25 sáýir. Tulǵalar týǵan kún

Foto: Фото: ҚазАқпарат
<p>Búgin, 25 sáýir kúni tulǵalardan kimder dúnıege kelgen? Kazinform oqyrmandaryna esimder kúntizbesin usynady.</p>

ESІMDER

62 jyl buryn (1962) Qazaqstannyń Túrikmenstandaǵy Tótenshe jáne Ókiletti Elshisi Asqar Erlikuly TÁJІBAEV dúnıege keldi.

Foto: Túrikmenstandaǵy Qazaqstan Respýblıkasynyń Elshiligi

Almaty qalasynda týǵan. Almaty energetıka ınstıtýtyn bitirgen.

Eńbek joly: 1984-1994 jyldary «Kazglavselezaşıta» Almaty basseındik basqarmasynyń tehnıgi, «Kazglavelektrosnabsbyt» kabel bóliminiń ınjeneri, Qazaq KSR Aýyl sharýashylyǵy mınıstrligi Glavptıtseprom SPMK ınjener-baptaýshysy, Alma-Ata kásipornynyń elektr monteri. baspa tehnıkasy, «Norma-2» óndiristik kooperatıvi tóraǵasynyń orynbasary, «Qazıntýrservıs» bóliminiń bas mamany, bastyǵy, 1994-1997 jyldary QR Syrtqy ister mınıstrligi Konsýldyq departamentiniń Kadr jumysy basqarmasynyń úshinshi hatshysy, ekinshi hatshysy, birinshi hatshysy, 1997-1999 jyldary QR Syrtqy ister mınıstrligi Konsýldyq qyzmet departamentiniń pasporttyq-vızalyq bóliminiń bastyǵy, ekinshi basqarmanyń keńesshisi, TMD elderi departamentiniń keńesshisi, 1999-2002 jyldary CAPS Memleketaralyq keńesi Atqarý komıtetiniń bas sarapshysy, Bishkek, Qazaqstan Respýblıkasy Syrtqy ister mınıstrligi TMD isteri komıteti basqarmasynyń bastyǵy, 2002-2005 jyldary Qazaqstannyń Ózbekstandaǵy elshiliginiń birinshi hatshysy, keńesshisi, 2005-2008 jyldary Qazaqstannyń Túrkimenstandaǵy Elshiliginiń keńesshisi, 2009-2011 jyldary QR Syrtqy ister mınıstrligi Ortalyq Azııa, Ońtústik Kavkaz jáne Túrkııa departamenti dırektorynyń orynbasary, 2011-2015 jyldary QR Syrtqy ister mınıstrligi TMD departamentiniń dırektory, 2015-2019 jyldary Qazaqstannyń Belarýstegi Elshiliginiń Mınıstrdiń keńesshisi, 2019-2022 jyldary Tájikstan Respýblıkasyndaǵy Tótenshe jáne Ókiletti Elshisi boldy.

2022 jyldyń naýryz aıynan bastap qazirgi qyzmetinde.

«Qazaqstan Konstıtýtsııasyna 10 jyl», «Qazaqstan táýelsizdigine 20 jyl», «Qazaqstan dıplomatııasyna 25 jyl» medaldarymen marapattalǵan.

51 jyl buryn (1973) Qazaqstan Respýblıkasynyń Ulttyq ekonomıka vıtse-mınıstri Azamat Kemeńgeruly AMRIN dúnıege keldi.

Foto: primeminister.kz

Soltústik Qazaqstan oblysynda týǵan. 1996 jyly Aqmola aýylsharýashylyq ınstıtýtyn bitirgen.Eńbek joly: 19891990 jyldary Korneev keńsharynda jumysshy, kombaınshynyń kómekshisi. 1996-1997 jyldary «Saryarqa» agroónerkásiptik keshenniń ekonomıst-menedjeri.1997-1999 jyldary SQO boıynsha (Petropavl qalasy) Salyq basqarmasynyń aǵa salyq ınspektory. 1999-2000 jyldary SQO boıynsha (Petropavl qalasy) Salyq komıteti salyqtardy májbúrlep óndirip alý basqarmasynyń bólim basshysy. 2000-2002 jyldary SQO Mamlıýt aýdanynyń Salyq komıteti basshysynyń orynbasary. 2002-2004 jyldary SQO Shal aqyn aýdany boıynsha Salyq komıtetiniń tóraǵasy. 2004-2008 jyldary QR Qarjy mınıstrligi Salyq komıteti SQO boıynsha (Petropal qalasy) Salyq komıteti tóraǵasynyń orynbasary. 2008-2011 jyldary SQO Shal aqyn aýdanynyń ákimi. 2011-2012 jyldary SQO Qarjy basqarmasynyń basshysy. 2013-2014 jyldary QR Ekonomıka jáne bıýdjettik josparlaý mınıstrligi Salyq jáne keden saıasaty departamenti dırektorynyń orynbasary. 2015-2020 jyldary QR Ulttyq ekonomıka mınıstrliginiń Salyq jáne keden saıasaty departamentiniń dırektory.

2020 jyldyń qazanynan beri qazirgi qyzmetinde.

III dárejeli «Eýrazııalyq ekonomıkalyq odaqty qurýǵa qosqan úlesi úshin», «Eýrazııalyq ekonomıkalyq odaqty damytýǵa qosqan úlesi úshin» medaldarymen marapattalǵan.

49 jyl buryn (1975) Qazaqstan Respýblıkasy Indýstrııa jáne qurylys mınıstrligi Geologııa komıtetiniń tóraǵasy Erlan Esenáliuly AKBAROV dúnıege keldi.

Foto: primeminister.kz

Ońtústik Qazaqstan oblysynda týǵan.

V.I.Lenın atyndaǵy Qazaq polıtehnıkalyq ýnıversıtetin, M.H.Dýlatı atyndaǵy Taraz memlekettik ýnıversıtetin, Qaraǵandy ​​tehnıkalyq ýnıversıtetin bitirgen.

Eńbek joly: 1998 jyly Jańaózen qalasyndaǵy «ÓzenMunaıgaz» AQ operatory, 2002-2005 jyldary Taraz qalasyndaǵy «Qazbýrgaz» AQ ınjener-geology, 2018-2019 jyldary Almaty qalasy boıynsha «Qazaqstan Respýblıkasy Investıtsııalar jáne damý mınıstrligi Geologııa jáne jer qoınaýyn paıdalaný komıtetiniń «Ońtústik Qazaqstan» óńiraralyq geologııa departamenti» RMK bastyǵynyń orynbasary, Almaty qalasy boıynsha «Qazaqstan Respýblıkasy Investıtsııalar jáne damý mınıstrligi Geologııa jáne jer qoınaýyn paıdalaný komıtetiniń «Ońtústik Qazaqstan» óńiraralyq geologııa departamenti» RMM basshysy, 2020-2021 jyldary «Qazgeologııa» ulttyq geologııalyq barlaý kompanııasy» AQ basqarma tóraǵasynyń orynbasary, 2022-2023 jyldary QR Ekologııa, geologııa jáne tabıǵı resýrstar mınıstrligi Geologııa komıtetiniń tóraǵasy boldy.

44 jyl buryn (1980) «Munaı kólik korporatsııasy» JShS bas dırektory Erbol Eralyuly TÝRIıAZOV dúnıege keldi.

Mańǵystaý oblysy, Jańaózen qalasynda týǵan.

Qarjy polıtsııasy akademııasyn «quqyqtaný» mamandyǵy boıynsha bitirgen, zańger, Zań ǵylymdarynyń kandıdaty.

Eńbek joly: 2002 jyly Mańǵystaý oblysynyń Aqtaý qalasy boıynsha qarjy polıtsııasy basqarmasynyń tergeý bóliminde aǵa tergeýshi, 2005 jyly Qarjy polıtsııasy akademııasynyń ǵylymı ortalyǵynyń aǵa ǵylymı qyzmetkeri, 2009 jyly QR Parlamenti Senaty Apparatynyń Halyqaralyq qatynastar, qorǵanys jáne qaýipsizdik komıtetimen ózara is-qımyl bóliminiń bas konsýltanty, 2012 jyly Aqtaý qalasy Mańǵystaý oblysy ákimi apparaty basshysynyń orynbasary, 2015-2017 jyldary «QazMunaıGaz» UK» AQ Munaı kásipshiliginiń servıstik aktıvterin basqarý departamentiniń sarapshysy, 2017-2018 jyldary «QazMunaıGaz» UK» AQ áleýmettik saıasat basqarmasynyń áleýmettik áriptestik jónindegi sarapshysy, «QazMunaıGaz» UK» AQ Óndirý, barlaý jáne munaı kásipshiligine qyzmet kórsetý basqarmasynyń Іskerlik seriktestik tobynyń isker seriktesi, 2018-2021 jyldary «Oil Services Company» JShS bas dırektorynyń personaldy basqarý, eńbekaqy tóleý jáne áleýmettik saıasat jónindegi orynbasary.

2021 jyldyń mamyr aıynan bastap qazirgi qyzmetinde.

40 jyl buryn (1984) QR Kólik mınıstrligi Avtomobıl joldary komıteti tóraǵasynyń orynbasary Ǵalymjan Ámirbekuly ÓTENBAEV dúnıege keldi.

Foto: Qazaqstan Respýblıkasy Kólik mınıstrliginiń Avtomobıl joldary komıteti

Shymkent qalasynda týǵan.

Ońtústik Qazaqstan memlekettik ýnıversıtetin «Avtomobıl joldary men aerodromdar qurylysy» mamandyǵy boıynsha, Almaty ekonomıka jáne qarjy akademııasy, «Ekonomıka» mamandyǵy boıynsha bitirgen.

Eńbek joly: 2006-2007 jyldary «Batsý-Stroı» JShS ınjeneri, Shymkent qalasy, 2007-2008 jyldary «Ońtústik joldary» memlekettik kommýnaldyq kásipornynyń bas mamany, 2008-2011 jyldary Ońtústik Qazaqstan oblysynyń jolaýshylar kóligi jáne avtomobıl joldary basqarmasynyń qurylys-jóndeý, avtomobıl joldaryn paıdalaný bóliminiń bas mamany, 2011-2012 jyldary Ońtústik Qazaqstan oblysy sáýlet-qurylys baqylaý departamentiniń lıtsenzııalaý bóliminiń basshysy, Ońtústik Qazaqstan oblysynyń qurylys basqarmasynyń bólim basshysy, 2012-2017 jyldary «Stroı ıÝg-Grýpp» JShS dırektorynyń orynbasary, «Shymkentgaz-DS» JShS dırektory, 2017-2018 jyldary Shymkent qalasynyń qurylys bóliminiń áleýmettik qurylys sektorynyń meńgerýshisi, 2018-2020 jyldary Shymkent qalasynyń qurylys basqarmasy basshysynyń orynbasary, Qalalyq ortany baqylaý jáne sapasyn baqylaý departamenti basshysynyń orynbasary, 2021 jyly Shymkent qalasy Qalalyq ortany baqylaý jáne sapasyn baqylaý basqarmasynyń basshysy, Túrkistan oblysy Ordabasy aýdany ákiminiń keńesshisi qyzmetin atqardy.

131 jyl buryn (1893-1968) akter, ulttyq kásibı teatr óneriniń negizin salýshylardyń biri, qoǵam qaıratkeri, Qazaq KSR-niń jáne KSRO-nyń halyq ártisi, KSRO Memlekettik syılyǵynyń laýreaty Qalybek (Qalıbek) QÝANYShBAEV dúnıege keldi.

Foto: e-history.kz

Qazirgi Qaraǵandy oblysynyń Qarqaraly aýdanynda týǵan.

Jasynan án-kúı men oıyn-saýyqqa, toı-tamashaǵa jany qumar, dýmanshyl bolǵan. Ol jalǵyz ózi birneshe adamnyń keıpine túsip, bir otyrysta-aq «ekeýdiń talasyn, úsheýdiń kerisin, beseýdiń janjalyn» oryndap, tyńdaýshy kópshilikke kúlkige keneltetin daryndy ónerpaz retinde tanyldy. Halyq ónerpazdary Muhametáli, Maýqaı men Abaqty ustaz tutyp, olardan óner syryn úırengen.

1916 jyldyń 25 maýsymyndaǵy patsha jarlyǵyna sáıkes Qýanyshbaev ta qara jumysqa alynǵan. 1917 jyly Omby qalasyna baryp, bylǵary zaýytynda at aıdaýshy-kóshir bolǵan. Munda ataqty balýan Qajymuqanmen tanysqan. Týǵan jerinde aýyldyq keńesti basqaryp, qoǵamdyq jumystarda júrse de ónerden bir sát qol úzbegen. «Qyz uzatý», «Qoı kúzetý» jáne «Ógiz satý» sekildi qyzyq, kúldirgi áńgimeler shyǵaryp, ony toı-jıyndarda oryndap júrgen. Jatyp isher jalqaýlardy, keıbir kerenaý, teris pıǵyldy jandardy ótkir synǵa alyp ájýalaǵan. 1922-1924 jyldary Qoıandy jármeńkesinde Ǵ.Aıtbaev, I.Baızaqov, Q.Muńaıtpasov, M.Shamsýtdınova sııaqty ónerpazdar uıymdastyrǵan oıyn-saýyqqa qatysyp, óner kórsetken. 1926 jyly Qyzylorda qalasynda irge kótergen Qazaq memlekettik drama teatryn uıymdastyrýǵa belsene qatysqan. Akter Qazaqtyń memlekettik akademııalyq drama teatrynda ár jyldary qoıylǵan M.Áýezovtiń «Eńlik - Kebek» tragedııasyndaǵy Qaramende bıdiń beınesinen bastap, osy spektakldegi basty keıipkerlerdi (Kóbeı bı, Kebek, Nysan Abyz) túgel derlik oryndap shyqqan. Buǵan qosa 20 ǵasyrdyń 30-shy jyldarynyń basynda Aıatbaı (І.Jansúgirov, «Kek»), Bekbolat (B.Maılın, «Maıdan»), Beıbit (Q.Baıseıitov, Á.Shanın, «Tartys») rólderin oryndaǵan. 1936 jyly Máskeý qalasynda ótken qazaq ádebıeti men óneriniń onkúndiginde E.Brýsılovskııdiń «Qyz Jibek» mýzykalyq dramasynan Bazarbaıdyń róli men óziniń «Qyz uzatýyn» oryndap, kórermen kóńilinen shyqqan. N.Gogoldiń «Revızoryndaǵy» Dýanbasy, M.Áýezov pen L.S. Sobolevtiń «Abaı» tragedııasyndaǵy Abaı, M.Áýezov pen Á.Ábishevtiń «Namys gvardııasyndaǵy» general Panfılov, Ǵ.Músirepovtiń «Amangeldisindegi» Ábdiǵappar bolys, Ý.Shekspırdiń «Asaýǵa tusaýynda» momaqan Baptısta - akter oıynynda kórkemdik sheshimin tapqan som tulǵalar. Árbir róldiń ózine tán qaıtalanbas qımyl-qozǵalysyn, minezi men ishki-syrtqy jan qubylystaryn dál taýyp, oınaý - Qýanyshbaev shyǵarmalarynyń bir ereksheligi. Onyń radıo, estrada úshin jazǵan shaǵyn kúldirgi áńgime-pesalar men óleń-syqaqtary, taqpaq-qaǵytpalary «Túıregish» jáne «Shansharlar» degen atpen jaryq kórgen.

1937 jyldan kórkem fılmderge túsip, qazaqtyń ulttyq kıno ónerin damytýǵa mol úles qosqan.

Seıchas chıtaıýt