15 jyl kezekte turyp baspanaǵa zárý oralmandar bar - Astananyń kóshi-qon mamany

ASTANA. 23 qarasha. QazAqparat - Baspana alýda oralmandarda problemalar bar. Bul týraly búgin «Nur Otan» Astana qalalyq fılıalyndaǵy «Kóshi-qon máseleleri jáne oralmandardyń quqyqtyq áleýmettik beıimdelýi» atty dóńgelek ústelde elordalyq ІІD Kóshi-qon polıtsııasy basqarmasy Etnıkalyq kóshi-qon jáne bosqyndarmen jumys bóliminiń bas mamany B. Úsipbek málim etti.

 

 

«Halyq beri qaraı aǵyldy. Alǵashqy kezde jaǵdaıyna qaramastan patrıottyq sezimi basym bolǵandyqtan keldi. Árıne, bul óte durys. Degenmen de biraz problemalar da osy turǵyda kóterildi»,-dep toqtalǵan ol: «Basynda óte durys uıymdastyryldy, zańnama da jasaldy, esik ashyldy. Keıbiriniń tirkeýi de bolmasa da kvotalar berilip, qarajat bólinip,  osy boıynsha máseleler kezinde jaqsy uıymdastyryldy. Keıinnen zańdardaǵy keıbir kemshilikterdiń nátıjesinde kóshtiń birazy aqsap, halyqqa qıyndaý bolyp tur»,-dedi.

B. Úsipbektiń sózinshe, bıyl kvota bolmasa da halyqtyń Astanaǵa kelý legi azaıǵan joq. Biraq halyqtyń osy kóshinde qınalatyn sátter kóbeıdi. Oǵan kvotany toqtatý sebep bolýda.

Sonymen qatar kelgen azamattardy Astanada tirkeý máselesine toqtalǵan ol, «týǵandaryna tirkeýshi edi, oǵan da shekteý qoıylyp otyr, tanystaryna tirkeýde de shekteletin problemalar bar. Óıtkeni, osynshama adamdy tirkeýge úıdiń sharshy metri sáıkes kelmeıdi degen tártip bar»,-dedi.

Onyń aıtýynsha, Mońǵolııadan kelgen aǵaıyndarǵa «oralman» degen kýálikti berýde qıyndyqtar týyndaýda. Sebebi, olardyń tólqujatynda rýy jazylyp turǵan kórinedi. Onda biraýyz qazaq degen sóz joq. Bul turǵyda da Zańda eskerý kerek.

«Úı máselesine toqtalatyn bolsaq, kelgen oralmandar 10-15 jyl kezekte turyp kútedi. Endi úıdiń kezegi kelip, baspanany alatyn kezde, oralmandar sol ýaqyttyń ishinde Qazaqstannyń jańa kýáligin alyp úlgeredi jáne ony kórsetedi. Sol ýaqytta olardyń jańa kýáligin kórip, sen «oralman» emessiń dep kezekten shyǵaryp tastaıdy. Bizde búginde 15 jyl kezekte turyp baspanaǵa zárý oralmandar bar»,-dedi B. Úsipbek.

Ol osy oraıda da tıisti zańnamadaǵy kemshilikterden bolyp otyrǵanyn sóz etti. Bas mamannyń paıymdaýynsha, oralman mártebesi joıylǵanymen, ıaǵnı Qazaqstan azamattyǵyn alǵanmenen baspana alýda olardyń alǵashqyda oralman retinde bergen ótinishteriniń kúshi saqtalýy tıis.

«Astanada qazirgi kezde 9 myń 500-ge tarta oralman bar. Olar 1991 jyldan bastap kelgen oralmandar sany. Onyń jartysyna jýyǵy ıaǵnı 47 paıyzy Ózbekstannan, sondaı-aq Reseı men Qytaıdan kelip jatyr. Atap aıtqanda, olardyń basym kópshiligi osy memleketten. Sonymen qatar, Mońǵolııa, Qyrǵyzstan elderinen de beri qaraı kósh bastaǵandar bar»,-dedi basqarma mamany.

Osy oraıda, ol alys shetelderden kelip jatqandardyń sany  óte az ekenin, ıaǵnı 1-2 paıyz deńgeıinde bolyp otyrǵanyn jetkizdi.