28 sáýir. Tulǵalar týǵan kún
ESІMDER
119 jyl buryn (1904-1974) tarıhshy, ǵalym Halel Muhamedjanuly ÁDІLGEREEV dúnıege kelgen.
Batys Qazaqstan oblysynda týǵan. Qazan shyǵys pedagogıkalyq ınstıtýtyn bitirgen. Abaı atyndaǵy Qazaq pedagogıkalyq ınstıtýtynyń, Shymkent muǵalimder ınstıtýtynyń dekany, dırektory, kafedra meńgerýshisi, dotsenti qyzmetterin atqarǵan. Ǵalym qazaq ádebıettanýshylary men tarıhshylarynyń turpaıy sotsıalıstik ádistemelerine qarsy shyǵyp, shoqantanýdy bastaýshylardyń, S.Aspandııarov týraly alǵash qalam tartqandardyń biri boldy. Kenesary han bastaǵan qazaq halqynyń ult-azattyq qozǵalysy jóninde tarıhshy E.Bekmahanovtyń tujyrymdamasyn qoldaǵany úshin saıası qýǵynǵa ushyraǵan. Tarıh ǵylymynyń kandıdaty, Ekinshi dúnıejúzilik soǵys ardageri.
Qaraǵandy oblysynda týǵan. Máskeý memlekettik halyqaralyq qatynastar ınstıtýtyn, KSRO Syrtqy ister mınıstrligi Dıplomatııalyq akademııasyn bitirgen. Qazaq KSR Syrtqy ister mınıstrligi konsýldyq bóliminiń ekinshi hatshysy, mınıstrdiń kómekshisi, bólim meńgerýshisi, halyqaralyq ekonomıkalyq qatynastar jónindegi keńesshi qyzmetterin atqarǵan. 1995-1996 jyldary – Qazaqstan Respýblıkasy Syrtqy ister mınıstrliginiń basqarma bastyǵy, Erekshe tapsyrmalar jónindegi elshisi. 1996-1997 jyldary – Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentiniń kómekshisi. 1997-1998 jyldary – Qazaqstan Respýblıkasy Syrtqy ister mınıstriniń birinshi orynbasary, syrtqy ister vıtse-mınıstri – 1-shi departament dırektory. 1998-1999 jyldary – Qazaqstan Respýblıkasy syrtqy ister mınıstriniń birinshi orynbasary. 1999-2002 jyldary – Qazaqstan Respýblıkasy Syrtqy ister mınıstri. 2002-2007 jyldary – Qazaqstan Respýblıkasynyń Ulybrıtanııa jáne Soltústik Irlandııa Qurama Koroldigindegi Tótenshe jáne Ókiletti Elshisi, Qazaqstan Respýblıkasynyń Shved Koroldigindegi, Norvegııa Koroldigindegi, Irlandııa Respýblıkasyndaǵy Tótenshe jáne Ókiletti Elshisi mindetin qosa atqarýshy qyzmetin atqarǵan. 2007-2012 jyldary Qazaqstannyń Brazılııa Federatıvtik Respýblıkasyndaǵy Tótenshe jáne Ókiletti Elshisi. 2012-2016 jyldary QR Syrtqy ister mınıstri qyzmetin atqardy. 2017- 2022 jyldary Qazaqstannyń Ulybrıtanııa jáne Soltústik Irlandııadaǵy Tótenshe jáne Ókiletti Elshisi qyzmetin atqardy.
«Qurmet», «Parasat» ordenderimen, «Astana» (1998), «Qazaqstan Respýblıkasynyń táýelsizdigine 10 jyl» (2001), «Qazaqstan Konstıtýtsııasyna 10 jyl» (2005), «Qazaqstan Parlamentine 10 jyl» (2006), «Astananyń 10 jyldyǵy» (2008) medaldarymen marapattalǵan.
Aqtóbe oblysy Yrǵyz aýdanynyń Nura keńsharynda týǵan. Zań ǵylymdarynyń doktory, professor. Eńbek jolyn 1987 jyly jumysshy bolyp bastady. 1988-1990 jyldar aralyǵynda KSRO Qarýly kúshteri qatarynda azamattyq boryshyn ótegen. Quqyq qorǵaý organdaryndaǵy qyzmetin 1991 jyly Aqtóbe qalasy QІІB janyndaǵy PBQ JB mılıtsıoneri laýazymynan bastaǵan. 1991 - 1992 jyldary - KSRO ІІM Sverdlov joǵary mektebiniń tyńdaýshysy; 1992 - 1995 jyldary - QR ІІM Qaraǵandy joǵary mektebiniń tyńdaýshysy, atalǵan mektepti úzdik bitirdi. 1995-2000 jyldary Qazaqstan Respýblıkasy ІІM Qaraǵandy joǵary mektebiniń oqytýshysy, adıýnkty, aǵa oqytýshysy bolǵan. 2000-2012 jyldar aralyǵynda Qazaqstan Respýblıkasy Qarjy polıtsııasynyń akademııasynda qylmystyq quqyq jáne krımınologııa kafedrasynyń dotsenti, bastyǵy, Akademııa bastyǵynyń ǵylymı-zertteý jumysy jónindegi orynbasary, Akademııa bastyǵynyń oqý-ádistemelik jumysyn uıymdastyrý jónindegi orynbasary qyzmetterin atqarǵan. 2012 - 2016 jyldar aralyǵynda «Qazaqstan Respýblıkasynyń Zańnama ınstıtýty» MM dırektory qyzmetin atqarǵan. 2016-2020 jyldary – QR Parlament Májilisiniń VI shaqyrylym depýtaty, Zańnama jáne sot-quqyqtyq reforma komıtetiniń múshesi.
2020 jyldyń qyrkúıek aıynan bastap qazirgi qyzmetinde.
Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentiniń alǵys hatymen, Qazaqstan Respýblıkasy Bilim jáne ǵylym mınıstrliginiń, Qazaqstan Respýblıkasy Ekonomıkalyq qylmysqa jáne sybaılas jemqorlyqqa qarsy kúres agenttiginiń (qarjy polıtsııasy) jáne Ádilet mınıstrliginiń qurmet gramotalarymen, sondaı-aq «Eren eńbegi úshin», «Quqyq tártibin qamtamasyz etýge qosqan úlesi úshin», «Ádilet organdary júıesin damytýǵa qosqan úlesi úshin» medaldarymen marapattalǵan. Ózge de nagradalary bar.
L.N.Gýmılev atyndaǵy Eýrazııa ulttyq ýnıversıetin «aýdarma isi» mamandyǵy boıynsha bitirgen. 2009 jyly Carnegie Mellon University Memlekettik basqarý magıstri (AQSh). Qazaqstan-Brıtan tehnıkalyq ýnıversıtetiniń doktarantýrasyn aıaqtady. Kembrıdj Nıderlandy qaıta daıarlaý ınstıtýttarynda «Memlekettik basqarý» mamandyǵy boıynsha oqytý kýrstarynan ótken. Eńbek tájirıbesi: QR Prezıdenti Ákimshiligi Strategııalyq zertteýler jáne taldaý ortalyǵynyń konsýltanty, sektor meńgerýshisi (2009-2011); QR Shahmat federatsııasynyń vıtse-prezıdenti (2011 jyldan bastap). Qazaqstan, AQSh, Indonezııa, Danııa, Reseı, Ýkraına, Latvııa jáne ózge elderdegi grossmeısterlik týrnırlerdiń jeńimpazy. Erler arasyndaǵy Qazaqstannyń bes dúrkin chempıony (2001, 2003, 2004, 2006, 2007), V. Korchn (2003) pen A. Karpovpen (2004) ótken matchtardyń jeńimpazy. «Qurmet» (1998) ordenimen, medaldarmen marapattalǵan.
Jezqazǵan qalasynda dúnıege kelgen. Kalıfornııa tehnologııalyq ınstıtýtyn; London Ýnıversıtettik kolledjin bitirgen, dıplomdy qarjy taldaýshysy (CFA Charterholder). Eńbek qyzmeti: JP Morgan Chase ınvestıtsııalyq bankiniń taldaý bólimshelerinde jáne Wilshire Associates, Inc ınvestıtsııalyq kompanııasynda jumys istedi; AHQO úzdiksiz kásibı damytý bıýrosynyń dırektory (AIFC BCPD) (2017-2019); «AHQO Ákimshiligi» AQ basqarma tóraǵasynyń orynbasary (2019-2020).
2020 jyldyń qyrkúıek aıynan bastap qazirgi qyzmetinde.