17 qarasha. QazAqparat kúntizbesi
ATAÝLY KÚNDER
Halyqaralyq stýdentter kúni
Pragada 1939 jylǵy 17 qarashada nemis-fashıst basqynshylary atyp óltirgen cheh patrıot-stýdentterin máńgi este qaldyrý úshin Pragada 1946 jyly ótken Dúnıejúzilik stýdentter kongresinde bekitildi.
Dúnıejúzilik ókpeniń sozylmaly obstrýktıvti aýrýyna qarsy kúres kúni
Dúnıejúzilik densaýlyq saqtaý uıymynyń bastamasy boıynsha jyl saıyn qarashanyń ekinshi ne úshinshi aptasynyń sársenbisinde atap ótiledi. 2002 jyly alǵash ret ótkizilgen Dúnıejúzilik kúndi jyl saıyn túrli elderdiń dárigerleri atap ótýde. Sharalardy ótkizý maqsaty – turǵyndarǵa ÓSOA jáne onyń aldyn alý ádisteri týraly aqparat berý.
Halyqaralyq temeki shegýden bas tartý kúni
1977 jyly amerıkalyq qaterli isik qoǵamy (American Cancer Society) bekitti. Jyl saıyn qarashanyń úshinshi beısenbisinde atap ótiledi. Maqsaty - temekige táýeldilikti azaıtýǵa yqpal etý, halyqtyń barlyq toptary men túrli dárigerlerdi temeki shegýge qarsy kúreske tartý, temeki shegýdiń aldyn alý jáne temekiniń densaýlyqqa zııandy áseri týraly qoǵamdy habardar etý.
ESTE QALAR OQIǴALAR
1837 jyly 17-24 qarasha kúnderi Isataı men Mahambet bastaǵan kóterilisshiler Jasqusta han jasaǵymen shaıqasty.
1993 jyly Geıdar Álıev atyndaǵy «Ázerbaıjan-Qazaqstan» dostyq qoǵamy quryldy. Qoǵam Qazaqstan men Ázerbaıjannyń ekijaqty ózara qatynastarynyń damýynda mańyzdy ról atqaryp, Nur-Sultan men Baký qalalary arasynda dostyq baılanysty nyǵaıtý isine úlesin qosyp otyr.
2005 jyly Qazaqstannyń ortalyq sport klýbynyń alpınızm jáne shyńǵa órmeleýshiler komandasy Antarktıdada Qazaqstan Respýblıkasynyń memlekettik týyn kóterip, saltanatty túrde lager ashty. «Qazaqstan - Antarktıda-2005» sporttyq-alpınızm jáne shyńǵa órmeleýshiler komandasy Ońtústik polıýstegi osy ýaqytqa deıin eshkim baǵyndyrmaǵan bes quzar bıiktiktiń tóbesine taban tiredi. Sóıtip, bul bıiktikterge «Qazaqstan shyńy», «Astana shyńy», «Qazaqstan halqy Assambleıasy shyńy», «Ál-Farabı shyńy», «Ońtústik Olımp bıiktigi» degen at berdi. Osylaısha, Antraktıda kartasynda jańadan shyńdar paıda boldy.
2010 jyly Almaty qalasyndaǵy K.Kojamjarov atyndaǵy Uıǵyr mýzykalyq komedııa teatrynda tanymal qazaqstandyq horeograf, balet sheberi, QR Halyq ártisi Bolat Aıýhanovqa álemdik mádenıetti damytýǵa qosqan jeke úlesi úshin Halyqaralyq Sokrat syılyǵyn saltanatty túrde tabystaý rásimi ótti. «Socrates Award Ceremony» atty Halyqaralyq Sokrat syılyǵy - bul kásibı saladaǵy jetistikterdiń baǵasy, eń joǵary, halyqaralyq dárejede moıyndaý belgisi. Bolat Aıýhanov –Qazaqstandaǵy bul syılyqtyń alǵashqy laýreaty.
2014 jyly Almatyda QR Mádenıet jáne sport mınıstrliginde «Mádenı mura» baǵdarlamasy aıasynda qazaq folklorynyń 100 tomdyq «Balabar sózi» jınaǵynyń tanystyrylymy ótti.
2014 jyly Qostanaıda zaǵıp aqyndar shyǵarǵan óleńderdiń alǵashqy jınaǵy jaryqqa shyqty. «Sezimder kempirqosaǵy» («Radýga chývstv») dep atalatyn jańa kitapqa búkil oblystaǵy «erekshe» toǵyz aqynnyń shyǵarmalary kirdi.
2016 jyly Qostanaı oblysynyń Qostanaı men Taran aýdandary men Rýdnyı qalasynyń shekarasyna ózgeris engizildi. Jalpy aýdany 5288 ga bolatyn Qostanaı jáne Taranov aýdandarynyń jer bóligi oblystyq mańyzy bar qala Rýdnyı shekarasyna qosyldy.
2017 jyly qazaqstandyq ánshi Dımash Qudaıbergen oryndaǵan «Moonlight over the Sea» əni AQSh-ta ótken HOLLYWOOD MUSIC IN MEDIA AWARDS marapaty keshinde «Vıdeo oıyndaǵy úzdik saýndtrek» atalymy boıynsha jeńiske jetti. Úzdik sanýdtrek atanǵan «Moonlight over the Sea» əni Qytaıdyń «Moonlight Blade» atty 3D formattaǵy onlaın ınternettik oıynyna arnap jazylǵan.
2017 jyly qazaqstandyq shahmatshy, tórt dúrkin álem chempıony, halyqaralyq grossmeıster Dınara Sádýaqasova ıÝNISEF-tiń Qazaqstandaǵy Ulttyq izgi nıet elshisi atandy.
2020 jyly Nur-Sultanda qazaqtyń tuńǵysh antropology, qazaqtar popýlıatsııasynyń genetıkalyq qurylymyn zertteýshi, QR Ulttyq Ǵylym akademııasynyń akademıgi Orazaq Ysmaǵulov pen antropolog ǵalym Aınagúl Ysmaǵulovanyń «Qazaq halqy jáne ata tegi» («Kazahskıı narod ı ego proıshojdenıe») kitabynyń tusaýkeseri ótti. Avtorlardyń zertteý eńbegi ata-babasynyń kóne jerinde turyp jatqan qazaqtardyń shyqqan tegine qyzyǵýshylyq tanytqan oqyrmandarǵa arnalǵan.
2020 jyly Almatyda Batyrhan Shúkenov beınelengen poshta markasy shyqty. Batyrhan Shúkenov atyndaǵy qor atap ótkendeı , poshta markasy #BatyrLetters aktsııasy aıasynda shyǵarylǵan.
2021 jyly Halel Dosmuhamedov atyndaǵy Atyraý ýnıversıtetiniń Gýmanıtarlyq ǵylymdar jáne óner fakýltetinde belgili qazaqstandyq jýrnalıst, BAQ salasyndaǵy QR Prezıdenti syılyǵynyń laýreaty, Qazaqstan jýrnalıstıka akademııasynyń akademıgi Mıhaıl Vıktorovıch Dorofeev atyndaǵy aýdıtorııanyń ashylýy ótti.