2 qarasha. Jylnama
ATAÝLY KÚNDER
Jýrnalısterge qarsy qylmystardyń jazasyz qalýyna qarsy halyqaralyq kúres kúni
BUU-nyń halyqaralyq kúnderi júıesinde atalyp ótedi. 2013 jyldyń 27 qarashasy kúni BUU-nyń «Jýrnalısterdiń qaýipsizdigi jáne jazasyz qalý problemasy» taqyrybyndaǵy qarary biraýyzdan maquldandy. Onda 2 qarasha Jýrnalısterge qarsy qylmystardyń jazasyz qalýyna qarsy halyqaralyq kúres kúni retinde belgilengen.
Dúnıejúzilik erler kúni
Bul kúndi toılaý ıdeıasy 2000 jyly aıtylǵan. Bul bastamany Birikken Ulttar Uıymy men basqa da halyqaralyq uıymdardyń ókilderi qoldady. Sodan beri Dúnıejúzilik erler kúni qarashanyń birinshi senbisinde kóptegen elderde atalyp ótedi.
ESTE QALAR OQIǴALAR
1989 jyly alǵashqy Respýblıkalyq dúngen quryltaıshylyq konferentsııasy ótti. Onda Almatyda Dúngen mádenı ortalyǵyn qurý týraly sheshim qabyldandy. Ortalyqtyń alǵashqy tóraǵalary bolyp Bakır ıAhııaevıch Baıahýnov pen Ilıas Nabıevıch Vansvanov taǵaıyndaldy.
1999 jyly Semeı ýnıversıtetine aqyn Shákárim Qudaıberdiulynyń esimi berilip, ýnıversıtet ǵımaratynyń aldyna eskertkish ornatyldy.
2001 jyly Ońtústik Qazaqstan oblystyq saıası qýǵyn-súrgin qurbandary murajaıy ashyldy. Murajaıdyń basty maqsaty - qýǵyn-súrgin qurbandary bolǵan qoǵam jáne memleket qaıratkerleriniń ómirbaıandaryn, sýretterin jınastyrý.
2005 jyly QR otyn-energetıka keshenin qarqyndy ári turaqty damytý úshin qolaıly jaǵdaılar jasaýǵa kómektesý maqsatynda zańdy tulǵalardyń táýelsiz erikti, kommertsııalyq emes birlestigi — «KAZENERGY» qaýymdastyǵy quryldy.
2006 jyly Qazaqstan alǵash ret Birikken Ulttar Uıymynyń Ekonomıkalyq jáne Áleýmettik keńesine (EÁK) múshe bolyp saılandy. 54 múshe memleketten turatyn EÁK BUU-nyń 14 mamandandyrylǵan mekemesiniń, 10 fýnktsıonaldyq jáne 5 óńirlik komıssııasynyń jumysyn úılestiredi, BUU júıesiniń uıymdaryna jáne múshe-memleketterge usynys beredi. BUU Jarǵysyna sáıkes EÁK halyqtyń turmys deńgeıin kóterýge kómektesý úshin, adamdardyń eńbekpen tolyq qamtylýyna, ekonomıkalyq jáne áleýmettik progreske jaýap beredi.
2011 jyly «Lokomotıv kurastyrý zaýyty» AQ-da qazaqstandyq 100-inshi lokomotıv qurastyryldy. 0100 jol nómiri bar teplovoz Qazaqstan Táýelsizdiginiń 20 jyldyǵyna arnaldy.
2012 jyly QR Prezıdenti men Monako knıazi II Alberdiń kelissózderi nátıjesinde eki eldiń múddelerine saı keletin birlesken deklaratsııa qabyldandy.
2015 jyly EKSPO halyqaralyq kórmesiniń jalaýy Astanaǵa jetti. Qazaqstanǵa aıtýly sharanyń sımvolyn Mılanda ótken EKSPO-2015 kórmesindegi Qazaqstan pavılonynyń bas komıssary Ánýarbek Mýsın ákeldi. EKSPO jalaýy EKSPO-2015 ótken Mılan qalasynan Qazaqstanǵa saltanatty túrde tabystalǵan bolatyn.
2015 jyly Londonda Ulybrıtanııa jáne QR Bilim jáne ǵylym mınıstrlikteri basshylyǵynyń qatysýymen brıtandyq jáne qazaqstandyq ýnıversıtetterdiń (UK - KazakhstanUniversitiesForum) birinshi forýmy ótkizildi. Forým basshylary face-to-face formatynda halyqaralyq bilim berý baǵdarlamalaryn iske asyrý salasynda yntymaqtastyq bolashaǵyn talqylaǵan 35 qazaqstandyq jáne 32 brıtandyq JOO úshin tájirıbe almasýdyń biregeı alańyna aınaldy.
2016 jyly tarazdyq shahmatshy Madına Dáýletbaeva resmı túrde áıelder grossmeısteri atandy.
2016 jyly Qaraǵandyda Juldyzdar alleıasynda QR eńbek sińirgen óner qaıratkeri Bolat Syzdyqovtyń atymen atalǵan belgi paıda boldy. Bolat Syzdyqovtyń qurmetine qoıylǵan ataýly belgi alleıadaǵy jetinshi belgi boldy. B. Syzdyqov ár jyldary «Gúlder», «Araı», «A-Stýdıo» tobynyń ansamblinde oınaǵan. 1992 jyly «Mıýzıkola» dýetin qurdy. Memleket basshysynyń 2012 jylǵy 5 jeltoqsandaǵy Jarlyǵymen B. Syzdyqovqa «QR Eńbek sińirgen óner qaıratkeri» qurmetti ataǵy berildi.
2018 jyly QR Ulttyq banki kúmisten jasalǵan nomınaly 5000 jáne 500 teńgeni quraıtyn «Teńgege 25 jyl» kollektsııalyq tıyndaryn aınalymǵa shyǵardy.
2018 jyly Astanada latyn grafıkasyndaǵy jańa basylymnyń - «Til-qazyna» respýblıkalyq aqparattyq-tanymdyq gazetiniń tusaýkeser rásimi ótti.
2019 jyly Qazaqstandyq jas ánshi Danelııa Tóleshova Qazaqstannyń týrızm elshisi atandy. Jas daryn endi resmı túrde týrısterdi elimizge tartýǵa úles qosatyn bolady. Danelııany Týrızm elshisi retinde saılaý rásimi Jastar jylyna oraı elordada uıymdastyrylǵan «ZhasStar» festıvali kezinde ótti.
2020 jyly Berlınde «Abai Uii» qazaq mádenı-iskerlik úıiniń saltanatty ashylýy ótti. Shara aıasynda Germanııadaǵy qazaq qoǵamdastyǵynyń mádenı, iskerlik jáne bilim berý qyzmetin qoldaýǵa baǵyttalǵan birlesken jobalardy iske asyrý máseleleri talqylandy.
2021 jyly Almaty qalasynyń Medeý aýdanynda, Shevchenko kóshesiniń ońtústiginde, Qonaev kóshesiniń shyǵysynda respýblıkanyń áleýmettik-ekonomıkalyq damýyna, mádenıetin, ónerin, ǵylymy men bilimin damytýǵa barynsha kúsh salǵan kórnekti memleket jáne qoǵam qaıratkeri, lıngvıst-ǵalym Nurtas Ońdasynovtyń eskertkishi ashyldy.
2021 jyly Sátbaev qalasynda «Uly Dala» tarıhı park-murajaıy ashyldy, onyń aýmaǵynda Saryarqanyń tarıhı kórikti jerleriniń maketteri - Alashahan, Joshyhan, Dombaýyl jaýyngeri, Orda hany, Aıaqkamyr, Bolǵan ana kesenesi ornatyldy. Sondaı-aq, saıabaqta Ulytaý taýlarynyń mınıatıýralary, Terekti petroglıfteri, belgili tórt bıdiń barelefi - «Tórt bosaǵa»usynylǵan.
2023 jyly Túrki memleketteri uıymynyń 10-shy sammıtine qatysý úshin Ázerbaıjan, Qyrǵyzstan, Túrkııa, Vengrııa, Ózbekstan jáne Túrikmenstannyń basshylary Astanaǵa keldi.