1930 jyldardaǵy asharshylyqtan 3 mıllıon qazaqstandyq japa shekti - Ǵ.Esim

ASTANA. QazAqparat - 1930 jyldardaǵy asharshylyq náýbetinen 3 mıllıonnan astam qazaqstandyq japa shekti. Bul týraly búgin Astanada «1930-shy jyldary Qazaqstandaǵy repressııalar men asharshylyq: sebepteri men alǵysharttary» atty ǵylymı-praktıkalyq konferentsııada fılosofııa ǵylymdarynyń doktory, professor, QR Ulttyq ǵylym akademııasynyń akademıgi Ǵarıfolla Esim málim etti.

«Búgingi konferentsııa Qazaqstannyń zulmatty jyldardaǵy tarıhyna jáne asharshylyq máselesine arnalǵan. Men naqty adamdardy kinálaǵym kelmeıdi, men eldegi júıeni, sol kezde ornaǵan kommýnıstik rejımdi kinálaımyn. Kommýnıstik rejım aımaqtyq erekshelikterdi eskergen joq jáne óziniń aıaýsyz saıasatyn ótkizdi, saldarynan 3 mıllıonnan astam qazaqstandyq japa shekti. Bundaı aýyr qaıǵy júrekten ketpek emes, sondyqtan bizge osy taqyrypty árdaıym kóterip otyrý qajet jáne shynaıy málimetterdi kelesi urpaqqa jetkizý kerek. Eń bastysy bul náýbettiń qaıta oryndalýyn boldyrmaý qajet», - dedi ol.

«3 mıllıon qazaqstandyq asharshylyqqa tap boldy - bul halyq sanynyń ósimin eseptemegende. Beıbit kúni jappaı ashtyq ornady. Qazaq halqyna jasalǵan genotsıd dep baǵalaýdan basqa shara joq. Sebebi ol júıeli túrde jasaldy. 1928 jyly baılardy tárkileý bastaldy. Olar óndiristiń bir-bir basyn ustap otyrǵan adamdar edi. Búgingi tilmen aıtqanda kásipkerler, jumys berýshiler boldy. Odan qaldy 60 myńy atyldy. Onyń basym bóligi zııaly qaýym ókilderi. Osylaısha, halyq el basqaratyn aǵalarynan, qamqorlyq jasaıtyn qaımaǵynan aıyryldy. Bolshevıkterdiń qısynǵa kelmeıtin qısyq saıasatynyń arty osyndaı apatqa ákep soqtyrdy», - dep túıdi sózin Ǵ.Esim.

Aıta keteıik, ǵylymı-tájirıbelik konferentsııa repressııa, quǵyn-súrgin jáne asharshylyq qurbandaryn eske alý kúnine oraı ótkizildi. Onyń jumysyna QR Parlamenti depýtattary, ÚEU, shyǵarmashylq zııaly qaýym ókilderi, jastar uıymdary men etno-mádenı birlestikter qatysýda.