteldi. Qaýipsizdik kepili týraly hattamaǵa BUU shtab-páterinde AQSh, Qytaı, Reseı, Ulybrıtanııa, Frantsııa qol qoıdy.

2015 jyly Astanada Otan qorǵaýshy kúni men Ekinshi dúnıejúzilik soǵystaǵy Jeńistiń 70 jyldyǵyna arnalǵan áskerı parad ótti. Saltanatty rásimdi QR Prezıdenti, Qarýly Kúshterdiń Joǵarǵy Bas Qolbasshysy N. Nazarbaev qabyldady. Táýelsiz Qazaqstan tarıhynda bul eń aýqymdy shara boldy. Oǵan QR QK barlyq túrlerinen bes myńdaı áskerı qyzmetshi, basqa da áskerler, áskerı quramdar, eki júzden astam qarý-jaraq pen áskerı tehnıka, 70 tikushaq, áskerı avıatsııa ushaǵy qatysty.

2019 jyly Horvatııanyń Splıt qalasynyń tarıhı ortalyǵynda QR qurmetti konsýldyǵy men «KAZAKH INVEST» UK AQ-nyń Horvatııadaǵy táýelsiz seriktesi keńsesiniń ashylýy ótti.

Horvatııa SІM basshysy M.Peıchınovıch-Býrıch Splıtte QR konsýldyǵy men «KAZAKH INVEST» keńsesiniń ashylýy saýda-ekonomıkalyq baılanystyń ósýine, týrızm, bilim, mádenıet jáne sport salasyndaǵy baılanystardyń keńeıýine septigin tıgizetinine úmitin bildirdi.

2022 jyly Qarýly kúshterdiń Memlekettik áskerı-tarıhı mýzeıinde Uly Otan soǵysy kezindegi arhıv qujattardy qorǵa tabystaý saltanatty sharasy ótti. Dokýmentalıst, sarapshy Aqmaral Batalova olardy RF Qorǵanys mınıstrligi Ortalyq arhıvinen aldy.

Biregeı materıaldar 1945 jyldyń 30 sáýirinde Reıhstag tóbesine jaýyngerlik tý tikken Raqymjan Qoshqarbaev pen Grıgorıı Býlatovtyń erligin dáleldeıdi.


Seıchas chıtaıýt