27 qańtar. Jylnama
ATAÝLY KÚNDER
Halyqaralyq Holokost qurbandaryn eske alý kúni
2005 jyldyń 1 qarashasynda Birikken Ulttar Uıymy Bas Assambleıasy bekitken. 1945 jyly qańtardyń 27-sinde Osventsım kontslageri tutqyndary azat etilgen bul kúndi birqatar elder atap ótedi. Osventsım kontslageri 1940 jyly saıası tutqyndar úshin salyndy. Lagerde 5 jyldyń ishinde 28 ulttyń 1,5 mıllıon adamy qaza boldy. 1979 jyly ıÝNESKO kontslagerdi halyqaralyq mańyzdaǵy eskertkishter tizimine engizdi.
ESTE QALAR OQIǴALAR
1990 jyly Qazaq KSR Memlekettik qurylys basqarmasynyń buıryǵymen Qazaq memlekettik jobalyq jáne ǵylymı-zertteý ınstıtýtynyń ǵylymı bólimi bazasynda Qazaq seısmıkalyq tózimdi qurylys jáne sáýlet ǵylymı-zertteý jáne jobalaý-eksperımentaldyq ınstıtýty («QazSQǴZI») quryldy. QazSQǴZI-diń alǵashqy dırektory bolyp ınjener-qurylysshy, tehnıka ǵylymdarynyń doktory, professor, akademık Tóleýbaı Júnisov taǵaıyndaldy.
1992 jyly Óskemendegi mys-qorǵasyn kombınatynda salmaǵy 10,5 kg Qazaqstannyń tuńǵysh altyn kesegi óndirildi.
1993 jyly respýblıka astanasy Alma-Ata qalasynyń ataýy resmı túrde Almaty bolyp ózgertildi.
2005 jyly Qazaqstan Respýblıkasy Qarjy naryǵy men qarjy uıymdaryn retteý jáne qadaǵalaý agenttigi «Qazynashylyq» dep atalatyn Qazaqstandaǵy alǵashqy ashyq ınvestıtsııalyq qordy tirkedi.
2006 jyly «Qazposhta» aktsıonerlik qoǵamy Áýbákir Ysmaıylovtyń shyǵarmashylyǵyna arnalǵan «Beıneleý óneri» serııasynyń poshta markasyn aınalymǵa engizdi. Markada sýretshiniń 1928 jyly salǵan Abaı portreti beınelengen. Sońǵy 10 jyl tóńireginde G.Ysmaılovanyń «Qyz Jibek», S.Kalmykovtyń «Fantastıkalyq natıýrmort», H.Naýryzbaevtyń «Shopan portreti», J.Shárdenovtiń «Bıik taýlar», M.Kenbaevtyń «Asaýǵa quryq salý», A.Ǵalymbaevanyń «Kesedegi qymyz», S.Aıtbaevtyń «Baqyt» sııaqty týyndylary «Beıneleý óneri» serııasymen poshta markalarynda beınelengen bolatyn.
2010 jyly Máskeýde Dańqty qolbasshy, Keńes Odaǵynyń Batyry, jazýshy Baýyrjan Momyshulynyń 100 jyldyq mereıtoıyna oraılastyrylǵan «Ańyzǵa aınalǵan batyr» («Legendarnyı batyr») atty jınaǵy jaryq kórdi.Qazaq jáne orys tilinde shyǵarylǵan jınaqqa halyq batyry Baýyrjan týraly qazaq jazýshylary Sherhan Murtaza, Elena Álimjanova, Muhamedjan Katımhannyń estelik shyǵarmalary jáne Máskeýdiń muraǵattarynda saqtalǵan buryn jarııalanbaǵan Baýyrjan Momyshulynyń kúndelikteri kirdi.
2011 jyly Memleket basshysy «2011 jyldy Qazaqstan Respýblıkasy Táýelsizdiginiń 20 jyldyǵy dep jarııalaý týraly» Jarlyqqa qol qoıdy.
2011 jyly QR Ulttyq banki Qazaqstan Respýblıkasyndaǵy 2011 jylǵy 7-shi qysqy Azııa oıyndaryna arnalǵan nomınaly 50 myń teńgelik estelik altyn monetany aınalymǵa shyǵardy. Moneta 999/1000 synamaly altynnan daıyndalǵan, massasy – 1000 gramm, dıametri – 100 mm, sapasy - «proof», tıraji - 145 dana.
2012 jyly «Qazposhta» AQ «Eskertkish, mereıtoılyq datalar jáne merekeler» serııasynda kórnekti memleket jáne partııa qaıratkeri, úsh márte Sotsıalıstik Eńbek Eri Dinmuhamed Qonaevtyń 100 jyldyǵyna arnalǵan kórkemsýretti poshta markalaryn aınalymǵa shyǵardy.
2016 jyly jazýshy, Memlekettik syılyqtyń ıegeri, dramatýrg Ákim Tarazı Ulttyq Akademııalyq kitaphanaǵa óziniń jazǵan kitaptary, sondaı-aq, jeke kitaphanasynda jınaǵan óte qundy 978 kitapty tartý etti.
2017 jyly Tájikstanda Reseı-Tájik ýnıversıtetiniń professory Abdýsattor Nýralıevtiń «Tájikstan qazaqtary» atty kitaby jaryq kórdi. Onda Tájikstanda turatyn qazaq dıasporasynyń tarıhy, osy eldi damytýǵa qosqan úlesi týraly baıandalady.
2017 jyly «Qazaqstan memlekettik-jeke áriptestik ortalyǵy» alǵash ret «Ortalyq Azııadaǵy úzdik aqyldy ortalyq» nomınatsııasy boıynsha álemdik saraptamalyq ortalyqtar reıtıngine kirdi.
2020 jyly Chehııanyń Praga qalasyndaǵy «Klementıným» Ulttyq kitaphanasynda «Abaı» mádenı-aqparattyq ortalyǵynyń saltanatty túrde ashylýy ótti.
2020 jyly Daýostaǵy Dúnıejúzilik ekonomıkalyq forým aıasynda «Astana» Halyqaralyq qarjy ortalyǵy (AHQO) men damýshy elderdegi jetekshi startap-qaýymdastyq jáne ınvestor Seedstars kompanııasy ózara túsinistik týraly Memorandýmǵa qol qoıdy. Memorandýmǵa sáıkes, AHQO men Seedstars arasyndaǵy yntymaqtastyqqa startaptarǵa qoldaý kórsetý baǵdarlamalary men ekojúıe startapty damytý, sondaı-aq Ortalyq Azııa aımaǵyna venchýrlyq qarjylandyrýdy engizý kiredi.
2021 jyly Qazaqstan Azamattyq avıatsııanyń eýropalyq konferentsııasyna baqylaýshy mártebesine ıe boldy jáne ESAS-ta qabyldanǵan TMD-nyń úshinshi eli boldy. Qazaqstan ESAS-ta baıqaýshy bola otyryp, bizdiń elimiz úshin jalpyeýropalyq deńgeıde qazaqstandyq tasymaldaýshylardyń ushý qaýipsizdigi, ushý geografııasyn keńeıtý, qorshaǵan orta problemalary, sondaı-aq avıatsııalyq qaýipsizdik máseleleri sııaqty birinshi kezektegi mańyzy bar máselelerdi talqylaýdyń biregeı múmkindigine ıe boldy.Eýropalyq azamattyq avıatsııa konferentsııasy (ESAS) quramyna Eýropalyq Odaqtyń barlyq 28 elin (Ulybrıtanııa, Nıderlandy, Germanııa, Frantsııa jáne t.b.) qosa alǵanda, 44 múshe memleket, sondaı-aq TMD elderi arasyndaǵy Ázirbaıjan men Armenııa kiretin úkimetaralyq qurylym bolyp tabylady.
2021 jyly Qazaqstan ǵarysh keńistigin beıbit maqsatta zertteý jáne paıdalaný jónindegi memleketaralyq baǵdarlamalardy qalyptastyrý jáne iske asyrý jónindegi úılestirýshi organ bolyp tabylatyn Memleketaralyq ǵarysh keńesiniń tóraǵasy boldy.
2022 jyly Qazaqstanda alǵash ret «Qazaqstan halqy ertegileri» Qazaqstan etnostarynyń halyq ertegileriniń jınaǵy jaryq kórdi. Memlekettik tilde eki tomdyq bolyp shyqqan bul jınaq 4-7 jáne 8-11 jas aralyǵyndaǵy balalarǵa arnalǵan.Kitapqa elimizdiń 25 negizgi etnosynyń 114 aýyz ertegileri, onyń ishinde orys, ózbek, koreı, nemis, sheshen, ıngýsh jáne basqa da etnostardyń ertegileri engizilgen.
2022 jyly Aqtaý qalasyndaǵy Nazarbaev Zııatkerlik mektebiniń 12 synyp oqýshysy Beıbarys Orynbasar Germanııanyń Jacobs University oqý ornynda tegin oqýǵa shaqyrtý aldy.Ýnıversıtet bilim grantyn stýdenttiń bilim berý salasyndaǵy jetistigi men arnaıy daǵdylary úshin beredi.