5 qazan. Tulǵalar týǵan kún

Foto: Фото: ҚазАқпарат
<p><strong>Búgin, 5 qazan tulǵalardan kimder dúnıege kelgen?&nbsp;</strong><strong><a href="https://kaz.inform.kz/" target="_blank" rel="noopener">QazAqparat</a>&nbsp;oqyrmandaryna esimder kúntizbesin usynady.</strong></p>

68 jyl buryn (1955) Qazaqstan Respýblıkasy Ulttyq olımpıada komıteti sport dırektsııasynyń dırektory Elsııar Baımuhameduly QANAǴATOV dúnıege keldi.

QHR-dyń Sháýeshek qalasynda dúnıege kelgen. 1977 jyly Qazaq dene shynyqtyrý ınstıtýtyn jáne 2006 jyly «Qaınar» ýnıversıtetiniń ekonomıka fakýltetin támamdaǵan. Pedagogıka ǵylymynyń kandıdaty.

Eńbek jolyn 1977 jyly orta mekteptiń dene tárbıesi muǵalimi bolyp bastady. 1979-1994 jyldar aralyǵynda «Qaırat» sporttyq-dene shynyqtyrý respýblıkalyq qoǵamynyń ortalyq keńesinde nusqaýshy, bólim meńgerýshisi, basqarma bastyǵy, ortalyq keńes tóraǵasynyń orynbasary qyzmetterin atqardy. 1994-2006 jyldar aralyǵynda jumysyn memlekettik qyzmette jalǵastyrdy. 1995-2001 jyldary QR Jastar, týrızm jáne sport mınıstrliginiń dene shynyqtyrý basqarmasy bastyǵynyń orynbasary, QR Bilim, mádenıet jáne densaýlyq mınıstrliginiń Týrızm jáne sport komıtetinde bas mamany, bólim bastyǵy, QR Týrızm jáne sport agenttiginiń basqarma bastyǵy bolyp jumys istedi. 2001-2006 jyldary aralyǵynda - QR Týrızm jáne sport agenttigi tóraǵasynyń orynbasary, QR Mádenıet, aqparat jáne sport mınıstrligi Sport isteri jónindegi komıtet tóraǵasynyń orynbasary. 2006-2010 jyldary QR Týrızm jáne sport mınıstrligi Sport komıtetiniń «Shtattyq ulttyq komandalar jáne sporttyq rezervi» RMQK dırektory qyzmetin atqardy. 2010-2011 jyldary – QR Týrızm jáne sport mınıstrliginiń Sport komıteti tóraǵasynyń orynbasary. 2011 jylǵy jeltoqsan aıynda QR Týrızm jáne sport vıtse-mınıstri laýazymyna taǵaıyndaldy. 2012 jylǵy aqpan aıynan bastap QR Sport jáne dene shynyqtyrý isteri agenttigi tóraǵasynyń orynbasary. 2014 jyldyń tamyz aıynan bastap QR Mádenıet jáne sport mınıstrliginiń Sport jáne dene shynyqtyrý isi komıtetiniń tóraǵasy. 2014-2018 jyldary QR Mádenıet jáne sport mınıstrliginiń Sport jáne dene shynyqtyrý isi komıtetiniń tóraǵasy boldy.

2018 jyldyń qańtarynan beri qazirgi qyzmetinde.

68 jyl buryn (1955) qoǵam jáne saıasat qaıratkeri, VI saılanǵan QR Parlamenti Májilisiniń eks-depýtaty Ekaterına Sergeevna NIKITINSKAıA dúnıege keldi.

Almaty qalasynda týǵan.

1977 jyly S.M. Kırov atyndaǵy Qazaq memlekettik ýnıversıtetin (ekonomıst) bitirgen.

Eńbek joly: 1977-1991 jyldary Qazaqstan Ǵylym Akademııasynyń Ekonomıka ınstıtýtynda aǵa ǵylymı qyzmetker boldy. 1991-1993 jyldary QR Memlekettik múlik komıteti departamenti bastyǵynyń orynbasary, 1993-1994 jyldary «Atakent» AQ vıtse-prezıdenti bolyp jumys istedi. 1994-1995 jyldary – «Intrast «Qazaqstan joldary» JShS dırektory. 1995-1996 jyldary – QR Memlekettik múlik komıteti tóraǵasynyń orynbasary. 1996-1997 jyldary – «Essex» kompanııasy prezıdentiniń keńesshisi. 1997 jyly QR Strategııalyq resýrstardy baqylaý agenttigi baqylaý-revızııa departamentiniń dırektory qyzmetin atqardy. 1997-1998 jyldary «Habar» agenttigi» RMK qarjy dırektory bolyp jumys istedi. 1998-2001 jyldary – «Essex» fırmasy ókildiginiń keńesshisi. 2001-2004 jyldary – QR Jumys berýshiler konfederatsııasy atqarýshy dırektsııasynyń dırektory. 2004-2005 jyldary – QR Ekonomıkalyq qylmysqa jáne sybaılas jemqorlyqqa qarsy kúres agenttigi tóraǵasynyń orynbasary. 2005-2006 jyldary – QR Ekonomıkalyq qylmysqa jáne sybaılas jemqorlyqqa qarsy kúres agenttigi apparat basshysynyń orynbasary. 2007-2012 jyldary – «Atameken» Odaǵy basqarma tóraǵasynyń birinshi orynbasary, «Qazaqstan Respýblıkasynyń qarjy jáne salyq konsýltanttary palatasy» JShS bas dırektory. 2011 jyly Qazaqstannyń «Aq jol» Demokratııalyq partııasynyń partııalyq tizimi boıynsha besinshi saılanǵan QR Parlamenti Májilisiniń depýtattyǵyna kandıdat, 2012-2016 jyldary V saılanǵan QR Parlamenti Májilisiniń depýtaty, QR Parlamenti Májilisiniń Qarjy jáne bıýdjet komıtetiniń hatshysy boldy. 2016 jyly «Aq jol» Demokratııalyq partııasynan QR Parlamenti Májilisiniń depýtattyǵyna kandıdat, 2016-2021 jyldary – «Aq jol» Demokratııalyq partııasy atynan VI saılanǵan QR Parlamenti Májilisiniń depýtaty, QR Parlamenti Májilisiniń Qarjy jáne bıýdjet komıtetiniń múshesi.

Ekonomıka ǵylymdarynyń kandıdaty, dıssertatsııa taqyryby: «Sotsıalıstik báseke qoǵamdyq óndiristiń tıimdiligin arttyrý faktory retinde» (1984); ekonomıka ǵylymdarynyń doktory, dıssertatsııa taqyryby: «Óndiristik sektordaǵy ınnovatsııalyq ınvestıtsııalardy damytýdaǵy Qazaqstan Respýblıkasynyń salyq saıasaty» (2010 j.).

2015 jyldan bastap «Aq jol» Demokratııalyq partııasy tóraǵasynyń orynbasary qyzmetinde.

«Qurmet» ordenimen (2011), medaldarmen, QR Qurmet gramotasymen marapattalǵan.

49 jyl buryn (1974) Kóliktegi polıtsııa departamenti bastyǵynyń orynbasary Erlan Naǵashybaıuly JALMAǴAMBET dúnıege keldi.

Aqtóbe oblysynda dúnıege kelgen.

1996 jyly Ál-Farabı atyndaǵy Qazaq memlekettik ýnıversıtetin támamdaǵan.

Eńbek joly: Іshki ister organdaryndaǵy qyzmetin 1996 jyly bastaǵan. Aqtóbe garnızony boıynsha áskerı-tergeý bóliminiń tergeýshisi bolyp qyzmet atqarǵan. 1996-2014 jyldary ishki ister organdary men sybaılas jemqorlyqqa qarsy qyzmettiń túrli laýazymdarynda qyzmet atqardy. 2014-2016 jyldary QR Memlekettik qyzmet isteri jáne sybaılas jemqorlyqqa qarsy is-qımyl Agenttiginiń sotqa deıingi tergeý departamenti basshysynyń orynbasary qyzmetinde. 2016-2018 jyldary – Sybaılas jemqorlyqqa qarsy qyzmettiń Jedel departamentiniń basshysy. 2018-2022 jyldary Shyǵys Qazaqstan oblysy boıynsha Sybaılas jemqorlyqqa qarsy qyzmet departamentiniń basshysy.

Qazirgi qyzmetin 2022 jylǵy mamyrdan bastap atqaryp keledi.

47 jyl buryn (1975) Qazaqstan Respýblıkasy Úkimeti Apparaty basshysynyń orynbasary Asqar Saqtaǵanuly BIAHMETOV dúnıege keldi.

Aqtóbe oblysynda týǵan. Qazaq memlekettik basqarý akademııasyn (qarjy jáne nesıe), Qazaq zań akademııasyn (quqyqtaný), Duke (AQSh) ýnıversıtetin (saıasattaný) bitirgen.

Eńbek joly: 1993-2004 jyldary oblystyq qarjy basqarmasynda, «Profılaktorıı» PK-da, Aqtóbe qalasynyń Salyq komıtetinde, qalalyq ákimdikte, sondaı-aq Aqtóbe oblysynyń qazynashylyq jáne qarjy basqarmalarynda basshylyq laýazymdarda jumys istedi. 2004-2009 jyldary — Aqmola oblysy boıynsha Qazynashylyq departamentiniń bastyǵy. 2009-2014 jyldary — QR Konstıtýtsııalyq Keńesiniń bólim meńgerýshisi. 2014-2015 jyldary — QR Ulttyq ekonomıka mınıstrliginiń Memlekettik basqarý júıesin damytý departamentiniń dırektory. 2015-2018 jyldary — Aqtóbe oblysynyń ákiminiń orynbasary. 2019-2020 jyldary — QR Premer-Mınıstri birinshi orynbasarynyń keńesshisi. 2020-2023 jyldary – QR Premer-Mınıstri Keńsesi Basshysynyń orynbasary.

2023 jylǵy aqpanda QR Úkimeti Apparaty basshysynyń orynbasary bolyp taǵaıyndaldy.

47 jyl buryn (1976) «Shyǵys» óńirlik qolbasshylyǵy áskerleriniń qolbasshysy Qýanyshbek Óskenbaıuly ÚShTAEV dúnıege keldi.

Jambyl oblysy Jýaly aýdany Alekseevka aýylynda týǵan. Almaty joǵary áskerı ýchılışesin (1997), Ulttyq qorǵanys ýnıversıtetin (2009), RF Qarýly Kúshteri Bas shtabynyń Áskerı akademııasyn (2018) bitirgen.

1997-2000 jyldary 25717 áskerı bóliminde ártúrli laýazymdarda qyzmet atqardy. 200-2004 jyldary – 61993 áskerı bóliminiń motoatqyshtar batalonynyń komandıri. 2004-2005 jyldary – 18404 áskerı bóliminiń avıatsııalyq-shabýyldaý batalonynyń (jaıaý áskerlerdiń jaýyngerlik mashınalary) komandıri. 2005-2009 jyldary – 42062 áskerı bóliminiń komandıri, 2009-2010 jyldary – 61993 áskerı bólimi shtab bastyǵy - komandırdiń birinshi orynbasary, 2010-2011 jyldary – 12740 áskerı bóliminiń komandıri, 2011-2015 jyldary – 85395 áskerı bóliminiń komandıri, 2015-2018 jyldary – «Ońtústik» RQB óńirlik qolbasshylyq qolbasshysynyń jaýyngerlik daıarlyq boıynsha orynbasary - qolbasshysy dırektsııasy jaýyngerlik daıarlyq bóliminiń bastyǵy. 2018-2022 jyldary – «Shyǵys» óńirlik qolbasshylyǵynyń shtab bastyǵy - qolbasshysynyń birinshi orynbasary.

Qazirgi qyzmetin 2022 jyldan beri atqaryp keledi.

«Jaýyngerlik erligi úshin» medalimen marapattalǵan.

103 jyl buryn (1920-1988) aqyn Juban MOLDAǴALIEV dúnıege keldi.

Oral oblysynyń Aqjaıyq aýdanynda týǵan. Oral aýyl sharýashylyǵy tehnıkýmyn bitirgen. 1940-1947 jyldary ásker qatarynda bolǵan. Ekinshi dúnıejúzilik soǵysqa qatysqan.

1948-1952 jyldary – «Lenınshil jas» gazetinde bólim meńgerýshisi, jaýapty hatshy, redaktordyń orynbasary. 1952-1954 jyldary – Qazaqstan Jazýshylar odaǵynda ádebı keńesshi. 1955-1956 jyldary – «Qazaq ádebıeti» gazeti redaktorynyń orynbasary. 1957-1963 jyldary – «Juldyz» jýrnalynyń bas redaktory. 1963-1971 jyldary – Qazaqstan Jazýshylar odaǵy basqarmasynyń hatshysy. 1973-1983 jyldary – KSRO Jazýshylar basqarmasynyń hatshysy. 1979-1983 jyldary – Qazaqstan Jazýshylar odaǵynyń birinshi hatshysy qyzmetterin atqarǵan. 1983-1988 jyldary – shyǵarmashylyq jumyspen aınalysty. Alǵashqy óleńi Oral oblystyq «Komsomol urpaǵy» gazetinde 1939 jyly basylǵan. 1949 jyly «Jeńis jyrlary» degen atpen tuńǵysh óleńder jınaǵy shyqqan. Sodan bergi jyldar ishinde «Nurly jol», «Jyr týraly jyr», «Ǵashyq kózben», «Zaman tynysy», «Baıqońyr baspaldaqtary», t.b. barlyǵy 60-tan astam kitaby, ár kezeńde qazaq, orys tilderinde tańdamaly shyǵarmalarynyń bir tomdyǵy, qos tomdyǵy, úsh tomdyǵy jaryq kórdi.

Juban Moldaǵalıevtiń eń tanymal shyǵarmalarynyń biri «Men – qazaqpyn» poemasy 1964 jyly jaryq kórgen. Ózi dúnıeden ótkennen keıin shyǵarmalarynyń eki tomdyǵy shyqty. 1970 jyly «Kisen ashqan» poemasy úshin Qazaq KSR Memlekettik syılyǵyna, 1978 jyly «Qyran dala» jáne «Sel» poemalary úshin KSRO Memlekettik syılyǵyna ıe boldy. KSRO Qorǵanys mınıstrligi syılyǵynyń laýreaty jáne A. Fadeev atyndaǵy altyn medaldiń ıegeri. Kóptegen shyǵarmalary aǵylshyn, nemis, frantsýz, polıak, ıspan, vengr, arab, mońǵol, slovak jáne basqa da tilderge aýdarylǵan.

Lenın ordenimen, eki ret Eńbek Qyzyl Tý, eki ret ІІ dárejeli Otan soǵysy, «Qurmet belgisi» ordenderimen, birneshe medaldarmen marapattalǵan. 1985 jyly «Qazaq KSR Halyq jazýshysy» qurmetti ataǵy berildi.

99 jyl buryn (1924-1988) belgili satırık, jazýshy Shona SMAHANULY dúnıege keldi.

Jambyl oblysynyń Talas aýdanynda týǵan. Qazaq ulttyq pedagogıka ýnıversıtetin bitirgen. Ekinshi dúnıejúzilik soǵysqa qatysqan.

1943-1957 jyldary Jambyl oblysy Talas aýdanynda pedagogıkalyq qyzmette bolǵan. 1957-1984 jyldary – «Mektep» baspasynyń redaktory, «Qazaqstan muǵalimi» gazetiniń ádebı qyzmetkeri, bólim meńgerýshisi, «Ara» - «Shmel» jýrnalynyń feletonısi, «Jazýshy» baspasynyń redaktory, bólim meńgerýshisi qyzmetterin atqarǵan.

Tuńǵysh satıralyq óleńder jınaǵy «Totııaıyn» 1959 jyly basylyp shyqqan. «Qý túlkiniń sybaǵasy», «Kórip júr ǵoı kózderiń, úkimin aıt ózderiń», «Shymshyma», «Ury tis», «Altyn jumyrtqa», «Ur, toqpaǵym, ur», «Júz shymshyma, qyryq qyshyma», «Qońyraýly sheńgel», «Kezdik», «Sandyqtan shyqqan shaıtan», «Jymııady jeńeshem», «Jasyraıyn nesine», «Ótkirdiń júzi» satıralyq óleńder jınaǵy, tarıhı taqyrypqa jazylǵan «Úmit juldyzy» povesi jaryq kórgen. Birqatar án mátininiń avtory. Orys tilinde birneshe kitaby jaryq kórgen.

Qazaqstan Joǵarǵy Keńesiniń Qurmet gramotasymen jáne medaldarmen marapattalǵan. Almaty qalasyndaǵy mektepke Sh. Smahanulynyń esimi berilgen.

Seıchas chıtaıýt