5 mamyr. Tulǵalar týǵan kún

Foto: Фото: Kazinform
<p>Búgin, 5 mamyr kúni tulǵalardan kimder dúnıege kelgen? Kazinform oqyrmandaryna esimder kúntizbesin usynady.</p>

ESІMDER

62 jyl buryn (1962) E.Bóketov atyndaǵy Qaraǵandy ýnıversıtetiniń rektory, basqarma tóraǵasy Nurlan Orynbasaruly DÝLATBEKOV dúnıege keldi.

1984 jyly E.Bóketov atyndaǵy QarMÝ-dy aıaqtap, 1992 jyly QR ǴA fılosofııa jáne quqyq ınstıtýtynyń aspırantýrasyn támamdady.

Eńbek joly: 1984-1996 jyldary E.Bóketov atyndaǵy QarMÝ-de qylmystyq quqyq jáne krımınologııa kafedrasynda oqytýshy, aǵa oqytýshy, dotsent jáne kafedra meńgerýshisi boldy. 1996-2013 jyldary Qaraǵandy «Bolashaq» ýnıversıtetiniń rektory, «Karlag – bolashaq úshin este saqtaý» ǵylymı-zertteý ortalyǵynyń jetekshisi. 2013-2016 jyldary Qaraǵandy oblystyq máslıhatynyń hatshysy qyzmetin atqarǵan. 2016-2020 jyldary QR Parlamenti Májilisiniń (VI shaqyrylym) depýtaty, Zańnama jáne sot-quqyqtyq reforma komıtetiniń múshesi boldy.

Qazirgi qyzmetinde 2020 jyldyń tamyz aıynan beri.

Zań ǵylymynyń doktory, professor, QR UǴA korrespondent-múshesi. 150-den astam ǵylymı jumystyń avtory. «Dostyq» (II dárejeli) ordeniniń ıegeri.

62 jyl buryn (1962) ánshi, sazger, zamanaýı hıt-ánderdiń avtory, Brıtandyq kompozıtorlar men án avtorlary akademııasynyń (B.A.C.S.) «Best European Entry» arnaıy marapatynyń, «Tarlan» syılyǵynyń ıegeri Erkesh ShÁKEEV dúnıege keldi.

Burynǵy Kókshetaý oblysynda Rýzaevka aýylynda týǵan.

Mýzykamen kásibı deńgeıde 1987 jyly respýblıkalyq «Jastar daýysy» jas daryndar baıqaýyndaǵy jeńisinen (1-oryn jáne kórermender kózaıymy júldesi) keıin aınalysa bastady. Osy jeńisten keıin ol Tasqyn Oqapov jetekshilik etken «Araı» ansambline oryndaýshy-avtor retinde jumysqa shaqyryldy.

Keıin ol tek jeke ánshilikpen ǵana aınalysyp qoımaı, qazaqstandyq jáne reseılik juldyzdarǵa arnap kóptegen ánder jazdy.

56 jyl buryn (1968) Qazaqstan Respýblıkasynyń memleket jáne saıasat qaıratkeri Saparhan Kesikbaıuly OMAROV dúnıege keldi.

Ońtústik Qazaqstan oblysy Qyzylqum aýdanynyń Otrabat stantsııasynda týǵan. 1995 jyly G.Plehanov atyndaǵy Reseı ekonomıkalyq akademııasyn ekonomıka jáne áleýmettik josparlaý mamandyǵy boıynsha bitirdi. 2001 jyly Qazaq memlekettik zań ýnıversıtetin quqyqtaný mamandyǵy boıynsha bitirdi.

Eńbek jolyn 1985 jyly Túrkistan qurylys jáne jol mashınalaryn jóndeý zaýytynda jumysshy bolyp bastady. 1986-1988 jyldary Keńes armııasy qatarynda áskerı boryshyn atqardy.

1995-1996 jyldary QR Baǵaly qaǵazdar jónindegi ulttyq komıssııasynda maman, bólim bastyǵy bolyp jumys istedi. 1996-2001 jyldary «Azyq-túlik kelisimshart korporatsııasy» AQ-da bólim bastyǵy, basqarma bastyǵynyń orynbasary, basqarma bastyǵy, departament dırektory boldy. 2006 jylǵy qańtarda «Azyq túlik kelisimshart korporatsııasy» AQ-nyń vıtse-prezıdenti bolyp taǵaıyndaldy. 2007-2008 jyldary QR Parlamentiniń Sharýashylyq basqarmasy bastyǵynyń orynbasary qyzmetin atqarǵan. 2008-2011 jyldary QR Prezıdenti Ákimshiliginiń memlekettik baqylaý jáne aýmaqtyq-uıymdastyrý jumystary bóliminiń memlekettik ınspektory, 2011-2014 jyldary Respýblıkalyq bıýdjettiń atqarylýyn baqylaý jónindegi esep komıtetiniń múshesi, 2014-2016 jyldary QR Aýyl sharýashylyǵy vıtse-mınıstri, 2016-2019 jyldary QR Parlamenti Májilisiniń (VI shaqyrylym) «Nur Otan» partııasynan saılanǵan depýtaty, Agrarlyq máseleler komıtetiniń tóraǵasy, 2019-2021 jyldary QR Aýyl sharýashylyǵy mınıstri laýazymyn atqardy.

«Tyńǵa 50 jyl» (2004), «Qazaqstan Respýblıkasynyń táýelsizdigine 10 jyl» (2001), «Qazaqstan Respýblıkasynyń táýelsizdigine 20 jyl» (2011) mereıtoılyq medaldarymen marapattaldy.

51 jyl buryn (1973) Qazaqstan Respýblıkasynyń Norvegııa koroldigindegi tótenshe jáne ókiletti elshisi Ádil Qapanuly TURSYNOV dúnıege keldi.

Almaty qalasynda týǵan. 1994 jyly Qazaq memlekettik basqarý akademııasyn, 2001 jyly QR SІM Dıplomatııalyq akademııasyn bitirgen.

Eńbek joly: 1994-1996 jyldary – QR SІM halyqaralyq uıymdar jáne halyqaralyq ekonomıkalyq qatynastar basqarmasynyń referenti, attashesi, 1996-1999 jyldary Qazaqstan Respýblıkasynyń Úndistandaǵy elshiliginde attashe, úshinshi hatshy, Qazaqstan Respýblıkasynyń Ázerbaıjan Respýblıkasyndaǵy elshiliginde ekinshi hatshy, 1999-2001 jyldary QR SІM Dıplomatııalyq akademııasynyń tyńdaýshysy boldy, 2001-2004 jyldary QR SІM-de túrli basshylyq laýazymdar atqardy. 2004-2008 jyldary Qazaqstan Respýblıkasynyń Sıngapýr Respýblıkasyndaǵy ýaqytsha senimdi ókili (keńesshi-ýákil), 2008-2009 jyldary QR Prezıdentiniń Ákimshiligi Syrtqy saıasat ortalyǵy meńgerýshisiniń orynbasary, 2009-2012 jyldary QR SІM Eýropa departamentiniń dırektory, 2012-2014 jyldary Qazaqstan Respýblıkasynyń Grýzııadaǵy ýaqytsha senimdi ókili, Qazaqstan Respýblıkasynyń Grýzııadaǵy elshiliginiń keńesshi-ýákili qyzmetinde boldy. 2015-2016 jyldary QR SІM TMD departamentiniń dırektory, 2016-2019 jyldary QR Prezıdenti Ákimshiliginiń Syrtqy saıasat ortalyǵynyń meńgerýshisi, 2019-2022 jyldary – QR Tuńǵysh Prezıdenti – Elbasynyń keńesshisi, Elbasy Keńsesiniń Aqparattyq-taldamalyq qamtamasyz etý bóliminiń meńgerýshisi, 2022-2023 jyldary QR Syrtqy ister mınıstriniń orynbasary qyzmetin atqarǵan.

Qazirgi qyzmetinde 2023 jyldyń qańtar aıynan bastap.

128 jyl buryn (1896-1979) akter, ulttyq kásibı teatr óneriniń negizin qalaýshylardyń biri, Qazaqstannyń Halyq ártisi, KSRO jáne Qazaq KSR Memlekettik syılyǵynyń laýreaty, Sotsıalıstik Eńbek Eri Seráli (Serke) QOJAMQULOV dúnıege keldi.

Qostanaı oblysynyń Qarabalyq aýdanynda týǵan. Troıtskidegi Ýazıfa mektebinde, Orynbor qalasyndaǵy Tatar halyq aǵartý ınstıtýtynda oqyǵan.

Osy jyldary «Musylmandar klýbynda» B.Maılınniń «Qalamqas», «Betim-aý, qudaǵı ǵoı», «Qasqyrbaı», «Neke qııar» t.b. shaǵyn pesalarda rólderdi oınaǵan. 1925 jyly Qyzylorda qalasynda tuńǵysh uıymdastyrylǵan Qazaq drama teatryna I.Baızaqov, Á.Qashaýbaev, E.Ómirzaqov, Q.Qýanyshbaev, J.Shanındermen birge Qojamqulovtyń shaqyrylýy onyń akterlik ómirine dańǵyl jol salǵan eleýli oqıǵa boldy.

Osy tusta sahna ómirinen tájirıbesi mol Qojamqulov teatrdyń alǵashqy rejısseri retinde qyzmet etti. Teatr 1926 jyly qańtardyń 13-de resmı túrde ashylyp, birneshe spektakldi sahnaǵa shyǵardy.

Ol 30-shy jyldardan bastap «Raıhan», «Amangeldi», «Ana týraly ańyz», «Tynyshtyq», «Bizdiń súıikti dáriger», «Aldar kóse», t.b. fılmderge túsip, Qazaqstannyń kıno óneriniń damýyna óz úlesin qosty.

Qojamqulov týraly rejısser Q.Ábýseıitov «Seraǵa» atty derekti fılm túsirse, kompozıtor Á.Beıseýov «Seraǵa týraly ánin» shyǵarǵan. Jezqazǵan qalasyndaǵy mýzykalyq drama teatry men Almatydaǵy bir kóshege esimi berilgen.

Úsh márte Lenın ordenimen, Qazan revolıýtsııasy, 2-shi dárejeli Otan soǵysy, Eńbek Qyzyl Tý, «Qurmet belgisi» ordenderimen, medaldarmen marapattalǵan.

Seıchas chıtaıýt