2023 jyly tranzıttik tasymaldaý kólemi ósti – Kólik mınıstrligi
«Memleket basshysy eldiń kólik áleýetin damytýǵa, onyń ishinde tranzıttik júk aǵyndaryn ulǵaıtýǵa erekshe nazar aýdaryp otyr. 2023 jyldyń 11 aıynda tranzıttik tasymaldaý kólemi 19 paıyzǵa ósip, 24 mln 800 myń tonnany qurady. Konteınerlik tranzıt salasynda oń dınamıka saqtaldy. Kórsetilgen kezeńde bul kórsetkish 1 mln 180 myń jıyrma fýttyq ekvıvalentke jetip otyr. Qazir ınfraqurylym men servıstik qyzmetterdi jaqsartý boıynsha jumystar jalǵasyp jatyr. «Dostyq – Moıynty» ýchaskesinde ekinshi joldyń qurylysy jalǵasýda, bul ýchaskeniń ótkizý qabiletin 5 esege arttyrýǵa múmkindik beredi», - dedi Q. Tilepov.
Onyń aıtýynsha, bıyl 3 iri jańa jobany iske asyrý bastaldy. Atap aıtqanda, «Darbaza-Maqtaaral» Ortalyq Azııa elderi baǵytynda ótkizý qabiletin qazirgi 30 mln tonnadan taǵy 10 mln tonnaǵa arttyrýǵa múmkindik beredi. Sonymen qatar, «Almaty torabyn aınalyp ótetin temirjol jelisi» Almaty stantsııasy arqyly júkterdi jetkizý merzimin 24 saǵatqa qysqartýǵa múmkindik beredi. Al «Baqty-Aıagóz» Qytaı baǵytynda qazaqstandyq ınfraqurylymnyń ótkizý qabiletin jylyna 20 mln tonnaǵa arttyrýǵa jol ashady.
«Bıyl 133 lokomotıv satyp aldyq. Bul otandyq lokomotıvter parkin 6 paıyzǵa jańartady. Atalǵan sharalar tozý deńgeıin 58 paıyzdan 52 paıyzǵa deıin tómendetýge múmkindik berdi. Ulttyq operator qosymsha 3 myń jartylaı vagon satyp alýdy josparlap otyr. Onyń 275-i bıyl jetkizildi. Jolaýshylarǵa yńǵaıly jaqsartý úshin 856 vagon satyp alynady. Qazir naqty 100 vagon ákelindi. Osy satyp alýlardyń nátıjesinde tozý deńgeıin 47 paıyzdan 45 paıyzǵa qysqarttyq», - dedi temirjol komıtetiniń ókili.
Qazaqstandyq kompanııalardyń syrtqy naryqqa shyǵý geografııasy keńeıýde. Jaqynda Qytaı Halyq Respýblıkasynyń Sıan qalasynda termınal ashylyp, ol óz kezeginde Qytaıdan júk aǵyndaryn tartý jónindegi bastamalardyń jalǵasy bolmaq.
Budan bólek, jeke kompanııa Transkaspıı halyqaralyq kólik marshrýtynyń áleýetin arttyrýǵa múmkindik beretin Potı portynda termınal salýdy bastady. Máselen, bıyl osy baǵyt boıynsha 2 mln 750 myń tonna júk tasymaldandy. Bul byltyrmen salystyrǵanda 64 paıyzǵa artyq (1,7 mln tonna). Bıyl alǵash ret atalǵan baǵyt boıynsha munaı tasymaldanǵan. Osy baǵyt boıynsha júk tasymaldaýdy damytý maqsatynda bıyl TARAZ jáne LIWA munaı tankeri, 8 myń tonna dedveıt satyp alyndy (kemeler 26.11.2023 jyly paıdalanýǵa berildi).
Sondaı-aq bıyl Quryq portynda Abu Dhabi ports kompanııasymen birlesip astyq termınaly iske qosyldy.
«Sonymen qatar, Quryq portynan Eýropaǵa taza sýtegi men ammıak tasymaldaý týraly kelisimge qol qoıyldy. Quryq portynyń termınaldaryn damytýǵa ınvestıtsııalardyń jalpy kólemi 200 mln AQSh dollarynan astam bolady. Úkimet ishki sý kóligin qarqyndy damytý jónindegi usynysty qoldap otyr. Atap aıtqanda, Ertis ózeniniń transshekaralyq tranzıttik áleýetin ulǵaıtý jáne «Reseı – Qazaqstan – Qytaı» jańa dálizin qurý josparlanyp otyr», - dedi Qasym Tilepov.
Transshekaralyq Ertis ózeniniń kórshi memleketterimen tranzıttik múmkindikterdi damytý keleshekte tasymaldaý kólemin qazirgi 1,5 mln-nan taǵy 2 mln tonnaǵa deıin jetkizýge múmkindik beredi.