5 jyl qamaýǵa deıin: Jumys ornyndaǵy harassment úshin jaýapkershilikti kúsheıtý usynyldy
«Biz qoǵamda zorlyq-zombylyq máselelerin únemi qarastyramyz. Jumys oryndaryndaǵy harassment týraly shaǵym túskende zańdy qarastyra bastadyq jáne naqty normalardyń joq ekeni anyqtaldy. Qazaqstanda tıisý faktileri bar, biraq statıstıkasy joq. Qazir kásipker áıelder koalıtsııasynda jumys toby ashyldy. Biz qyz-kelinshekterge harassment jasaǵandardyń jazalanýy úshin jáne er adamdar júginetin kezder bolǵandyqtan, zańnamaǵa naqty erejelerimizdi engizý úshin jumys istep jatyrmyz. Bizde eshqandaı norma joq. Normalardy Ákimshilik kodekske, Eńbek kodeksine, Qylmystyq kodekske jáne Kásipodaqtar týraly zańǵa engizý úshin negizdemesi bar, aıyppuldan bastap qylmystyq jaýapkershilikke deıin jaqsy usynystar ázirlendi», - dedi Qazaqstandaǵy áıelder kásipkerligin jáne genderlik teńdikti damytý koalıtsııasynyń genderlik zorlyq-zombylyq jónindegi jumys tobynyń jetekshisi Roza Bekisheva jumys ornyndaǵy harassment týraly dóńgelek ústelde.
Qabylbaev atyndaǵy Qostanaı akademııasy ákimshilik qyzmet kafedrasynyń aǵa oqytýshysy Sergeı Korneıchýk bul salanyń óte az zerttelgenin atap ótti.
«Bizde áli harrasment uǵymy joq. Jumys ornyndaǵy tıisý, qyryndaýǵa basa nazar bólinbeıdi. Sondyqtan, búgin jumys ornyndaǵy abıýzerlerge áser etýdiń quqyqtyq negizderi bolýy úshin zań jobasyn usynyp, qandaı baptardy jetildirgimiz keletinin aıtamyn. BAQ-ta jumys ornyndaǵy harassment týraly kóp jazylady, biraq olardy jaýapqa tartý óte qıyn jáne quqyq qorǵaý organdarynyń ózderi isti qalaı júrgizerin bilmeıdi. Keıbir baptar bar, biraq olar harassmentpen kúresýge baǵyttalmaǵan. Birinshiden, harassment uǵymyn engizip, onyń Qylmystyq kodekstegi 3-bapta bolǵanyn qalaımyz. Jaýapkershilik tórt baǵytta bolǵanyn qalaımyz. Bul qylmystyq, ákimshilik, azamattyq jáne tártiptik jaýapkershilik, óıtkeni basshy harassment syndy zańǵa qaıshy áreketter bolyp jatqanyn bilip, tártiptik sharalar qoldana alady. Ákimshilik kodekste mamandandyrylǵan normany usynamyz, al Qylmystyq kodekste 23-bapty jetildirgimiz keledi. Sondaı-aq, biz basshynyń rólin kóterý, harassment faktilerine jaýap berý quqyqtary men naqty mindetterin engizý úshin Eńbek kodeksine ózgerister engizemiz. Buǵan kásipodaq uıymdary da áser etýi múmkin. Biz jumys ornyndaǵy qýdalaýmen kúresý kerek degen quzyretti engizemiz», - dedi spıker.
Osylaısha, jumys ornyndaǵy seksýaldy qýdalaý alǵash paıda bolǵanda eskertýler engiziledi, qushaqtaý, jumystan keıin qalýdy ótiný, kafege barýdy usyný syndy bastapqy belgiler úshin 5 AEK-ke deıin aıyppul usynylǵan.
«Oqıǵa qaıtalanǵan jaǵdaıda, 15 kún boıy sol laýazymda jumys isteýge tyıym salýdy usynǵymyz keledi. Eger qaýip kúsheıse, ıaǵnı qylmystyq-jazalanatyn is-áreket baıqalsa, Qylmystyq kodekste shamalas norma bar – tıisinshe, ol jerde 5 jylǵa deıin bas bostandyǵynan aıyrý jazylǵan», - dep tolyqtyrdy Sergeı Korneıchýk.