24 sáýir. QazAqparat kúntizbesi

Foto:
ASTANA. QazAqparat - Oqyrmandar nazaryna 2023 jylǵy 24 sáýirge arnalǵan ataýly kúnder, este qalar oqıǵalar kúntizbesi usynady.

ATAÝLY KÚNDER

Álem ıgiligi úshin kópjaqtylyq pen dıplomatııa kúni

2018 jyldyń jeltoqsan aıynda BUU Bas Assambleıasynyń A/RES/73/127 bekitilip, alǵash ret 2019 jyldyń 24 sáýirinde atap ótildi. BUU jańa merekeni engizý kezinde kózdegen negizgi maqsattary saıası, ıdeologııalyq jáne ekonomıkalyq, sonymen qatar dinı jáne etnıkalyq sıpattaǵy qarsylyqtardy álem ıgiligi úshin retteý.

Halyqaralyq jastar yntymaqtastyǵy kúni

Demokratııalyq jastar dúnıejúzilik federatsııasynyń sheshimimen 1957 jyldan beri 24 sáýir kúni atap ótiledi. Bul data 1955 jyly ótken Azııa men Afrıka elderiniń Bandýng konferentsııasynyń qorytyndy otyrysyna oraı belgilendi. Maqsaty - memlekettik organdardyń, qoǵam men buqaralyq aqparat quraldarynyń nazaryn jastar problemasyna aýdartý.

Búkilálemdik ımmýndaý aptalyǵy (World Immunization Week)

Dúnıejúzlik densaýlyq saqtaý uıymynyń bstamasymen jyl saıyn sáýirdiń ekinshi jartysynda atap ótiledi. Bastapqyda ol Eýropalyq ımmýndaý aptalyǵy dep atalǵan, alaıda keıinnen oǵan basqa qurlyqtar da qosyldy. Aptalyqty ótkizý qoǵamnyń ımmýndaýdyń adamzatty ınfektsııalyq aýrýlardan qorǵaýǵa múmkindik beretin basty aldyn alý sharalarynyń biri bolyp tabylatyny týraly túsinigin qalyptastyrý.

Halyqaralyq músin kúni

2015 jyly Halyqaralyq músin ortalyǵy (International Sculpture Center) qurǵan jyl saıynǵy mereke. Onyń mindeti - músindi óner túri retinde tanymal etý jáne adamdarǵa áıgili músin shedevrleri týraly múmkindiginshe kóbirek málimet berý.

ESTE QALAR OQIǴALAR

1990 jyly Qazaq KSR-iniń «Qazaq KSR Prezıdenti qyzmetin bekitý jáne Konstıtýtsııaǵa (Negizgi zań) ózgertýler men tolyqtyrýlar engizý týraly» Zańy, Qazaq KSR Joǵarǵy Keńesiniń «Qazaq Keńes Sotsıalıstik Respýblıkasynyń Prezıdenti týraly» Jarlyǵy qabyldandy. Osylaısha respýblıkada Prezıdent laýazymy engizildi. Qazaqstannyń tuńǵysh Prezıdenti bolyp Nursultan Ábishuly Nazarbaev saılandy.

1995 jyly partızan, jazýshy Qasym Qaısenovke, ardagerler Alekseı Kýlakov pen Mýrdın Taıpovqa «Halyq qaharmany» ataǵy berildi.

1996 jyly Elbasy N.Nazarbaevqa eldegi eń joǵarǵy laýazym belgileri - «Altyn Qyran» ordeni, tósbelgisi jáne Prezıdent baıraǵy tapsyryldy.

1996 jyly Almatydaǵy 28 panfılovshy saıabaǵynda Memleket basshylary alleıasy ashyldy. Onda Qazaqstan Prezıdenti men onyń zaıyby jas kóshetter otyrǵyzdy.

1996 jyly Túrkııada Abaı kúnderiniń aıasynda Abaıdyń (1845-1904) shyǵarmashylyǵyna arnalǵan merekelik sharalar ótti. Ankarada saltanatty túrde jańa mektep ashyldy, atalǵan mektepke qazaqtyń uly aqyny Abaıdyń esimi berildi. Túrkııadaǵy Qazaqstan Elshiliginiń qoldaýymen, onda Abaıdyń murajaıy ashyldy.

2005 jyly Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentiniń janyndaǵy Kásipkerler keńesi quryldy. Onyń mindetteri: Qazaqstan Respýblıkasynyń kásipkerlik máseleleri jónindegi normatıvtik quqyqtyq bazasyn jetildirý; ekonomıkany ártaraptandyrý, ónerkásip sektoryn ındýstrııalandyrý, kásipkerlikti qoldaý jáne damytý úshin qolaıly quqyqtyq jaǵdaılar jasaý; naryqtyq ekonomıkanyń damýyn yntalandyratyn jaǵdaılar jasaý; Qazaqstan Respýblıkasyndaǵy ınvestıtsııalyq ahýaldy jaqsartý máseleleri boıynsha usynymdar men usynystar ázirleý; Qazaqstan Respýblıkasynda jumys isteıtin jeke kásipkerlik sýbektileriniń jáne olardyń birlestikteriniń qyzmetin shoǵyrlandyrý; Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentiniń tapsyrmasy boıynsha kásipkerlik jáne ınvestıtsııalyq saıasat salasyndaǵy ózge de mańyzdy máselelerdi qaraý jáne talqylaý.

2010 jyly Tarazdaǵy Jeńis saıabaǵyna Baýyrjan Momyshulynyń esimi berildi. Bul usynysty Batyrdyń 100 jyldyq mereıtoıyna oraı qalalyq soǵys jáne eńbek ardagerleri jasady. Bul saıabaq 1985 jyly qalalyq soǵys jáne eńbek ardagerleri keńesiniń bastamasymen qurylǵan bolatyn. Saıabaqtyń jańa ataýy qalalyq máslıhattyń sessııasynda biraýyzdan bekitildi.

2012 jyly Muhtar Áýezov qorynyń alǵashqy «Kemeńger» Qurmet belgisine belgili qazaqstandyq ǵalym, akademık Murat Gılmanov ıe boldy.

2015 jyly qazaqstandyq arnaıy jasaq Iordanııada ótken «Warrior-2015» saıysynda alǵashqy kýbogyna ıe boldy. QR Qorǵanys mınıstrliginiń arnaıy bólimshe komandasy «Koroldik synaqtyń» eń kúrdeli ári basty kezeńinde úshinshi orynǵa ıe boldy.

2019 jyly Shymkent qalasyndaǵy Nazarbaev zııatkerlik mektebiniń fızıka-matematıka baǵytyndaǵy 12 synyp oqýshysy Araılym Ázimhan álemniń segiz joǵary oqý ornyna túsýge shaqyrý aldy. Bular – Anglııadaǵy Queen Mary, Brsitol, Kingston, AQSh-taǵy New York Institute of Technology jáne The New School, Italııadaǵy John Cabo, Avstralııadaǵy Monash jáne Frantsııadaǵy American University of Paris. Álemniń úzdik joǵary oqý oryndaryna shaqyrý alý úshin Araılym arnaıy test tapsyrmalaryn oryndady. SAT Reasoning emtıhan qorytyndysy boıynsha ol 1280 upaı jınaǵan, al IELTS ortasha upaıy 9-dan 7.

2020 jyly túrki álemi tarıhyndaǵy dańqty, daryndy memleket qaıratkeri Bilge, Tonykók eskertkishiniń 1300 jyldyǵy atap ótildi. Osyǵan baılanysty Halyqaralyq Túrki akademııasy Tonykók jylynyń resmı ashylýyn jarııalap, «Uly dala órkenıeti: Tonykók mırasy jáne qazirgi túrki álemi» atty halyqaralyq onlaın-vıdeokonferentsııasy ótkizdi. Bilge, Tonykók eskertkishiniń 1300 jyldyǵyn ıÝNESKO bastamasymen Túrkııa, Ázerbaıjan, Qazaqstan, Qyrǵyzstan, Ózbekstan jáne Mońǵolııa atap ótti.

Seıchas chıtaıýt