26 qarasha. Jylnama
ATAÝLY KÚNDER
Dúnıejúzilik aqparat kúni
Qyzmeti aqparattyq tehnologııalar men kompıýterge negizdelgen kásip ıeleriniń merekesi. 1988 jyly negizi qalanǵan Halyqaralyq aqparattandyrý akademııasynyń (HAA) bastamasymen atalyp ótedi. HAA - BUU Ekonomıkalyq jáne Áleýmettik keńesinde Bas konsýltatıvtik mártebesi bar álemdegi jalǵyz akademııa. Álemniń 140-tan astam elinde tirkelgen, birneshe iri qalalarda shtab-páteri ornalasqan. Aqparattyq qyzmet salasyna baılanysty irgeli jáne qoldanbaly zertteýler jasaýmen aınalysady.
Halyqaralyq etikshiler kúni
Dızaınmen, aıaq kıim daıyndaýmen, tigýmen aınalysatyn sheberler men qolónershilerdiń, sondaı-aq osy óndiriste jumys isteıtin, aıaq kıim jóndeıtin mamandardyń kásibı merekesi.
ESTE QALAR OQIǴALAR
1924 jyly Túrkistan Respýblıkasy Ortalyq partııa komıtetiniń organy retinde «Aq jol» ataýymen jańa gazet jaryq kórdi. Alǵashqy kezde gazet oblysqa jáne Syrdarııa, Jetisý gýbernııalaryna, Qaraqalpaqstanǵa tarady. 1925 jyly respýblıka astanasy Qyzylorda qalasyna kóshirilgende gazet sol qalada shyǵa bastaǵan «Eńbekshi qazaq» gazetimen biriktirildi. Al 1929 jyly respýblıka astanasy Almaty bolǵan soń, Syrdarııa aımaqtyq partııa komıteti men atqarý komıtetiniń organy retinde «Lenın joly» ataýymen shyǵa bastady. 1932 jyldyń kókteminde respýblıkanyń aýmaqtyq qurylymdary qaıta qaralyp, oblystar qurylǵan kezeńde gazet qazirgi «Ońtústik Qazaqstan» ataýyna ıe boldy. Gazettiń negizin qalaǵan T. Rysqulov, Sultanbek Qojanov, O.Jandosov, O. Isaevtar qatysty. M. Áýezov, Ǵ. Músirepov, Asqar Toqmaǵambetov, Baýyrjan Momyshulynyń týyndylary jarııalanyp turdy. Gazettiń tarıhynda resmı shyqqan datasy dep 1924 jyldyń 26 qarashasy kórsetilgen. Zertteýshiler odan buryn da shyqqan degendi alǵa tartady.
1993 jyly Ońtústik Qazaqstan oblysynyń Tóle bı aýdanynda Tóle bıdiń eskertkishi ashyldy.
1997 jyly Almatydaǵy kóshelerdiń birine memleket qaıratkeri, fılologııa ǵylymdarynyń doktory, professor, aýdarmashy, ǵalym Músilim Bazarbaevtyń esimi berildi. Onyń ǵylymı eńbekteri qazaq ádebıetiniń kórkemdik erekshelikterine, ádebıettaný máselelerine arnalǵan. Shákárim Qudaıberdiulynyń shyǵarmashylyǵyn zerttegen. Ivan Týrgenevtiń týyndylaryn qazaq tiline aýdarǵan. Eki ret Eńbek Qyzyl Tý jáne «Parasat» ordenderimen marapattalǵan.
2005 jyly «Ulytaý» tobynyń «Jumyr, Qylysh» dep atalatyn alǵashqy jeke albomynyń tusaýkeseri ótti. Mahambettiń «Jumyr, Qylysh» kúıiniń atymen atalǵan jańa dıskige «Ulytaý» tobynyń oryndaýyndaǵy 10 kompozıtsııalyq shyǵarma toptastyrylǵan. Úntaspa Máskeýdegi Vladımır Osınskııdiń stýdııasynda jazylyp, AQSh-tyń Los-Andjeles qalasyndaǵy «Paramaunt Records» stýdııasynda óńdeýden ótken.
2013 jyly QR Prezıdentiniń Jarlyǵymen Mádenıet jáne óner qyzmetkerleri kúni jáne Eńbek kúni belgilendi. «Qazaqstan Respýblıkasyndaǵy merekeler týraly» 2001 jylǵy 13 jeltoqsandaǵy QR Zańynyń 4-babyna sáıkes Mádenıet jáne óner qyzmetkerleri kúni 21 mamyrda, Eńbek kúni - qyrkúıektiń sońǵy jeksenbisinde atalyp ótedi.
2017 jyly 21 jastaǵy Jalǵas Taıkenov Azııa parakanoe chempıonatynda Qazaqstan tarıhynda alǵash ret top jardy. Azııanyń on elinen 75 sportshy qatysqan týrnırdiń 200 metrge jarysynyń KL-3 kvalıfıkatsııasynda júırik atanǵan otandasymyz fınalda Iran ókilin artqa tastap, chempıon boldy.
2018 jyly «Mereıtoılyq jáne ataýly kúnder» serııasymen «Qazaqstan Respýblıkasynyń BUU Qaýipsizdik Keńesine músheligi» poshtalyq markasy aınalymǵa shyqty. Poshtalyq marka tórt boıaýdan turatyn ofsettik baspa retinde shyǵarylǵan. Taralymy - 20 000 dana. Baǵasy - 250 teńge. 2017 jyldyń qańtarynda Qazaqstan 2017-2018 jyldarǵa Birikken Ulttar Uıymy Qaýipsizdik Keńesiniń turaqty emes múshesi bolyp saılandy.
2019 jyly Semeı qalasynyń turǵyny Bolat Qabjanov Ispanııanyń Torreveha qalasynda alǵash ret ótken múmkindigi shekteýli jandar arasyndaǵy shahmattan halyqaralyq týrnırde birinshi oryndy jeńip aldy. Halyqaralyq týrnırge álemniń 8 elinen 20-dan astam sportshy qatysty. Chempıonat Shveıtsarııa júıesi boıynsha eki túr boıynsha ótti. Olardyń ekeýinde de qazaqstandyq birinshi oryn aldy.
2021 jyly Qurmanǵazy atyndaǵy Astrahan oblystyq mádenıet ortalyǵynda qazaqtyń kórnekti kompozıtory, dombyrashy, Qazaq KSR halyq ártisi Dına Nurpeıisovanyń 160 jyldyǵyna arnalǵan «Túrki áleminiń uly kompozıtory» kitabynyń tusaýkeseri ótti. Qazaq, orys, túrik, aǵylshyn tilderinde jaryq kórgen kitapta kúıshiler ómirine qatysty buryn-sońdy jarııalanbaǵan, biregeı derekter jınaqtalǵan.
2022 jyly Astanadaǵy Táýelsizdik saraıynda Qazaqstan Respýblıkasynyń Prezıdenti Qasym-Jomart Toqaevty ulyqtaý rásimi ótti. Qasym-Jomart Toqaev ant qabyldaǵannan keıin memlekettik Ánuran oryndalyp, 21 artıllerııalyq oq atylyp, Aqorda rezıdentsııasynda Memlekettik Tý kóterildi.