18 qarasha. QazAqparat kúntizbesi
ATAÝLY KÚNDER
Dúnıejúzilik fılosofııa kúni
2005 jyly ıÝNESKO Bas konferentsııasynyń 33-sessııasynda jarııalandy jáne jahandyq deńgeıde álemdik qaýymdastyqty fılosofııalyq oıdyń baılyǵymen tanystyrý úshin jyl saıyn qarashanyń úshinshi beısenbisinde atalyp ótedi. Dúnıejúzilik fılosofııa kúnin qurý ıdeıasy – qoǵamda bolyp jatqan jahandyq áleýmettik-mádenı ózgeristerdi talqylaýdyń jalpy platformasyn tabý, adamdardy fılosofııalyq muramen tanystyrý, jańa ıdeıalar úshin kúndelikti oılaý salasyn ashý jáne oıshyldar men azamattyq qoǵamnyń zamanaýı syn-tegeýrinder týraly pikirtalastaryn yntalandyrý.
ESTE QALAR OQIǴALAR
1991 jyly QR Tuńǵysh Prezıdenti Nursultan Nazarbaevtyń bastamasymen sheteldegi qandastarymyzdy elge kóshirý týraly QazSSR Úkimetiniń qaýlysy qabyldandy. Bul – qandastarymyzdyń tarıhı Otanyna oralýyna múmkindik bergen asa mańyzdy qujat boldy.
1997 jyly Vashıngtonǵa QR Tuńǵysh Prezıdenti N. Nazarbaevtyń sapary barysynda «Qarashyǵanaq» munaı-gaz kenishi jónindegi kelisimge qol qoıyldy. Paıda úlesiniń 80%-y Qazaqstanǵa tıesili boldy.
1999 jyly Astana qalasy kósheleriniń birine jazýshy Qoshke Kemeńgerulynyń esimi berildi.
1999 jyly Qaraǵandy oblysynyń Ýlıanov eldi mekeninde Buqar jyraýǵa eskertkish ornatyldy.
2013 jyly Túrkııanyń Samsýn qalasyndaǵy úlken sahnada tanymal qazaq kompozıtory Muqan Tólebaevtyń shyǵarmasy – «Birjan men Sara» operasy qoıyldy.
2014 jyly Qazaqstan astronomııasynyń damý kezeńderinen syr shertetin «Astronomııa» degen atpen qazaq tilindegi alǵashqy úlken entsıklopedııa jaryq kórdi.
2014 jyly Chedjýde (Ońtústik Koreıa) Halyqaralyq boks qaýymdastyǵynyń kongresinde otandyq boks tarıhynda eleýli oqıǵa boldy. Alǵash ret AIBA vıtse-prezıdenti laýazymyna Qazaqstannyń eki ókili – Tımýr Qulybaev pen Serik Qonaqbaev saılandy.
2014 jyly Almaty qalasy Alataý aýdany aýmaǵyndaǵy «Kókqaınar» shaǵyn aýdanynyń mańynda tarıhı murajaılar arheologteri men mamandary qorǵandardyń birinen bizdiń dáýirimizge deıingi IV-V ǵasyrlardaǵy áıeldiń súıegin tapty. Jádigerdiń biregeıligin molada bolǵan zattar men jerleý erekshelikterinen baıqaýǵa bolady. Onyń janynan qumnan jasalǵan ydys, qurbandyqqa soıylǵan qoı súıegi, úlken qola júzik, shash jınaıtyn túıreýish, qoladan jasalǵan aına tabyldy. Mundaı ejelgi aınanyń sany Qazaqstan boıynsha 10-ǵa jeter-jetpes.
2016 jyly Máskeýde ótken eń úzdik týrıstik baǵyttar aıqyndalatyn «National Geographic Traveler Awards-2016» baıqaýynyń qorytyndysy boıynsha Qazaqstannyń astanasy «Bolashaqtyń qalasy» arnaıy atalymyn jeńip aldy.
2017 jyly Qazaqstandyq mektep oqýshylary Kosta Rıkada ótken WRO-2017 robot tehnıkasy boıynsha búkilálemdik olımpıadada úzdik nátıje kórsetti. Onda Ratmır Sartbaev pen Ánel Kárimǵalı jasaǵan órt sóndirýshi robot shyǵarmashylyq sanattaǵy úzdik jobalardyń biri atandy.
World Robot Olympiad – robot tehnıkasy boıynsha 10-21 jas aralyǵyndaǵy jastar men oqýshylarǵa arnalǵan basty halyqaralyq baıqaý. Olımpıada 2004 jyldan beri ótkizilip keledi.
2020 jyly Qazaqstan Respýblıkasy Úkimetiniń Ósimdikter men janýarlardyń sırek kezdesetin jáne quryp ketý qaýpi tóngen túrleriniń tizbesine tolyqtyrý engizý týraly Qaýlysy kúshine endi. Tizimde «Sútqorektiler» klasy 128-1 Kaspıı ıtbalyǵy Pusa caspica jolymen tolyqtyryldy.
2020 jyly Qazaqstan Respýblıkasy Ulttyq mýzeıinde Uly Dalanyń ejelgi óneri men tehnologııalar zaly ashyldy. Ekspozıtsııada Esik, Berel, Taldy, Taqsaı jáne basqa qorǵandardan alynǵan «ań» stılindegi skıf-saq kezeńiniń biregeı altyn buıymdary kópshilik nazaryna usynyldy.
2021 jyly «Qazaqstan» teleradıokorporatsııasynda qazaq televızııasynyń qaıratkerleri Kenjebolat Shalabaev, Kamal Smaıylov, Saǵat Áshimbaev, Sherhan Murtazanyń bıýstteri jáne Radıo habarlary men televızııa komıtetiniń birinshi tóraǵasy Qanapııa Mustafınniń qurmetine arnalǵan memorıaldyq taqta ashyldy.
2021 jylyQazaqstan-Brıtan tehnıkalyq ýnıversıtetinde Sovet odaǵynyń batyry general Ivan Panfılovtyń ataýly aýdıtorııasy ashyldy.