26 naýryz. Tulǵalar týǵan kún

ASTANA. QazAqparat - Búgin, ıaǵnı 26 naýryzda tulǵalardan kimder dúnıege kelgen? QazAqparat oqyrmandaryna esimder kúntizbesin usynady.

13 3 jyl buryn (1890-1954) halyq aqyny, ánshi, kompozıtor, Qazaqstannyń eńbek sińirgen óner qaıratkeri Nartaı BEKEJANOV dúnıege kelgen.

Qyzylorda oblysy Shıeli aýdanynda týǵan. Áleýmettik mazmundaǵy óleń-tolǵaýlarymen («Sarań baıǵa», «Myrzalyq emes», «Jesir daýy», «Bir qoıshyǵa», «Súıinshi», «Syr», «Aq altyndy aımaǵym», «Kolhozshylarǵa», «Muzbalaqtar») Syr boıyna jas kezinen tanymal bolady. Búkilodaqtyq aýyl sharýashylyq kórmesiniń ashylý qurmetine arnalǵan etnografııalyq kontsertke, qazaq ádebıeti men óneriniń onkúndigine, respýblıkalyq aqyndar aıtystaryna qatysqan Uly Otan soǵysy jyldarynda arnaýly kontserttik brıgada uıymdastyryp, halyqtyń rýhyn kóterýge belsene at salysty. Bekejanov syrnaımen, dombyramen án, terme, tolǵaý, jyr aıtý, aıtys dástúrin damytqan, óziniń biregeı án-jyr mektebin qalyptastyrǵan sazger, aqyn, halyq ánderin jáne óz ánderin oryndaý sheberligimen qazaq óneriniń tarıhynda qalǵan. Onyń «Tolqyn», «Nartaı sazy», «Ahaý, jalǵan», «Nartaıdyń áni», t.b. ánderi ulttyq án óneriniń altyn qoryna qosyldy. Shyǵarmalary «Dombyra sazy», «Óleńderi men aıtystary», «Ósıet», «Amanat» degen atpen jeke kitap bolyp jaryq kórdi. «Qurmet belgisi» ordenimen, medaldarmen marapattalǵan. Qyzylorda oblysynyń qazaq drama teatryna Bekejanov esimi berilgen. Osy oblystyń Shıeli aýdanynda Bekejanov aýyly bar.

100 jyl buryn (1923-1989) dıktor, Qazaqstannyń halyq ártisi, soǵys ardageri Ánýarbek Nyǵmetjanuly BAIJANBAEV dúnıege keldi.

Semeı qalasynda týǵan. 1944 jyly soǵystan oralǵannan keıin, Qazaq radıosyna dıktor bolyp ornalasqan. Alǵash efırge shaǵyn habarlandyrý oqýdan bastap, ómiriniń sońyna deıin Qazaq radıosynda, teledıdarynda dıktor, aǵa dıktor qyzmetterin atqarǵan. Efır arqyly berilgen respýblıkanyń tynys tirshiligi jaıly ártúrli jańalyqtar, saıası habarlar uzaq jyldar boıy myńdaǵan tyńdaýshylarǵa Á.Baıjanbaevtyń ashyq ta áýezdi, keń tynysty únimen jetti. Ol turǵan úıge memorıaldyq taqta ornatylǵan. 1-shi dárejeli «Otan soǵysy» ordenimen marapattalǵan.

60 jyl buryn (1963) Qazaqstan Respýblıkasy Parlamenti Senaty janyndaǵy Senatorlar Keńesiniń múshesi Sársenbaı Qurmanuly EŃSEGENOV dúnıege keldi.

Gýrev oblysynda týǵan. 1988 jyly Gýrev pedagogıkalyq ınstıtýtyn, 1995 jyly ál-Farabı atyndaǵy Qazaq memlekettik ulttyq ýnıversıtetin bitirgen.

Eńbek joly: 1981-1983 jyldary – «Lenın joly» gazetiniń fototilshisi. 1988-1992 jyldary – SPTÝ komsomol komıtetiniń hatshysy, bólim meńgerýshisi, LKJO-SMJ Teńiz aýdandyq komıtetiniń birinshi hatshysy. 1992-199- jyldary – Teńiz aýdandyq keńesiniń aǵa zańgeri. 1993-2002 jyldary – Qurmanǵazy aýdany prokýrorynyń kómekshisi, Atyraý oblysy prokýratýrasynyń aǵa prokýrory, Atyraý qalasy prokýrorynyń orynbasary, Atyraý oblysy prokýratýrasynyń bólim basshysy. 2002-2004 jyldary – Atyraý oblysy ákimiginiń memlekettik-quqyqtyq jáne áskerı-jumyldyrý jumysy bóliminiń meńgerýshisi, Atyraý oblysy ákimi apparaty basshysynyń orynbasary. 2004-2005 jyldary – Atyraý oblysy tártiptik keńesiniń tóraǵasy. 2005-2006 jyldary – Atyraý oblysy ákimi apparatynyń basshysy. 2006 jyldyń aqpan-qazan aralyǵynda – Jylyoı aýdanynyń ákimi. 2006-2008 jyldary – Atyraý oblysy ákiminiń birinshi orynbasary. 2008-2020 jyldary – Qazaqstan Respýblıkasy Parlamenti Senatynyń depýtaty, Ekonomıkalyq saıasat, ınnovatsııalyq damý jáne kásipkerlik komıtetiniń hatshysy. Qazaqstan Respýblıkasy ekologııa, geologııa jáne tabıǵı resýrstar mınıstriniń keńesshisi (2020 jyldan bastap).

«Qurmet» ordenimen, «Qazaqstan Konstıtýtsııasyna 10 jyl», «Qazaqstan Parlamentine 10 jyl» medaldarymen marapattalǵan.

5 7 jyl buryn (1966) Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdenti Іs basqarýshysynyń orynbasary Sergeı Mıhaılovıch HOROShÝN dúnıege keldi.

Soltústik Qazaqstan oblysy Jambyl aýdanynda týǵan. Tselınograd ınjenerlik-qurylys ınstıtýtyn bitirgen.

1984-1986 jyldary - KSRO Qarýly kúshter qatarynda qyzmette bolǵan. 1990-1995 jyldary - «Tselınogradjılstroı» óndiristik qurylys uıymynda, 1995-1998 jyldary - Tselına temirjol basqarmasynda, 1998-2000 jyldary - «Qalalyq kommýnaldy qojalyq» MKK KQB-nyń bólim bastyǵy, bastyǵynyń orynbasary. 2000-2005 jyldary - Kommýnaldy qojalyq departamentiniń dırektory. 2005-2006 jyldary Astana qalasy Energetıka jáne kommýnaldy qojalyq departamentiniń dırektory qyzmetterin atqarǵan. Astana qalasy ákiminiń birinshi orynbasary (2006-2019).

2019 jyldyń aqpanynan bastap - qazirgi qyzmetinde.

«Qurmet» ordenimen jáne medaldarmen marapattalǵan.

5 7 jyl buryn (1966) Qazaqstan Respýblıkasy Ulttyq qaýipsizdik komıteti tóraǵasynyń orynbasary - Shekara qyzmetiniń dırektory Erlan Erǵalıuly ALDAJUMANOVdúnıege kelgen.

Shyǵys Qazaqstan oblysynyń Semeı qalasynda týǵan. F.E. Dzerjınskıı atyndaǵy Joǵary shekara komandalyq ýchılışesin bitirgen (1987).

Shekara zastavasy bastyǵynyń orynbasary, óńirlik basqarma bastyǵynyń orynbasary, óńirlik basqarma shekaralyq bólimsheleri qolbasshysynyń orynbasary, Qazaqstan Respýblıkasy Ulttyq qaýipsizdik komıteti Shekara qyzmetiniń bas shtaby bastyǵy - dırektordyń birinshi orynbasary laýazymdarynda ofıtserlik qyzmet atqarǵan.

2022 jyldyń mamyr aıynan bastap qazirgi qyzmetinde.

Orden jáne medaldarmen marapattalǵan.

4 9 jyl buryn (1974) Túrkistan oblysynyń ákimi Darhan Amangeldiuly SATYBALDY dúnıege kelgen.

Ońtústik Qazaqstan oblysynda týǵan. S. Seıfýllın atyndaǵy Aqmola aýyl sharýashylyǵy ınstıtýtyn ekonomıst-menedjer (1996); Qazaq gýmanıtarlyq-zań ýnıversıtetin zańger (2003) mamandyqtary boıynsha bitirgen.

Eńbek joly: Keles aýdany «Kommýnızm» bólimshesiniń jumysshysy (1991); Keles aýdany «Keles» MQK aǵa ekonomısi, Aqmola oblysy «Kýrakov ı Ko» JShS esepshisi (1996-1999); memlekettik mekemelerdegi bıýdjettik protsedýralardyń oryndalýyn baqylaý basqarmasynyń jetekshi, bas baqylaýshy-revızory (2000-2002); Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdenti Іs basqarmasynyń bıýdjettik josparlaý jáne qarjylyq baqylaý bóliminde referent, konsýltant, bas sarapshy jáne sektor meńgerýshisi (2002-2006); Astana qalasy ákimdiginiń «Jylý» MQK dırektory (08.2006-12.2006); Qazaqstan Respýblıkasynyń Joǵarǵy sotynyń janyndaǵy Sot ákimshilendirý komıtetinde jumys istegen (2007); Qazaqstan Respýblıkasy Bilim jáne ǵylym mınıstrliginiń Ǵylym komıteti tóraǵasynyń orynbasary, qarjy departamenti dırektorynyń orynbasary, bıýdjet departamenti dırektorynyń orynbasary (2007-2010); Qazaqstan Respýblıkasy Ulttyq qaýipsizdik komıteti departamentiniń bastyǵy (2010-2011); Qazaqstan Respýblıkasy Premer-Mınıstri keńsesiniń áleýmettik-ekonomıka bólimi meńgerýshisiniń orynbasary (2011-2013); Shymkent qalasynyń ákimi (2013-2015); Ońtústik Qazaqstan oblysy ákiminiń birinshi orynbasary (2015-2017); Qazaqstan Respýblıkasy Parlamenti Senatynyń depýtaty, Áleýmettik-mádenı damý jáne ǵylym turaqty komıtetiniń múshesi (2018-2019).

2022 jyldyń tamyz aıynan bastap qazirgi qyzmetinde. «Eren eńbegi úshin», «Astananyń 10 jyldyǵy», «Oblys aldyndaǵy qyzmetteri úshin» medaldarymen marapattalǵan.

44 jyl buryn (1979) Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdenti Ákimshiligi Basshysynyń orynbasary Ernar Jeńisuly BASPAEV dúnıege keldi.

Gýrev (qazirgi Atyraý qalasy) qalasynda týǵan. Qazaq memlekettik zań akademııasyn quqyqtaný mamandyǵy boıynsha bitirgen (2000); H.Dosmuhamedov atyndaǵy Atyraý memlekettik ýnıversıteti, ekonomıka jáne bıznes bakalavry.

Eńbek joly: Qazaqstan Respýblıkasy Ádilet mınıstrligi Zııatkerlik menshik quqyǵy komıtetiniń jetekshi, bas mamany, bólim bastyǵynyń orynbasary (2001-2005); Qazaqstan Respýblıkasy Ádilet mınıstrligi Tirkeý qyzmeti komıteti departamenti bastyǵynyń orynbasary (2005-2006); Qazaqstan Respýblıkasy Joǵarǵy Sotynyń janyndaǵy Sot ákimshiligi komıtetiniń bólim meńgerýshisi, bólim meńgerýshisi (2006-2007); sektor meńgerýshisi, uıymdastyrý-taldaý bólimi bastyǵynyń orynbasary, Qazaqstan Respýblıkasy Qarýly Kúshteri apparatynyń sot monıtorıngi departamenti bastyǵynyń orynbasary (2007-2010); Atyraý oblysy Ádilet departamentiniń basshysy (2010-2013); Atyraý oblysy ákimi apparatynyń basshysy (2013-2019); Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdenti Ákimshiliginiń memlekettik ınspektory (2019-2022); Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdenti Ákimshiliginiń Ótinishterdi qaraýdy baqylaý bóliminiń meńgerýshisi (04.2022-12.2022).

2022 jyldyń jeltoqsan aıynan bastap qazirgi qyzmetinde.