7 aqpan. Jylnama
ESTE QALAR OQIǴALAR
1930 jyly Qazaqstannyń ońtústiginde Sozaq kóterilisi bastaldy. Qysqa merzim ishinde Sozaqta jergilikti quqyq qorǵaý organy qyzmetkerleri talqandalyp, ókilderi men belsendileri qaza taýyp, 20-ǵa jýyǵy qamaýǵa alyndy. Kóterilisti uıymdastyrýshysy Sultanbek Sholaquly han bolyp saılanyp, kómekshileri retinde Álı Asadýlla, burynǵy mılıtsııa bólim bastyǵy Beısenbaev, Kýjak, D.Átinbaev, K.Jolshıev, S.Shalymbetov, A.Dıýganov, O.Orazbaev jáne T.Aıýbekovter taǵaıyndaldy. Olar «Keńes úkimeti qurysyn», «Handyq ókimet jasasyn» jáne «Qazaq úkimeti jasasyn» degen urandar tastady. Osy jaǵdaı jónindegi aqparattan keıin úkimet Sozaqtyń aınalasyn qorshaýǵa alyp, «kommýnıster jasaǵynan» turatyn birneshe qarýly jasaq ákelip qoıdy. Kóterilisshiler Sholaqqorǵanǵa qaraı shegindi, biraq №6 aýylda Nıkıtenkonyń jasaǵy olardy toqtatty. 15-16 aqpanda kóterilisshiler aýdanyna Jýravlev pen Logachev jasaǵy kelip jetti. 4 saǵattyq urys kóterilisshilerdiń jeńilýimen aıaqtaldy. Han Sultanbek óltirildi, 200-ge jýyq adam tutqynǵa alynyp, 400-ge jýyq sharýa qaza tapty.
1964 jyly Qazaq akademııalyq drama teatrynyń sahnasynda Shyńǵys Aıtmatovtyń «Ana - Jer-Ana» spektakliniń premerasy ótti.
1992 jyly Almatydaǵy №139 qazaq orta mektebine memleket qaıratkeri, qazaq til bilimi men ádebıettaný ǵylymdarynyń negizin salýshy ǵalym, aǵartýshy Ahmet Baıtursynulynyń esimi berildi.
2013 jyly Nıý-Iork qalasynda Qazaqstan Respýblıkasy men Samoa Táýelsiz Memleketi arasynda dıplomatııalyq qarym-qatynas ornatyldy. Birlesken kommıýnıkege Qazaqstan tarapynan QR BUU janyndaǵy turaqty ókili Birǵanym Áıtimova, al Samoa Táýelsiz Memleketiniń tarapynan osy eldiń BUU janyndaǵy turaqty ókili Alı'ıoaıga Fetýrı Elısaıa qol qoıdy.
2014 jyly qazaqstandyq týyndylar - Emır Baıǵazınniń «Úndestik sabaǵy» (Ýrokı garmonıı) kınofılmi men Ermek Tursynovtyń «Shal» kartınasy Irandaǵy 32-shi halyqaralyq «Fadjr» kınofestıvaliniń júldegerleri atandy.
2017 jyly Astana qalasynyń aýmaǵyn keńeıtý týraly Jarlyq shyqty. Oǵan sáıkes, Astana qalasynyń shekarasyna Aqmola oblysynyń Tselınograd aýdanynyń 8 719 gektar jeri qosyldy.
2017 jyly Ulttyq akademııalyq kitaphanada Túrki akademııasy «Joıylyp bara jatqan túrki tilderi» kóptomdyǵyn tanystyrdy. Jobaǵa 26 elden 130 ǵalym qatysty. Qazaq, túrik tilimen bir qatarda sary uıǵyr, altaı tilderi, sondaı-aq Kavkaz, Qytaı, Iran, Sibirdi mekendeıtin, sondaı-aq búkil álemge tarydaı shashylyp ketken túrki halyqtarynyń tilderin saqtap qalý úshin eleýli eńbek atqaryldy.
2018 jyly Astana Hub ІT-startaptarynyń halyqaralyq tehnoparki Qazaqstanda daryndy mamandar men kásipkerler úshin biregeı tegin baǵdarlamany iske qosty. Onyń aıasynda tájirıbeli kásipkerler startap-komandalarǵa tálimger atanyp, sarapshylar sabaq beredi. Sondaı-aq jastar bıznes júrgizý úshin ınvestorlar jáne birlestiktermen tanysýǵa múmkindik alady.
2018 jyly «Rýhanı jańǵyrý» baǵdarlamasyn júzege asyrý aıasynda álemdegi Qytaı kitaptarynyń eń úlken kollektsııasy ǵana emes, Qytaıdaǵy shet tilderindegi eń úlken kitap qory bar Qytaı Ulttyq kitaphanasy Qazaqstan týraly kitaptardy syıǵa tartty.
2019 jyly Amerıkanyń The World's Vest baıqaýynyń ekinshi epızodynyń qorytyndysy boıynsha Dımash Qudaıbergen 100 upaıdyń 98-in jınady. Eń joǵarǵy 50 upaıdy otandasymyzǵa ánshi Feıt Hıll, aktrısa Drıý Berrımor jáne akter Rý Pol qoıdy. Sonymen qatar Dımashtyń ónerin «Álem qabyrǵasy», álemniń ár elinen jınalǵan 50 sarapshy baǵalady. Danııa jáne Ulybrıtanııalyq tóreshiler Dımashqa daýys bermedi. Osylaısha, ol 100 upaıdyń 98-in jınady.
2019 jyly Sársen Amanjolov atyndaǵy Shyǵys Qazaqstan memlekettik ýnıversıteti Sveche qalasyndaǵy (Polsha) Lıngvıstıkalyq-tehnologııalyq ýnıversıtetinde «Abaı» mádenı-bilim berý jastar ortalyǵyn ashty. Jańa ortalyq mádenıettermen, bilim berý baǵdarlamalary men halyqaralyq ǵylymı jobalarmen almasý úshin ınteraktıvti alańǵa aınalady, akademııalyq utqyrlyqty damytýǵa jáne Qazaqstan men Polshanyń joǵary oqý oryndarynyń arasynda qos dıplomdy bilim berýge yqpal etetin bolady.
2020 jyly Astana ýaqytymen 03 saǵat 42 mınýtta Baıqońyr ǵarysh aılaǵynyń № 31 alańynan OneWeb Brıtandyq kompanııasynyń spýtnıkterimen «Soıýz 2.1 b» zymyran-tasyǵyshy sátti ushyryldy. «Qazaqstandyq start. Kosmos barshaǵa arnalǵan» degen ataýmen ushyrylǵan OneWeb Qazaqstanmen jáne Ortalyq Azııadaǵy iri qarjylyq habpen yntymaqtastyǵyna arnaldy. OneWeb tómenorbıtaldy ǵarysh apparattary jer betindegi tutynýshylardy tikeleı spýtnık baılanysy arqyly jyldamdyǵy joǵary ınternetpen qamtamasyz etýge arnalǵan. Árbir qurylǵynyń salmaǵy shamamen 150 kg, eki kún batareıasymen jabdyqtalǵan, onyń qyzmet etý merzimi – bes jyl.
2022 jyly Qazaqstanda Otandyq kásipkerler keńesi quryldy, ol Qazaqstan Respýblıkasy Úkimetiniń janyndaǵy konsýltatıvtik-keńesshi organ bolyp sanalady. Keńestiń jumys organy – Qazaqstan Respýblıkasynyń Ulttyq ekonomıka mınıstrligi.