17 naýryz. Tulǵalar týǵan kún

Foto:
ASTANA. QazAqparat - Búgin, 17 naýryzda tanymal tulǵalardan kimder dúnıege kelgen? QazAqparat oqyrman nazaryna esimder kúntizbesin usynady.

ESІMDER

10 2 jyl buryn (1921-2011) qazaqtan shyqqan tuńǵysh kásibı kınorejısser áıel, Qazaq KSR-iniń eńbek sińirgen óner qaıratkeri Darıǵa Baıjumanqyzy TІNÁLINA dúnıege kelgen.

Aqmola oblysy Vıshnevka aýdanynda (qazirgi Arshaly aýdany) týǵan. Almaty teatr ýchılışesin, Búkilodaqtyq memleketik kınematografıster ınstıtýtynyń rejısserlik fakýltetin bitirgen.

Eńbek jolyn akterlikten bastaǵan ol «Aq roza», «Abaı ánderi», «Jambyl», «Romantıkter», «Úkimet múshesi», «Alyp týraly án» kórkem fılmderindegi epızodtarda oınady. 1953 jyldan bastap rejısser retinde jumys istep, «Qazaqstan keńistiginde» atty ǵylymı-tanymdyq fılmdi túsirdi.

1954-1958 jyldary «Mosfılm» stýdııasynyń rejısseri bolyp, «Saltanat», «Ilıa Mýromets», «Erekshe tapsyrma», «Alystaǵy taýda» atty kórkem fılmderdiń túsirilýine qatysty.

1964 jyldan «Qazaqfılm» stýdııasynyń rejısseri retinde «Qorytpa», «Ázil-shyny aralas», «Ǵasyrlar pernesi», t.b. kórkem jáne hronıkalyq-derekti fılmderdiń qoıylýyna uıytqy boldy.

2009 jyly «Ekran sheberi» ataǵyna ıe boldy. «Cherno-beloe kıno» atty monografııalyq kitaptyń avtory.

8 5 jyl buryn (1938-2011) fılologııa ǵylymynyń doktory, professor, Qazaqstan Respýblıkasy bilim berý isiniń úzdigi Myrzataı SERǴALIULY SERǴALIEV dúnıege kelgen.

Soltústik Qazaqstan oblysynyń Shal aqyn aýdanynda týǵan. Qazaq memlekettik ýnıversıtetiniń fılologııa fakýltetin bitirgen.

1987-1992 jyldary Qazaq KSR Ǵylym akademııasy Til bilimi ınstıtýtynyń kishi ǵylymı qyzmetkeri, Qazaq memlekettik ýnıversıteti fılologııa kafedrasynyń aǵa oqytýshysy, meńgerýshisi, fılologııa fakýltetiniń dekany bolǵan.

Merzimdi jáne ádebı baspasóz betterinde, sondaı-aq «Ýaqyt jáne qalamger», «Sózstan», «Sóz óneri», «Jazýshy jáne sóz mádenıeti», «M.Áýezovtiń qazaq tilin damytýdaǵy róli», «Muhtar murasy», «S.Muqanovtyń ádebı-mádenı murasy jáne qazirgi zaman. II tom», t.b. ujymdyq jınaqtarda qazirgi ádebı protseske, kórkem ádebı tilge qatysty maqalalary men baıandamalary jaryq kórgen.

Kórkem aýdarma salasynda ıA.Kamaldyń, K.Vırhtyń, M.Zárábtyń, K.Dýgaldyń, B.Balajdyń, Á.Qadyrovtyń, V.Kojevnıkovtyń, V.Latsıstyń áńgimelerin qazaq tiline aýdarǵan.

5 2 jyl buryn (1971) Qazaqstan Respýblıkasy Qarýly kúshteri joǵary qolbasshylyǵynyń ókili, general-maıor Nurlan Musaqanuly QAShAǴANOV dúnıege kelgen.

Jambyl oblysynyń Mıhaılovka aýylynda dúnıege keldi 1993 jyly Almaty qalasynyń Joǵary jalpy áskerı komandalyq ýchılışeni támamdady.

2001 jyly QR QK Áskerı akademııasyn támamdady. 2011 jyly Belarýs Respýblıkasy Áskerı akademııasynyń Bas shtab fakýltetin támamdady.

Ofıtserlik qyzmetin Respýblıkalyq ulanda vzvod komandıri retinde bastady. 1993 jyldyń maýsymy men 1999 jyldyń shildesi aralyǵynda – Respýblıkalyq ulanda túrli ofıtserlik laýazymdarda qyzmet etti.

1999 jyldyń maýsymy men 2001 jyldyń shildesi aralyǵynda – Qazaqstan Respýblıkasy Qarýly Kúshteriniń Áskerı akademııasynyń tyńdaýshysy, 2001 jyldyń shildesi men 2003 jyldyń qazany aralyǵynda – Qazaqstan Respýblıkasy Respýblıkalyq ulan polk komandıriniń orynbasary, 2003 jyldyń qazany men 2001 jyldyń sáýir aralyǵynda – QR QM ShBK Jedel josparlaý departamentiniń aǵa ofıtseri, 2004 jyldyń sáýiri men 2005 jyldyń qańtary aralyǵynda - motoatqysh dıvızııasy motoatqysh polkynyń komandıri - shtab bastyǵy, 2005 jyldyń qańtary men 2005 jyldyń shildesi aralyǵynda - motoatqysh dıvızııasy motoatqysh polkynyń komandıri, 2005 jyldyń shildesi men 2009 jyldyń tamyzy aralyǵynda – mehanıkalandyrylǵan brıgada komandıri, 2009 jyldyń tamyzy men 2011 jyldyń shildesi aralyǵynda – Belarýs Respýblıkasy Áskerı akademııasy BSh fakýltetiniń tyńdaýshysy, 2011 jyldyń shildesi men 2013 jyldyń aqpany aralyǵynda – motoatqysh brıgadasynyń komandıri, 2013 jyldyń aqpany men 2013 jyldyń shildesi arasynda – Aeroutqyr áskerleri qolbasshysynyń birinshi orynbasary – Aeroutqyr áskerleri shtabynyń bastyǵy, 2013 jyldyń shildesi men 2016 jyldyń maýsymy aralyǵynda – «Astana» óńirlik qolbasshylyǵy qolbasshysynyń birinshi orynbasary – óńirlik qolbasshylyq áskerler qolbasshysy basqarmasy shtabynyń bastyǵy.

2016-2019 jyldary – «Shyǵys» óńirlik qolbasshylyǵy áskerleriniń qolbasshysy. Qarýly kúshter bas shtabynyń jaýyngerlik ázirlik departamentiniń bastyǵy (2019-2021).

III deńgeıli «Aıbyn» ordenimen, mereıtoılyq medaldarmen jáne eńbek sińirgen jyldary úshin medaldarymen marapattaldy.

4 7 jyl buryn (1976) Shymkent áskerı garnızony sotynyń tóraǵasy Berik Seıitjanuly KÁRІM dúnıege keldi.

Shymkent qalasynda týǵan. Qaraǵandydaǵy ІІM joǵarǵy mektebin bitirgen.

Eńbek jolyn 1997 jyldan quqyq qorǵaý organdarynda tergeý salasynda bastaǵan.

Sot júıesindegi qyzmetin 2007 jyly Shymkent qalasy Eńbekshi aýdandyq sotynyń sýdıasy bolyp bastaǵan.

2013 jyldan 2018 jyldyń qazanyna deıin Tólebı aýdandyq sotynyń tóraǵasy qyzmetterin atqarǵan.

2018 jyldyń qazanynan – qazirgi qyzmetinde.


Seıchas chıtaıýt