«600 kásipker nege narazy?» - baspasózge sholý
***
«Egemen Qazaqstan» gazetiniń jazýynsha, Qazaqstan Parlamenti Májilisi Tóraǵasynyń orynbasary D. Nazarbaeva halyqty baspanamen qamtamasyz etýde naqty qadamdardyń jasalmaı otyrǵanyn synǵa aldy. «Nur Otan» partııasynyń Ortalyq apparatynda ótken «Halyqty baspanamen qamtamasyz etýdiń jaı-kúıi men perspektıvalary» parlamenttik tyńdaýdyń usynystaryn júzege asyrý barysy týraly» dóńgelek ústel otyrysyna qatysqan Darıǵa Nazarbaeva tyńdaýdyń ótkenine bir jarym jyl bolsa da, onda aıtylǵan usynystardyń qaǵaz júzinde qalǵanyn atap aıtty.
«Depýtattar kókten alyp, jańa dúnıe oılap tapqan joq. Másele «Qoljetimdi baspana-2020» baǵdarlamasynyń jekelegen naqty josparyn qurý týraly bolatyn», - deı kelip, Májilis Tóraǵasynyń orynbasary turǵyn úımen qamtýdyń qazirgi jaı-kúıine toqtaldy. «Bıylǵy 1 qańtar derekteri boıynsha memlekettik turǵyn úı qorynan beriletin baspana kezeginde 283 109 adam tur. Ol úshin memlekettiń jylyna 6 myń páter salý josparyna súıensek, kezektegi eń sońǵy adam shamamen 44-45 jyldan keıin baspanaly bolady degen sóz. Bul - búgingi kúnniń shynaıy kórinisi. Árıne, memlekettik qazynanyń múmkinshiligi shekteýli ekenin, belgili bir problemalardyń bar ekenin biz jaqsy bilemiz. Deı turǵanmen, biz bul máseleni sheshýdiń aıtarlyqtaı qarapaıym jáne aqylǵa qonymdy tásilderin usynyp otyrmyz. ıAǵnı, turmysy nashar otbasylaryna arnalǵan úshinshi-tórtinshi deńgeıdegi qymbat emes baspanalar, shaǵyn otbasylyq jataqhanalar salyp, sol úshin tıptik jobalar jasaý qajet edi ǵoı», - dedi D.Nazarbaeva. Bul jaıynda «Aıtylǵan usynystar qaǵaz júzinde qala bere me?» degen maqalada berilgen.
Osy basylymda «Búkilálemdik bıosferalyq rezervattar júıesine endi» degen materıal jarııalandy. Taıaýda ıÝNESKO «Adam jáne bıosfera» baǵdarlamasynyń (MAB) Halyqaralyq úılestirý komıtetiniń 26-sessııasynyń sheshimimen qazaqstandyq eki tabıǵı rezervatqa «ıÝNESKO bıosferalyq rezervaty» halyqaralyq mártebesi bekitildi. Olar «Qatonqaraǵaı» memlekettik ulttyq tabıǵı parki men «Aqjaıyq» bıosferalyq aýmaǵy. Eki erekshe qorǵalatyn tabıǵı aýmaqtar ıÝNESKO Búkilálemdik bıosferalyq rezervattar júıesine engizilgen. ıÝNESKO halyqaralyq sarapshylary Qazaqstan Úkimetiniń, MAB Ulttyq komıtetiniń jáne QR ıÝNESKO jáne ISESKO isteri jónindegi Ulttyq komıssııasynyń atalǵan nomınatsııalardy pysyqtaýdaǵy kúsh-jigerin óte joǵary baǵalady. Osylaısha, qazirgi tańda Qazaqstanda 4 ıÝNESKO bıosferalyq rezervaty júzege asyrylýda. Qorǵaljyn jáne Alakól nomınatsııalary 2012-2013 jyldary ıÝNESKO bıosferalyq rezervattary mártebesin aldy. Búkilálemdik bıosferalyq rezervattar júıesine ený tamasha tabıǵattyń saqtalýyna, sondaı-aq, Qazaqstannyń ekonomıkasy men týrıstik áleýetin damytýǵa yqpal jasaıdy.
***
«Aıqyn» gazetiniń búgingi sanynda «Qazaqstanda «qı salyǵy» bar ma?» atty maqala berilgen. Keshe Mınıstrler kabınetiniń otyrysynda Qazaqstannyń bıylǵy 5 aıdaǵy áleýmettik-ekonomıkalyq damý qorytyndylary qaraldy. Jasyratyny joq, onda alańdatarlyq aqparlar da aıtyldy. Máselen, Ekonomıka jáne bıýdjettik josparlaý mınıstri Erbolat Dosaevtyń málimdeýinshe, «Qazaqstannyń ekonomıkalyq ósimi báseńdedi». - Atap aıtqanda, el ekonomıkasy qańtar-mamyr aılarynda 4,1 paıyzǵa ósti, - dedi mınıstr Erbolat Dosaev. - Aqpan aıyndaǵy teńge baǵamyn túzetý nátıjesinde ınflıatsııalyq protsesterdiń kúsheıgendigi baıqalýda. Respýblıkada jyl basynan beri ınflıatsııa 4,5 paıyzǵa jetti, al bul ótken jyldyń sáıkes kezeńimen salystyrǵanda, 2,1 paıyzǵa joǵary.
Osy basylymnyń jazýynsha, Almaty oblysynyń bir top kásipkerleri «oblystyq jáne qalalyq prokýratýra bizdiń túsirgen aryz-shaǵymdarymyzdy qaramaı, ózimizge qysym jasap otyr» dep málimdedi. 600-den asa kásipker qol qoıǵan, Elbasynyń atyna jazylǵan ashyq hat baspasóz betine jarııalanǵannan keıin, tipti kásipkerlerdiń izine túsip alypty. Arnaıy baspasóz máslıhatyn ótkizgen kásipkerlerdiń aıtýynsha, keıbirin kabınetterine shaqyryp alyp qorqytýǵa kóshken. Al oblys boıynsha prokýratýranyń qatań qadaǵalaýyn qajet etetin kúrdeli máseleler qordalanyp qalsa da, olar basyn aýlaq salyp otyr dep tujyrymdaıdy kásipkerler.
«Qazaqstan zańnamasy boıynsha, memlekettik qyzmetker adal qyzmet etýge ant beredi. Biraq taldyqorǵandyq prokýrorlar halyqqa qyzmet ete almaı otyr. Buǵan 600 kásipkerdiń qoly qoıylǵan aryz dálel. Olar oblystyq prokýratýra basshylyǵyna birneshe ret hat jazyp, úndeý joldady. Biraq bulardyń barlyǵy nazarǵa ilikpedi. Nege? Óıtkeni prokýrorlar Elbasynyń ózi qol qoıǵan zańdy elemeıdi. Bizde zańdy jáne jeke tulǵalardyń aryz-shaǵymdaryn qaraý tártibi týraly zań bar. Biraq ol is júzinde qoldanylmaıdy. Osy jaǵdaıdyń barlyǵy Almaty oblysy men Taldyqorǵan qalasynyń kásipkerlerin, turǵyndaryn ashyndyryp, baspasóz máslıhatyn uıymdastyrýyna túrtki boldy», - deıdi «Iskra-Jetisý» gazetiniń bas redaktory Baıan Tańatarova. Osy jaıynda basylymnyń búgingi sanyndaǵy «600 kásipker nege narazy?» degen maqaladan oqı alasyzdar.
***
«Ekspress-K» basylymynda «Odın na tantspole voın» atty materıal basyldy. 26 jasar qazaqstandyq Aıdos Ybraev YouTube jelisinde tanymal bola bastady. Atap aıtqanda, elordalyq jumysshy óziniń breık-dansymen myńdaǵan ınternet aýdıtorııany ózine qaratyp aldy. «Mende yrǵaq bar. Osy oraıda bı ónerinen qol úzbeı, bıleı berýim kerek», - deıdi ónerli jigit. Jelide tanylǵan bıin Aıdos jumys ornynda túski úzilis kezinde jazyp jibergen. Onyń osy óneri jaıynda shetildik basylym arnaıy maqalany arnaǵan eken.
***
Qaraǵandy oblysyndaǵy Jáırem aýylynyń turǵyndary shegirtkeniń shabýylyna qatty alańdap otyr, dep habarlaıdy «Vremıa» basylymy «Saranchı zdes - kılometr!» degen materıalynda.
Jándikter eldi mekenniń mańyndaǵy egistikter men baqshalardaǵy ósimdikterdiń barlyǵyn jaıratyp ketken. Qazirgi kezde olar aýyl turǵyndarynyń aýlalarynda qaptap ketken kórinedi. Al jergilikti bılik osy zııankestermen kúresip álektenýde.