7 qyrkúıek. Tulǵalar týǵan kún

Foto: Фото: Kazinform/Midjourney
<p>Búgin, 7 qyrkúıek&nbsp; kúni tulǵalardan kimder dúnıege kelgen? Kazinform oqyrmandaryna esimder kúntizbesin usynady.</p>

ESІMDER

70 jyl buryn (1954) QR memleket jáne qoǵam qaıratkeri Mıhaıl Vladımırovıch ChIRKOV dúnıege keldi.

Krasnoıarsk ólkesinde (RF) týǵan. A.Gorkıı atyndaǵy Oral memlekettik ýnıversıtetin bitirgen, jýrnalıst (1977).

Eńbek joly: «Gornıatskaıa pravda» gazetiniń tilshisi (1977-1978); «Zvezda Prıırtyshıa» gazetiniń tilshisi (1978-1979); Korsakov muhıt balyq aýlaý bazasynyń teńizshisi (1980-1981); «Tselınogradskaıa pravda» gazetiniń tilshisi (1981); «Zvezda Prıırtyshıa» gazetiniń tilshisi, redaktsııa bóliminiń meńgerýshisi (1981-1985); Pavlodar oblysy boıynsha menshikti tilshisi, bólim meńgerýshisi, QazTAG bas redaktorynyń orynbasary (1985-1990); Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentiniń jáne Mınıstrler Kabınetiniń Іs Basqarmasy baspasóz qyzmetiniń konsýltanty, referenti, konsýltanty (1990-1994); Qazaqstan Respýblıkasy Mınıstrler Kabınetiniń baspasóz qyzmetiniń basshysy (1994-1995); Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentiniń baspasóz qyzmetiniń keńesshisi (1995-1997); Aqmola ákimi apparatynyń sektor meńgerýshisi, aqparattyq-taldaý tobynyń meńgerýshisi – basshynyń orynbasary, bas ınspektory (1997-2003); Mınıstrdiń keńesshisi, basqarma bastyǵy, QR MTI Baspasóz hatshysy (2003-2004); Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdenttigine kandıdatty qoldaý jónindegi respýblıkalyq qoǵamdyq shtab keńsesi meńgerýshisiniń orynbasary (09.2005-12.2005); Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdenti Ákimshiligi Basshysy hatshylyǵynyń bas sarapshysy (2005-2008); «Nur Otan» HDP Tóraǵasynyń birinshi orynbasarynyń keńesshisi (2008); Qazaqstan Respýblıkasynyń Reseı Federatsııasyndaǵy Elshiliginiń keńesshisi (2008-2009); Qazaqstan Respýblıkasy Qorǵanys mınıstrligi BAQ-pen jumys jáne qoǵammen baılanys departamentiniń bastyǵy (2009-2014); Qazaqstan Respýblıkasy Memlekettik hatshysy Hatshylyǵynyń meńgerýshisi (06.2014-12.2014); Astana qalasy ákiminiń keńesshisi (2014-2016); VI saılanǵan Qazaqstan Respýblıkasy Parlamenti Májilisiniń depýtaty, Halyqaralyq ister, qorǵanys jáne qaýipsizdik komıtetiniń múshesi (2016-2021).

«Qurmet» ordenimen marapattalǵan.

50 jyl buryn (1974) Qazaqstan Respýblıkasy Joǵarǵy Sotynyń sýdıasy Erbol Jumabaıuly ÓMІRÁLIEV dúnıege keldi.

Almaty oblysynda týǵan. Ál-Farabı atyndaǵy Qazaq memlekettik ulttyq ýnıversıtetin quqyqtaný mamandyǵy boıynsha bitirgen (1996); Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentiniń janyndaǵy Memlekettik qyzmet akademııasy, memlekettik basqarý (2002).

Eńbek joly: Qazaqstan Respýblıkasy Konstıtýtsııalyq Keńesi apparatynyń aktiler men halyqaralyq sharttarǵa ǵylymı saraptama bóliminiń konsýltanty (1996-2002); Óndiristik emes sala jáne óńirlik damý máseleleri jónindegi Úkimet aktilerimen jáne Premer-Mınıstrdiń aktilerimen jumys sektorynyń meńgerýshisi, Premer-Mınıstr Keńsesiniń Úkimet aktilerimen jumys sektorynyń meńgerýshisi, Keńseniń Zań bólimi meńgerýshisiniń orynbasary (2002-2005); «Atameken» OSPRK» AQ atqarýshy dırektorynyń keńesshisi, basqarma tóraǵasynyń orynbasary (2005-2007); «QazAgro» Ulttyq holdıngi» AQ basqarýshy dırektory (2007-2008); «QazAgroQarjy» AQ basqarýshy dırektory (2008-2010); «Ulttyq medıtsınalyq holdıng» AQ basqarma tóraǵasynyń orynbasary (2010-2011); jáne shamamen. Qarjy jáne ákimshilik máseleler jónindegi vıtse-prezıdent, m.a «Transtelekom» AQ korporatıvtik basqarý jáne quqyqtyq máseleler jónindegi vıtse-prezıdenti, «Transtelekom» AQ korporatıvtik basqarý jáne quqyqtyq máseleler jónindegi vıtse-prezıdenti (2011-2015); jáne shamamen. Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdenti Ákimshiliginiń Kadr saıasaty sektorynyń meńgerýshisi, Kadr saıasaty sektorynyń meńgerýshisi (2015-2016); Qazaqstan Respýblıkasy Bas prokýratýrasynyń basshysy (2016-2018); Qazaqstan Respýblıkasy Joǵarǵy Sotynyń janyndaǵy Sottardyń qyzmetin qamtamasyz etý departamenti basshysynyń orynbasary – Qazaqstan Respýblıkasy Joǵarǵy Soty apparatynyń basshysy (2018-2021 jj.).

2021 jyldyń maýsym aıynan bastap qazirgi qyzmetin atqaryp keledi.

«Qurmet» ordenimen (2020); «Qazaqstan Respýblıkasynyń prokýratýrasyna 25 jyl», «Minsiz qyzmeti úshin», «Halyqaralyq yntymaqtastyqty damytýǵa qosqan úlesi úshin» medaldarymen marapattalǵan.

50 jyl buryn (1974) Qazaqstan Respýblıkasynyń Brest qalasyndaǵy (Belarýs Respýblıkasy) konsýly Aıdar Eslambekuly ShALBAEV dúnıege keldi.

Almaty qalasynda týǵan. Abaı atyndaǵy Almaty memlekettik ýnıversıtetin bitirgen (1996); Qazaqstan Respýblıkasy Syrtqy ister mınıstrliginiń Dıplomatııalyq akademııasy (2001); Abaı atyndaǵy Qazaq ulttyq pedagogıkalyq ýnıversıteti (2008).

Eńbek joly: Qazaqstan Respýblıkasy Syrtqy ister mınıstrliginiń ortalyq apparatynda jáne shetelde ártúrli laýazymdarda jumys istegen; Basqarma bastyǵy, TMD isteri jónindegi departament dırektorynyń orynbasary (2006-2011); Qazaqstan Respýblıkasynyń Belarýs Respýblıkasyndaǵy Elshiliginiń keńesshi-elshisi (2011-2016); Eýrazııalyq ıntegratsııa departamentiniń basshysy (2018-2019); Reseı, Kavkaz jáne Eýropalyq TMD elderi departamenti dırektorynyń orynbasary (2019-2020).

2020 jyldyń tamyz aıynan bastap qazirgi qyzmetin atqaryp keledi.

«Adamnyń ǵaryshty ıgerýine 50 jyl», «Qazaqstan Respýblıkasynyń dıplomatııalyq qyzmetine 20 jyl», «Qazaqstan Respýblıkasynyń dıplomatııalyq qyzmetine 25 jyl» medaldarymen marapattalǵan.

46 jyl buryn (1978) «Ǵylym qory» AQ basqarma tóraǵasynyń orynbasary Sultanbek Jańabekuly AIMAQOV dúnıege keldi.

Qaraǵandy ​​oblysynda týǵan. Almaty qalasyndaǵy Qazaq memlekettik basqarý akademııasyn (Narhoz) bitirgen; Akademık E.A.Bóketov atyndaǵy Qaraǵandy ​​memlekettik ýnıversıtetin bitirgen, mamandyǵy «ekonomıst».

Eńbek joly: memlekettik jáne kommertsııalyq qurylymdardaǵy jumys (1999-2009); «Parasat» Ulttyq ǵylymı-tehnologııalyq holdıngi» AQ ekonomıka jáne qarjy departamentiniń aǵa, jetekshi, bas menedjeri (2009-2011); «Parasat» Ulttyq ǵylymı-tehnologııalyq holdıngi» AQ Ekonomıka jáne qarjy departamentiniń dırektory (2011-2015); «Parasat» Ulttyq ǵylymı-tehnıkalyq ortalyǵy» AQ basqarma tóraǵasynyń orynbasary (2015-2016); «Ǵylym qory» AQ Jobalar dırektsııasynyń dırektory (2016-2017); «Ǵylym qory» AQ basqarma tóraǵasynyń orynbasary (2017-2019); «Injınırıng jáne tehnologııalar transferti ortalyǵy» AQ vıtse-prezıdenti (2020-2021); «QazInnovations» Innovatsııalyq damý ulttyq agenttigi» AQ Basqarma tóraǵasynyń orynbasary (2021-2024).

182 jyl buryn (1841-1918) halyq kompozıtory, ánshi-aqyn, kúıshi-dombyrashy Muhıt (Muhambetkereı) MERALYULY dúnıege kelgen.

Batys Qazaqstan oblysynyń Qaratóbe aýdanynda týǵan. Ábilqaıyr áýletinen shyqqan, Qarataı sultannyń nemeresi. Onyń týǵan aǵalary Pańgereı, Sháńgereı, Saqypkereı, Jansha, Júsip ónerpaz adamdar bolǵan.

Muhıt Orynbor, Qostanaı, Jamanqala (Orsk), Qazaly, Troıtsk, Aqtóbe, Aral, Atyraý óńirlerin aralap, «Ánshi Muhıt», «Sal Muhıt» atandy. Onyń «Dúnıe-aı», «Záýresh», «Pań kóılek», «Qypshaq», «Dóń asqan», «Kerbez» ánderi ánshilik óneriniń san qyrly tabıǵatyn ashady.

Oıly da qýatty, názik te syrly, móldir lırızmge tunǵan ánderin asqan sheberlikpen oryndaı júrip, óziniń ánshilik dástúrin qalyptastyrdy.

Aleksandr Zataevıch «Qazaq halqynyń 1000 áni» jáne «Qazaqtyń 500 án men kúıi» kitabynda Muhıtty «qazaqtyń Baıany» atap, Qazaqstannyń batysynda Muhıttyń shyǵarmashylyǵyn belgili án mektebi dep qaraý kerek» dep jazdy. Ol tek ánshi, aqyn ǵana emes, kúıshilik ónerimen de tanyldy. Boǵda, Esbaı, Tazbala, Sáýlebaı, Abyl kúılerin óte áserli oryndap, ózi de kúı shyǵardy.

Muhıttyń ánshilik, aqyndyq, kúıshilik murasyn bizdiń zamanǵa balalary – Shoń men Náý, nemereleri – Shaıhy, Luqpan, Ǵubaıdolla jetkizdi.

Qazaqstan kompozıtorlary Muhıttyń týyndylaryn ózderiniń shyǵarmalarynda keńinen paıdalandy. Evgenıı Brýsılovskıı Muhıttyń «Alýash» ánin «Jalbyr», «Úlken Orazyn», «Qyz Jibek», «Dúnıe-aı» ánin «Er Tarǵyn» operalaryna paıdalandy.

Seıchas chıtaıýt