16 shilde. QazAqparat kúntizbesi
Qazaqstanda metallýrg ter kúni
Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentiniń 2003 jyldyń 15 qarashadaǵy Jarlyǵy boıynsha shildeniń úshinshi jeksenbisi metallýrgter kúni retinde atalyp ótedi.
Ónerkásip óndirisindegi san alýan jumysshy mamandyqtarynyń kóptigi ómirge búkilhalyqtyq salalyq merekelerdiń paıda bolýyna áser etti. Sonyń biri – Metallýrgter kúni.
Metallýrgııa (grek sózinen aýdarǵanda – metall óńdeımin) – ǵylymnyń, tehnıkanyń, ónerkásiptiń kennen nemese basqa da materıaldardan metall alý protsesterin, sondaı-aq metall qorytpalarǵa olardyń hımııalyq quramy men qurylymyn ózgertý arqyly qajetti qasıetter berý protsesterin qamtıtyn salasy. Metallýrgııa – tústi jáne qara, gallamdy óte joǵary temperatýrada (2000-20000 K) ótetin plazmaly jáne lazermen óńdeletin metallýrgııa bolyp jikteledi. Oryndalatyn protsesterge baılanysty pırometallýrgııa jáne gıdrometallýrgııaǵa bólinedi.
Qazaqstanmen qatar, bul mereke Armenııa, Belarýs, Ýkraına jáne Reseıde atalyp ótedi.
ESTE QALAR OQIǴALAR
1996 jyly Qazaqstan Respýblıkasy Halyqaralyq valıýta qorynyń VIII babyna qosyldy. Ol boıynsha qordyń kelisiminsiz halyqaralyq operatsııalar boıynsha tólemder men aýdarymdarǵa shekteý qoıýǵa tyıym salyndy.
1999 jyly Bolıvııanyń astanasy La-Pas qalasynda ıÝNESKO-nyń bas hatshysy Federıko Maıor Astana qalasyna «Qalalar beıbitshilik úshin» halyqaralyq konkýrsy jeńimpazynyń medali men sertıfıkatyn tabys etti. Osy kúnnen bastap Astana «Beıbitshilik qalasy» ataǵyna ıe boldy.
2001 jyly Eýrazııa ulttyq ýnıversıtetinde «Otyrar kitaphanasy» ǵylymı ortalyǵy quryldy.
2005 jyly Aqtóbedegi Abaı atyndaǵy gúlzarda «Temirqazyq» sımvoldyq belgisiniń ashylý rásimi bolyp ótti.
Temirqazyq juldyzy erte kezde jolaýshylarǵa, qazaq dalasymen júrgen kerýenderge jol kórsetetin belgi bolǵan. Jańa «Temirqazyqta» jahannyń tórt buryshy, Aqtóbeniń geografııalyq málimetteri, qalanyń álemniń iri qalalarymen ara qashyqtyǵy kórsetilgen.
2010 jyly Almatydaǵy syrtqy ister mınıstrleriniń beıresmı otyrysy aıasynda EQYU is basyndaǵy tóraǵasy, Qazaqstannyń sol kezdegi Memlekettik hatshysy - Syrtqy ister mınıstri Qanat Saýdabaev Frantsııanyń syrtqy ister mınıstri Bernar Kýshnermen kezdesti. Kezdesýde Nazarbaev-Sarkozı Qazaqstan-Frantsııa komıssııasyn qurý týraly hattamaǵa qol qoıyldy.
2011 jyly Astana ýaqyty boıynsha saǵat 5:16-da «Baıqońyr» ǵarysh aılaǵynan qazaqstandyq «KazSat-2» baılanys jáne habar taratý serigi sátti ushyryldy.
2012 jyly Pavlodar oblysy Arbıgen aýylynan 12 shaqyrym qashyqtyqta ornalasqan Shaldaıda dinı qaıratker Ǵabdulýahıt Haziret (1853-1926) kesenesi ashyldy.
2014 jyly kórnekti jazýshy, qazaq tilindegi tuńǵysh romannyń avtory Júsipbek Aımaýytovtyń (1889-1930) jerlengen jeri anyqtaldy. Pavlodar oblysy ákimdiginiń saýalyna Reseı Federatsııasynyń Federaldyq qaýipsizdik qyzmetiniń Ortalyq muraǵatynan jaýap keldi. Onda J. Aımaýytov Vagankov zıratynda (Máskeý) jerlengeni jaıynda aıtylǵan. Máskeýge Aımaýytovtyń týystary, shyǵarmashylyq zııaly qaýym ókilderi baryp, jazýshynyń basyna taǵzym etip, Quran oqytyp qaıtty.
2014 jyly Almatyda «Shymbulaq» taý-shańǵy kýrortynda Qazaqstandaǵy alǵashqy taý-velosıped sportynyń kásipqoı tasjoly ashyldy.
2016 jyly Taılandta «Amazing Thailand Film Challenge» IV halyqaralyq kınofestıvali ótti. Oǵan qazaqstandyq kınematograftar da qatysty. Baıqaýdyń sharty boıynsha, qatysýshylar 4 kún ishinde qysqa metrajdy fılm túsirip, ony bir kúnniń ishinde montajdaýǵa tıis. T. Júrgenov atyndaǵy Qazaq ulttyq óner akademııasynyń stýdentteri Dıas Qulmaqov pen Sherhan Tańsyqbaevtyń túsirgen «Hat» fılmi úzdik dep tanyldy.
2017 jyly Germanııada júzýden ótken ashyq chempıonatta atyraýlyq sportshy-paralımpıadashy Erjan Sálimgereev eki altyn medal jeńip aldy.
2020 jyly New York Times Roses ánine jasaǵan remıksi hıt bolǵan Aqsýdan shyqqan burynǵy temirjolshy Imanbek Zeıkenov týraly maqala jarııalady.
2021 jyly Qazaqstan resmı delegatsııasy Vashıngton qalasynda (AQSh) ótken Dinı bostandyqtyń halyqaralyq sammıtine qatysty. AQSh-tyń halyqaralyq dinı senim bostandyǵy máseleleri jónindegi komıssııasy – onyń basty uıymdastyrýshysy, al AQSh kongresi – teń tóraǵasy boldy. Sammıt barysynda Din isteri komıteti men AQSh-tyń «love Your Neighbor Community» úkimettik emes uıymy ózara túsinistik týraly memorandýmǵa qol qoıdy. Memorandým dinı birlestik ókilderi men memleket arasynda dinı bostandyqtardy iske asyrý jáne adamnyń negizgi quqyqtaryn saqtaý máselelerinde dıalogti jetildirýge múmkindik beredi.