1945 j. 22 sáýiri: Berlınde qııan-keski kóshe urystary bastaldy
Berlındi qorshaýǵa alý jolynda 1-shi Belorýs maıdanynyń 61-shi armııasy, 1-shi Polsha armııasy men 1-shi gvardııalyq kavalerııa korpýsy Berlındi shabýyldap jatqan áskerlerdi soltústikten qorǵaı otyryp, batysqa qaraı 20-30 shaqyrymǵa alǵa jyljydy. 47-shi armııa men 2-shi gvardııalyq tank armııasynyń aldyńǵy bólimsheleri Hafel ózenine jetip, odan Hennıgsdorf qalasy tusynan ótip, ońtústikke - Potstamdǵa qaraı jyljydy. Al bul, olarǵa ońtústikten qarsy kele jatqan 1-shi Ýkraın maıdanynyń áskerlerimen qosylyp, Berlındi tolyǵymen qorshaýǵa alýǵa jaǵdaı týǵyzdy.
Berlınniń ońtústik jaǵynda 1-shi Ýkraın maıdanynyń 3-shi gvardııalyq tank armııasy 28-shi armııanyń 2- shi atqyshtar dıvızııasymen kúsheıtilip, qalanyń syrtqy qorǵanys shebin buzyp, Berlınniń aınalma jolyn ıÝnsdorf tusynyn kesip ótip, qalanyń ońtústik irgesine basyp kirdi. Keshke qaraı, Teltov sý arnasyna shyqty. Osylaısha, Berlındi onyń ońtústik shyǵysyndaǵy 9-shy nemis armııasynyń negizgi kúshterinen bólip tastaýǵa múmkindik týdy.
Al nemis qolbasshylyǵy bolsa keńes áskerlerin qalaıda toqtatý úshin qolda bar kúshterdiń barlyǵyn urysqa salýda. Berlındegi áskerı oqý oryndary tolyǵymen jabylyp, kýrsanttar men qyzmet kórsetýshi quramdardyń barlyǵy maıdanǵa attandy. Berlınde 15 jastan 65 jasqa deıingiler arasynda jappaı áskerge shaqyrý naýqany bastaldy. Barlyq zenıttik zeńbirekter Berlınde tankke qarsy artıllerııa retinde qoldanylýda. 22-shi sáýir kúni Gıtler batys maıdannan shaqyrylǵan general Venktiń 12-shi armııasyna batystan jáne ońtústik-batystan tezirek Berlınge jetýdi buıyrdy. Degenmen, bizdiń áskerler dushpannyń qarsylyǵyn jeńe otyryp, alǵa jyljýda.
Elba ózenine kelip turaqtaǵan odaqtastarmen kezdesý baǵytynda 1-shi Ýkraın maıdanynyń 4-shi gvardııalyq tank armııasy Zarmýnd aýdanyna shyǵyp (Potsdamnyń ońtústik-shyǵysyna qaraı 10 shaqyrym jerde) nemisterdiń Berlındik tobynyń ońtústik-batysqa qaraı sheginer jolyn kesip tastady. 3-shi gvardııalyq armııa 22 sáýir kúni qııan-keski urystardan keıin Kotbýs qalasyn aldy. Armııa áskerleri dushpannyń Frankfýrt-Gýben tobyn ońtústikten qorshalady. Sondaı-aq, maıdannyń 13-shi armııasy Elba ózenine qaraı jyljı otyryp, bir kúnde 45 shaqyrym júrip, ıÝterbog - Tsana - Essen mejesine jetti. Al 5-shi gvardııalyq armııa Kırhhaın - Elsterverda mejesine shyqty. 52-shi jáne 2-shi Polsha armııasy bul kúni qorǵanys urystaryn júrgizdi.
Sonymen qatar, 22-shi sáýir kúni Germanııanyń soltústiginde 2-shi Belorýs maıdanynyń 65-shi armııasy 2 shaqyrymǵa, al 70-shi armııa 3 shaqyrymǵa alǵa jyljydy. Vest-Oder ózeniniń batys jaǵyndaǵy basyp alynǵan platsdarmnyń uzyndyǵy 24 shaqyrymǵa al eni 3 shaqyrymǵa jetkizildi.
Bul kúni keńes áskerleri Germanııa jerinde birneshe qala men ondaǵan eldi-mekendi basyp aldy. Bul týraly «Sotsıalıstik Qazaqstan» gazetiniń 1945 jyldyń 24 sáýirindegi (seısenbi) №80-shi sanynda jarııalanǵan Keńes aqparat bıýrosynyń málimetinde naqty kórsetilgen.
«DREZDEN baǵytynda bizdiń áskerler LıÝBENAÝ, DAME, ShLIBEN, ZONNEVALЬDE, FINSTERVALЬDE, RÝLAND, ELЬSTERVERDA, ShVEPNITTs, BÝRKAÝ, BIShOFSVERDA qalalaryn aldy. Aldyn ala derekter boıynsha, bul baǵytta bizdiń áskerler 17-21 sáýir aralyǵynda 10 000 asa nemis soldaty men ofıtserin qolǵa túsirdi jáne 96- ushaq jne 150 - asa tank pen ózdiginen júretin zeńbirekterdi oljalady.
BERLIN baǵytynda bizdiń áskerler BIZENTALЬ, KALЬBERGE, KLEINShENEK, FRIDRIHSHAGEN, FıÝRSTENVALЬDE qalalaryn jáne Berlın mańyndaǵy GLINIKKE, LıÝBARS, BLANKENFELЬDE, ROZENTALB, BÝHHOLЬTs, KAROV, BLANKENBÝRG, MALЬHOV, VEISENZEE, HOZNShONHAÝEZEN, MARTsAN, BISDORF, MALЬSDORF, ShENEIHE, FIHTENAÝ, VILЬGELЬMSHAGEN eldi-mekenderin aldy.
Aldyn ala derekter boıynsha 17-21 sáýir aralyǵynda bul baǵytta bizdiń áskerler 13 000 asa nemis soldaty men ofıtserin jáne 60 - ushaqty, 100 asa - tank pen ózdiginen júretin zeńbirekti jáne 500 asa dala zeńbirekterin oljalady.
VENA qalasynyń soltústiginde 2-shi ÝKRAIN maıdanynyń áskerleri shabýyldaı otyryp, Avstrııa jerinde 30 asa eldi-mekendi aldy. Olardyń ishinde DRASENHOFEN, OTTENTALЬ, VILЬDENDıÝRBAH, NOIDORF, ALЬTENMARKT, AIHENBRÝNN, MERKERSDORF, SIMONOFELЬD eldi-mekendirn aıtýǵa bolady» - delingen málimette.
Aıta ketelik, 21 sáýirde barlyq maıdandarda barlyǵy 156 nemis tankisi men ózdiginen júretin zeńbirekter talqandaldy jáne joıylǵan. Áýe urystarynda zenıttik artıllerııanyń kúshimen 56 jaý ushaǵy atyp túsirildi.