28 aqpan. Tulǵalar týǵan kún

Foto:
ASTANA. QazAqparat - Búgin, ıaǵnı 28 aqpan kúni tulǵalardan kimder dúnıege kelgen? QazAqparat oqyrmandaryna esimder kúntizbesin usynady.

ESІMDER

17 7 jyl buryn (1846-1945) aqyn, jyraý, jyrshy Jambyl JABAEVdúnıege kelgen.

Qazirgi Jambyl oblysy Jambyl taýynyń eteginde týǵan. Jasynan óleń-jyrǵa qanyp ósken, óz anasy Uldannyń aqyndyq talantyn boıyna sińirgen, «Meniń pirim - Súıinbaı...» dep Jambyldyń ózi jyrǵa qosqandaı, Súıinbaı Aronuly sııaqty jyr dańǵylynan tálim-tárbıe alǵan. Jambyl 1919 jyly Jetisý halyq aqyndary bas qosqan sletke qatysty. 1934 jyly respýblıkalyq óner sheberleriniń tuńǵysh sletinde jyr tolǵap, taǵy bir kózge tústi. «Zamana aǵymy», «Belsendilerge», «Qazaqstan toıyna», «Jastar aldyndaǵy sóz» sııaqty arnaý, tolǵaýlary osy tusta jyrlandy. Onyń úzdik shyǵarmalary 40-tan astam shet elder tilderine aýdaryldy. Uly jyraý qazaq halqyn, onyń poezııasyn búkil álemge jarııa etti. 1938 jyly Jambyldyń shyǵarmashylyq óneriniń 75 jyldyǵyn toılaǵanda, oǵan álemniń ár túkpirinen quttyqtaýlar keldi. Romen Rollan, Martın Andersen, Nekse, Katarına Sýsanna Prıchard sııaqty ataqty sýretkerler Jambyl poezııasyna óte joǵary baǵa berdi. Jambyl týraly júzdegen óleń-jyrlar jazyldy. HH ǵasyrdaǵy halyq aqyndaryna Jambyldyń áseri óte zor boldy. Bul qatarda Kenen Ázirbaev, Úmbetáli Káribaev, Ábdiǵalı Sarıev, Nartaı Bekejanov, Doskeı Álimbaev, Saıadil Kerimbekov, Orynbaı Taımanov sııaqty belgili ımprovızatorlar bar. 1941 jyly Stalındik (keıin KSRO Memlekettik) syılyǵynyń laýreaty atanǵan. І saılanǵan Qazaq KSR Joǵarǵy Keńesiniń depýtaty, KSRO jáne Qazaqstan Jazýshylar odaǵynyń múshesi boldy. Jambyldyń esimi Qazaqstannyń bir oblysyna, birneshe aýdandarǵa, birqatar eldi mekenderge, mekemeler men oqý oryndaryna, óner ordalaryna, mektepterge, kóshelerge berilgen. Qazaq halqy Jambyldyń 100 jyldyq, 125 jyldyq, 150 jyldyq, 160 jyldyq toılaryn halyqaralyq deńgeıde saltanatty túrde atap ótti. Bıyl Qazaqstan halqy Jambyldyń 175 jyldyq meerıtoıyn keń aýqymda atap ótedi. Mereıtoılyq is-sharalardyń jalpyrespýblıkalyq josparyna sáıkes, bıyl respýblıka boıynsha 500-ge jýyq áleýmettik, ımıdjdik, ǵylymı, tanymdyq is-sharalar ótkiziledi. Budan bólek, aqyn ómirinen derekti fılm túsirý, óleńderiniń jańa jınaqtaryn shyǵarý, aıtystar men ádebı konkýrstardy, kitap kórmelerin uıymdastyrý, mereıtoılyq moneta, poshta markasyn ázirleý jáne basqa da sharalar ótkizý kózdelip otyr.

60 jyl buryn (1963) Qazaqstan Respýblıkasy Úkimeti Apparatynyń Zańnama, qorǵanys jáne quqyqtyq tártip bóliminiń meńgerýshisi Oleg Anatolevıch FEDOROV dúnıege keldi.

Almaty qalasynda týǵan. KSRO ІІM Qaraǵandy joǵary mektebin bitirgen (1984), zańger.

1984 jyldan - Semeı qalasy Kırov aýdandyq ІІB SMTSQKB jedel ókili, aǵa jedel ókili. 1988 jyldan - Semeı qalalyq atqarý komıtetiniń ІІB aǵa jedel ókili. 1991 jyldan - Semeı qalasy Lenın aýdandyq atqarý komıtetiniń ІІB SMTSQKB bastyǵynyń orynbasary. 1992 jyldan - Semeı oblysy ІІB KMB janyndaǵy qarjylyq-sharýashylyq qyzmet salasyndaǵy qylmystarǵa qarsy kúres jónindegi aýdanaralyq bólimniń birinshi bólimshesiniń aǵa jedel ókili. 1993 jyldan - Semeı qalalyq ІІB Lenın aýdanynyń AІІB ekonomıkalyq qylmystarǵa qarsy kúres jónindegi bólimshe bastyǵy. 1995 jyldyń sáýir aıynan - Semeı QІІB EQQKB bastyǵy. 1995 jyldyń jeltoqsan aıynan - Semeı qalasy boıynsha MTK Ortalyq bóliminiń ekonomıkalyq qylmystarǵa qarsy kúres jónindegi belimshesiniń bastyǵy. 1996 jyldan - Semeı qalasynyń Ortalyq aýdany boıynsha MTK bastyǵynyń orynbasary; Semeı oblysy boıynsha MTKB bastyǵynyń orynbasary. 1997 jyldan - QR ІІM Krımınaldyq barlaý bas basqarmasy bastyǵynyń orynbasary - birinshi (jedel) basqarma bastyǵy. 1999 jyldan - QR ІІM 10-shy departamenti bastyǵynyń orynbasary - birinshi (jedel) basqarma bastyǵy. Qazaqstan Respýblıkasy Іshki ister mınıstrligi 9-basqarmasynyń orynbasary, sybaılas jemqorlyqqa qarsy is-qımyl basqarmasynyń bastyǵy (2000-2001); Qazaqstan Respýblıkasy Іshki ister mınıstrligi Uıymdasqan qylmysqa qarsy kúres departamenti «R» basqarmasy bastyǵynyń orynbasary (2001); Qazaqstan Respýblıkasy Іshki ister mınıstrligi 6-shy basqarma bastyǵynyń orynbasary, «R» basqarmasynyń bastyǵy (2001-2002); Qazaqstan Respýblıkasy Іshki ister mınıstrligi Krımınaldyq polıtsııa departamenti bastyǵynyń orynbasary, «R» bóliminiń bastyǵy (2002-2004); Qazaqstan Respýblıkasy Іshki ister mınıstrligi «R» (qylmystyq barlaý) basqarmasynyń bastyǵy (2004-2006); Qazaqstan Respýblıkasy Іshki ister mınıstrligi 10-basqarmasynyń bastyǵy (2006-2008); Qazaqstan Respýblıkasy Іshki ister vıtse-mınıstri (2008-2009); Qazaqstan Respýblıkasy Premer-Mınıstri Keńsesiniń qorǵanys jáne quqyq tártibi bóliminiń meńgerýshisi (2009-2013); Qazaqstan Respýblıkasy Premer-Mınıstriniń keńesshisi (2013-2016); Qazaqstan Respýblıkasy Premer-Mınıstriniń birinshi orynbasarynyń keńesshisi (2016-2019); Qazaqstan Respýblıkasy Premer-Mınıstri Keńsesiniń Qorǵanys jáne quqyq tártibi bóliminiń meńgerýshisi (2019-2023).

Qazirgi qyzmetin 2023 jylǵy aqpannan beri atqaryp keledi.

59 jyl buryn (1964 ) Qazaqstan Respýblıkasy Bas prokýrory Berik Noǵaıuly ASYLOV dúnıege keldi.

Jambyl oblysy Moıynqum aýdany Birlik aýylynda týǵan. 1991-1992 jyldary Almaty qalasy Alataý aýdany prokýratýrasynyń taǵylymdamashysy, 1992 jyldyń 17 naýryzynda Alataý aýdan prokýrasynyń aǵa tergeýshisi qyzmetin atqarǵan. 1993 jyly Bas prokýratýra tergeýshisi, aǵa tergeýshisi, 1995-1996 jyldar aralyǵynda Almaty áýe kólik prokýrorynyń orynbasary boldy. 1996 jyldyń sáýiri men jeltoqsany aralyǵynda Memlekettik tergeý komıteti, Ulttyq qaýipsizdik komıteti, Qorǵanys mınıstrliginiń áskerı barlaý qyzmetinde, Prezıdent kúzeti qyzmet organdarynda jedel-izdestirý qyzmetiniń zańdylyǵyn qadaǵalaý boıynsha bólim bastyǵy laýazymynda qyzmet atqardy. 1996 jyldyń jeltoqsan aıynda QR Bas prokýratýrasynyń jedel- izdestirý qyzmetiniń zańdylyǵyn qadaǵalaý boıynsha bóliminiń aǵa prokýrory bolyp taǵaıyndaldy. Sol jyly atalǵan bólimniń bastyǵy laýazymyna usynylyp, onda 2001 jylǵa deıin qyzmet etti. 2001 jyldyń qańtarynan 2003 jyldyń sáýirine deıin Shymkent qalasynyń prokýrory, 2003-2005 jyldary Ońtústik Qazaqstan oblysy prokýrorynyń orynbasary, 2005-2006 jyldary oblys prokýrorynyń birinshi orynbasary qyzmetterin atqardy. 2006-2008 jyldary Batys aımaqtyq kólik prokýrory, 2008 jyldyń naýryzynan 2010 jyldyń maýsymyna deıin Aqtóbe oblysynyń prokýrory boldy. 2010 jyldyń maýsym aıynan 2011 jylǵa deıin - Qazaqstan Respýblıkasy Bas prokýrorynyń orynbasary. 2011-2017 jyldary - Almaty qalasynyń Bas prokýrory. 2017-2019 jyldary – Soltústik Qazaqstan oblysynyń prokýrory. 2019-2022 jyldary - Qazaqstan Respýblıkasy Bas prokýrorynyń orynbasary.

Qazirgi qyzmetinde 2022 jyldyń naýryz aıynan bastap.

«Eren eńbegi úshin» medalimen, «Astananyń 10 jyldyǵy» mereıtoılyq medalimen jáne «Ulttyq qaýipsizdikti qamtamasyz etýdegi úlesi úshin» medalimen marapattalǵan. 2011 jyldyń mamyr aıynda Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentiniń Jarlyǵymen 3 dárejeli «Memlekettik ádilet keńesshisi» shenine ıe boldy.

48 jyl buryn (1975) Qazaqstan Respýblıkasy Bas kólik prokýrory SÚLEIMENOV Tımýr Qaıyrbekuly dúnıege keldi.

Reseı Federatsııasynyń Novosibir oblysynda Kýıbyshev qalasynda týǵan. Ál-Farabı atyndaǵy Qazaq ulttyq ýnıversıtetin «halyqaralyq quqyq» mamandyǵy boıynsha bitirgen. Eńbek jolyn 1997 jyly Almaty qalasy Almaly aýdandyq prokýratýrasynda Quqyqtyq statıstıka jáne aqparat ortalyǵynda prokýror kómekshisi bolyp bastaǵan. 2008-2013 jyldary Almaly aýdany prokýrorynyń aǵa kómekshisi, Almaty qalalyq prokýratýrasynda Jedel-izdestirý, tergeý jáne anyqtaý zańdylyǵyn qadaǵalaý jónindegi basqarmasynyń prokýrory, Almaty qalasy prokýrorynyń birinshi orynbasary qyzmetterin atqardy. 2013 jyldyń qazan aıynan 2017 jyldyń tamyzyna deıin Astana qalasy prokýrorynyń birinshi orynbasary boldy. 2017-2021 jyldary Qostanaı oblysynyń prokýrory. Qazaqstan Respýblıkasy Bas prokýratýrasy janyndaǵy Quqyq qorǵaý organdary akademııasynyń basshysy (2021-2022).

2022 jyldyń shilde aıynan bastap qazirgi qyzmetinde.

ІІ dárejeli «Aıbyn» ordenimen, «QR Táýelsizdigine 20 jyl», «QR Prokýratýrasyna 20 jyl», «QR Konstıtýtsııasyna 20 jyl», «QR Prokýratýrasyna 25 jyl», «Eren eńbegi úshin», «Minsiz qyzmeti úshin» III, II, I dárejeli medaldarimen; ІІ dárejeli «Prokýratýra ozaty», «Prokýratýranyń qurmetti qyzmetkeri» tósbelgilerimen marapattalǵan.

40 jylburyn (1983) Qazaqstan Respýblıkasy Saýda jáne ıntegratsııa mınıstrligi Saýda komıtetiniń tóraǵasy QAZANBAEV Erjan Qaldybaıuly dúnıege keldi.

Almaty qalasynda týǵan. 2006 jyly Almaty tehnologııalyq ýnıversıtetin, 2008 jyly Aberdın ýnıversıtetin (Ulybrıtanııa) bitirgen. Eńbek jolyn 2008 jyly «Ekspress Bank» AQ-ynda komplaens-baqylaýshy bolyp bastaǵan. 2008-2010 jyldary kommertsııalyq qurylymdarda jumys istedi. 2010-2012 — QR Ekonomıka jáne bıýdjettik josparlaý mınıstrliginiń Investıtsııalyq saıasat departamenti Investıtsııalyq saıasat basqarmasynyń sarapshysynyń m.a., sarapshy. 2012-2013 jyldary — QR Ekonomıkalyq damý jáne saýda mınıstrliginiń Kásipkerlikti qarjylaı qoldaý basqarmasynyń bastyǵy. 2013 jyly — Ekonomıka jáne bıýdjettik josparlaý mınıstrliginiń Memleket mindettemelerin basqarý jáne qarjy sektoryn damytý saıasaty departamenti Memleket mindettemelerin basqararmasynyń saıasat basqarmasynyń basshysy. 2013-2016 jyldary — QR Ekonomıka jáne bıýdjettik josparlaý mınıstrliginiń Ekonomıka salalaryn damytý departamenti dırektorynyń orynbasary, Astana q. 2016-2019 jyldary — QR Ulttyq ekonomıka mınıstrliginiń Ekonomıka salalaryn damytý departamentiniń dırektory. 2019-2020 jyldary — QR Prezıdenti Ákimshiliginiń Áleýmettik-ekonomıkalyq monıtorıng bóliminiń meńgerýshisiniń orynbasary. 2020-2022 jyldary Qazaqstan Respýblıkasy Saýda jáne ıntegratsııa vıtse-mınıstri.

2022 jyldyń qańtar aıynan bastap qazirgi qyzmetinde.


Seıchas chıtaıýt