22 sáýir. Jylnama
ATAÝLY KÚNDER
Halyqaralyq Jer kúni
Qorshaǵan ortany qorǵaý isine búkil adamzatty biriktirý maqsatynda ótkiziletin halyqaralyq shara. 1990 jyldan bastap atap ótiledi. Bul ataýly kún 1970 jyldan bastap AQSh-ta dástúrli túrde ótip kele jatyr. Jer kúnin bekitý týraly bastamany amerıkalyq saıasattanýshy jáne qoǵam belsendisi Geılord Nelson kótergen.
ESTE QALAR OQIǴALAR
1971 jyly sol kezdegi Qazaqstannyń astanasy Almaty qalasyna birinshi ret Tý-154 áýe laıneri kelip qondy. Máskeýden Almatyǵa deıingi aralyqtaǵy - 3 500 shaqyrymdyq joldy laıner ne bári 3 saǵat 45 mınýtta ushyp ótken.
1985 jyly Aqtóbede Keńes Odaǵynyń Batyry Álııa Moldaǵulovanyń oblystyq memorıaldyq murajaıy ashyldy.
1997 jyly ákimshilik-aýmaqtyq qurylymdy ońtaılandyrý maqsatynda Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentiniń Jarlyǵymen Taldyqorǵan jáne Torǵaı oblystary taratyldy. Taldyqorǵan oblysy Almaty oblysynyń quramyna kirip, oblys ortalyǵy Taldyqorǵan qalasy bolyp bekitildi. Al Torǵaı oblysy Qostanaı oblysynyń quramyna endi.
1997 jyly Qazaqstan Prezıdenti Nursultan Nazarbaev «Qazaqstan Respýblıkasynyń quqyq qorǵaý organdary júıesin odan ári reformalaý sharalary týraly» Jarlyqqa qol qoıdy. Osy kúnnen bastap Qazaqstanda áskerı polıtsııa qyzmeti bastaldy.
2012 jyly Jenevada Qazaqstannyń DSU-ǵa kirýi boıynsha jumys tobynyń 11-otyrysy ótti. AQSh, Qytaı, Brazılııa, EO, Saýd Arabııasy, Túrkııa, Meksıka, Pákistan, Japonııa, Shveıtsarııa, Úndistan, Argentına jáne t.b. memleketter Qazaqstannyń DSU-ǵa qosylýyn qoldady.
2016 jyly Aqtóbede Majarstannyń konsýldyǵy ashyldy. Ashylý rásimine qatysqan Majarstannyń Qazaqstandaǵy Tótenshe jáne Ókiletti elshisi Andrash Baranı Aqtóbe oblysyna zor qyzyǵýshylyq tanytyp otyrǵandyǵyn aıtty.
2018 jyly Beıjińde Qytaı ǵalymdary men stýdentteriniń qatysýymen qazaqtyń uly aqyny Maǵjan Jumabaevtyń 125 jyldyǵyna oraı «Jalynmyn men - janamyn...» atty jıyn ótti. Stýdentter qazaq jáne qytaı tilderinde aqyn óleńderin oqyp, lıngvıst ǵalymdar Maǵjan Jumabaevtyń shyǵarmashylyǵy, onyń qazaq ádebıetine jáne qazaq mádenıetiniń shetelde moıyndalýyna yqpaly týraly oılarymen bólisti.
2019 jyly I.Karımov atyndaǵy Tashkent memlekettik tehnıkalyq ýnıversıtetinde ataqty qazaq ǵalymy, akademık Qanysh Sátbaevtyń aýdıtorııasy ashyldy.
2020 jyly ál-Farabı atyndaǵy Qazaq ulttyq ýnıversıtetinde Adam quqyǵyn qorǵaý ǵylymı-zertteý ınstıtýty ashyldy.
Instıtýttyń negizgi mindeti adam quqyǵy men zań kásibiniń táýelsizdigin qorǵaý jáne damytý; zańnama reformalaryna kómektesý; adam quqyqtary men olardyń kásibı táýelsizdigin kótermeleý jáne qorǵaý isinde zańgerlerdiń áleýetin arttyrý; sot tóreliginiń sapasyn jaqsartýǵa jáne sot júıesine degen senimdi arttyrýǵa baǵyttalǵan sharalardy júzege asyrýǵa járdemdesý.
2021 jyly Everestiń bazalyq lagerine jetip, 5364 shaqyrym bıiktikti eki aıaǵynsyz baǵyndyrǵan álemdegi alǵashqy áıel – Marııa Áýezova ózi turatyn Astana qalasyna keldi. Áýejaıda ózin kútip turǵan delegatsııany kórgen Marııa qýanyshyn jasyrmady: «Muny biz, qazaqstandyqtar jasaǵanymyzǵa óte qýanyshtymyn! Eger men kem degende bir adamǵa motıvatsııa bersem, bul men úshin jeńis. Men qýanyshtymyn! Men úıge oralǵanyma qýanyshtymyn. Men baqyttymyn!» dedi ol.
2021 jyly Bıologııalyq qaýipsizdik máseleleri ǵylymı-zertteý ınstıtýtynyń bazasynda shyǵarylatyn qazaqstandyq QazVac (QazCovid-in) vaktsınasynyń birinshi partııasy jóneltildi.
Qazaqstandyq vaktsınany jasaý elimizge koronavırýs ınfektsııasyna qarsy jeke vaktsına ázirlegen álemdegi alǵashqy bes eldiń qataryna kirýge múmkindik berdi. Otandyq vaktsına Dúnıejúzilik densaýlyq saqtaý uıymynyń tizilimine engizilgen.
2023 jyly Almatyda Slovakııanyń Qurmetti konsýldyǵy ashyldy. Resmı saltanatty rásimge Halyq Radasynyń (Parlament) Tóraǵasy Borıs Kollar bastaǵan Slovakııanyń ókiletti parlamenttik delegatsııasynyń músheleri qatysty. Saltanatty sharaǵa sondaı-aq QR Parlamenti Májilisiniń Halyqaralyq ister, qorǵanys jáne qaýipsizdik komıtetiniń tóraǵasy Aıgúl Quspan, QR Parlamenti Májilisiniń depýtaty Sergeı Ponomarev, Syrtqy ister mınıstriniń orynbasary Roman Vasılenko, sondaı-aq Slovakııanyń Qazaqstandaǵy Elshisi Robert Kırnag qatysty.