13 naýryz. Tulǵalar týǵan kún

Foto: Фото: Kazinform
<p>Búgin, 13&nbsp;naýryz kúni tulǵalardan kimder dúnıege kelgen? <a href="https://kaz.inform.kz/" target="_blank" rel="noopener">Kazinform</a> oqyrmandaryna esimder kúntizbesin usynady.</p>

ESІMDER

57 jyl buryn (1967) Shymkent qalasy polıtsııa departamentiniń basshysy Dýman Áshkenuly TAEV dúnıege keldi.

Foto: Shymkent qalasynyń Polıtsııa departamenti

Soltústik Qazaqstan oblysy Sergeev aýdany Kókterek aýylynda dúnıege kelgen. 1997 jyly Soltústik Qazaqstan ýnıversıtetin «Dene shynyqtyrý jáne sport» mamandyǵy boıynsha, 2001 jyly QR ІІM Qostanaı zań ınstıtýtyn «Quqyqtaný» mamandyǵy boıynsha bitirgen. 2006-2008 jyldary Reseı ІІM basqarý akademııasynda bilim alǵan.

Eńbek joly: Іshki ister organdaryndaǵy qyzmetin 1988 jyly Soltústik Qazaqstan oblystyq atqarý komıtetiniń ІІB PPQ jeke rotasynyń mılıtsıoneri bolyp bastady.1991-2004 jyldary Petropavl q. ІІB ártúrli jedel laýazymdarda jumys istedi.

2004 jyly Esil aýdanynyń ishki ister bólimin basqardy, sol jyly Petropavlovsk qalasynyń ІІB bastyǵy bolyp taǵaıyndaldy.

Ár jyldary SQO ІІD qoǵamdyq qaýipsizdik basqarmasynyń bastyǵy, Ǵ.Músirepov aýdanynyń ІІB basshysy, Petropavlovsk qalasynyń ІІB bastyǵy, SQO ІІD bastyǵynyń birinshi orynbasary qyzmetterin atqarǵan.QR ІІM Krımınaldyq polıtsııa departamentiniń bastyǵy qyzmetinde boldy. 2022-2023 jyldary Aqmola oblysy polıtsııa departamenti basshysy bolyp qyzmet atqarǵan.

Qazirgi laýazymyn 2023 jylǵy 29 tamyzdan beri atqaryp keledi.

55 jyl buryn (1969) «Intergaz Ortalyq Azııa» AQı Bas dırektorynyń keńesshisi Aıda Gennadevna ASQAROVA dúnıege keldi.

Foto: intergas.kz

Qyzylorda qalasynda týǵan. 1990 jyly Almaty halyq sharýashylyǵy ınstıtýtyn ekonomıst mamandyǵy boıynsha bitirgen.

Eńbek joly: 1990-1996 jyldary Qyzylorda oblystyq statıstıka basqarmasynyń qalalyq statıstıka basqarmasynyń ekonomısi, 1996-1997 jyldary QR Ekonomıka jáne saýda mınıstrligi Baǵany retteý basqarmasynyń bas mamany, 1998-2014 jyldary QR Strategııalyq josparlaý jáne reformalar agenttiginiń bas mamany, Qazaqstan Respýblıkasy Tabıǵı monopolııalardy retteý agenttiginiń Qubyr júıeleri salasyndaǵy retteý departamentiniń dırektory, 2014 jyly «QazTransGaz — Aımaq» AQ marketıng jáne kelisimsharttar departamentiniń dırektory, 2014-2015 jyldary «QazTransGaz» AQ bas dırektorynyń keńesshisi, damý jónindegi basqarýshy dırektory, 2015-2016 jyldary QR Premer-Mınıstri orynbasarynyń keńesshisi, 2016-2017 jyldary «QazTransGaz Aımaq» AQ bas dırektorynyń keńesshisi bolyp qyzmet atqarǵan.

47 jyl buryn (1977) Bas múftı, Qazaqstan musylmandary dinı basqarmasynyń tóraǵasy Naýryzbaı Taǵanuly ÓTPENOV dúnıege keldi.

Foto: muftyat.kz

Ońtústik Qazaqstanda týǵan. 1993-1997 jyldary Tashkenttegi «Imam Ál-Buharı» atyndaǵy Islam ınstıtýtynda oqyp joǵarǵy dinı bilim alǵan. 1999-2001 jyldary QMDB janyndaǵy Islam ınstıtýtynda oqyǵan. 2009 jyly Mysyr Arab Respýblıkasynda qysqa merzimde dinı bilimin jetildirgen. 2010 jyly Abaı atyndaǵy Almaty Memlekettik ýnıversıtetiniń «Tarıh» fakýltetin syrttaı oqyp bitirip joǵarǵy bilim alǵan. 2011-2013 jyldary atalǵan ýnıversıtettiń «Dintaný» mamandyǵy boıynsha magıstratýrasyn bitirgen.

2017 jyldan bastap «Nur-Múbarak» Mysyr ıslam mádenıeti ýnıversıtetinde «Islamtaný» mamandyǵy boıynsha PhD doktorantýrasynda oqýda. 1997-2006 jyldary Respýblıkamyzdyń túrli meshitterinde ımamdyq qyzmetterdi atqarýmen bastaý alǵan. 2006-2011 jyldary QMDB-nyń Qaraǵandy óńirindegi ókili, Qaraǵandy qalalyq № 1 ortalyq meshitiniń Bas ımamy boldy. 2011-2013 jyldary QR Din isteri agenttiginiń Dinı birlestiktermen baılanystar jónindegi basqarmasynyń Bas sarapshysy.

2013-2018 jyldary QMDB tóraǵasynyń birinshi orynbasary, naıb múftı, QMDB-nyń Astana qalasy boıynsha ókili, «Nur Astana» ortalyq meshitiniń Bas ımamy. 2018 jyldyń shilde-qazan aılary QMDB tóraǵasynyń birinshi orynbasary, naıb múftı, QMDB-nyń Túrkistan qalasyndaǵy keńse basshysy, Túrkistan oblysy boıynsha ókili ımamy. 2018 jyldyń qazan aıynan bastap QMDB tóraǵasynyń birinshi orynbasary, naıb múftı, QMDB-nyń Nur-Sultan qalasy boıynsha ókili, Respýblıkalyq «Áziret Sultan» meshitiniń Bas ımamy boldy.

Qazirgi qyzmetinde — 2020 jyldyń aqpanynan beri.

43 jyl buryn (1981) Aqtóbe oblysy Tótenshe jaǵdaılar departamenti bastyǵynyń orynbasary Aıbat Sergeevıch JAŃABERGENOV dúnıege keldi.

Foto: Aqtóbe oblysynyń Tótenshe jaǵdaılar departamenti

Aqtóbe oblysy, Baıǵanın aýdanynda dúnıege kelgen. 2003 jyly Q.Jubanov atyndaǵy Aqtóbe óńirlik ýnıversıtetin, 2011 jyly QR TJM Kókshetaý tehnıkalyq ýnıversıtetin, 2018 jyly Qazaq-Orys halyqaralyq ýnıversıtetin bitirgen.

Eńbek joly: 2003-2004 jyldary QR qarýly kúshteri qatarynda qyzmet atqarǵan. 2005 jyly Aqtóbe oblysynyń TJA Memlekettik órt baqylaý jáne qadaǵalaý basqarmasynyń Baıǵanın aýdany memlekettik órt baqylaý jáne qadaǵalaý bóliminiń ınjeneri, sol jyly Aqtóbe oblysynyń TJA MÓBQB Baıǵanın aýdany memlekettik órt baqylaý jáne qadaǵalaý bóliminiń aǵa ınjeneri, 2005-2006 jyldary Aqtóbe oblysynyń TJA MÓBQB Baıǵanın aýdany memlekettik órt baqylaý jáne qadaǵalaý bóliminiń bas mamany, 2006-2008 jyldary Aqtóbe oblysynyń Órtke qarsy qyzmet departamentiniń Baıǵanın aýdany órtke qarsy qyzmet bóliminiń bas mamany, 2008-2010 jyldary Aqtóbe oblysynyń TJD Baıǵanın aýdany tótenshe jaǵdaılar bóliminiń bas mamany bolyp qyzmet atqarǵan. 2010-2012 jyldary Aqtóbe oblysynyń TJD Oıyl aýdany boıynsha tótenshe jaǵdaılar bóliminiń bastyǵy, 2012-2018 jyldary Aqtóbe oblysynyń TJD Temir aýdany tótenshe jaǵdaılar bóliminiń bastyǵy, 2018 jyly Aqtóbe oblysynyń TJD Aqtóbe qalasy Tótenshe jaǵdaılar basqarmasy bastyǵynyń mindetin ýaqytsha atqarýshy, 2018-2020 jyldary Aqtóbe oblysynyń TJD Aqtóbe qalasy Tótenshe jaǵdaılar basqarmasynyń bastyǵy, 2020 jyly Aqtóbe oblysynyń TJD Aqtóbe qalasy Tótenshe jaǵdaılar basqarmasy bastyǵynyń mindetin atqarýshy, 2020-2023 jyldary Aqtóbe oblysynyń TJD Aqtóbe qalasy Tótenshe jaǵdaılar basqarmasynyń bastyǵy qyzmetinde boldy.

Qazirgi laýazymyn 2023 jyldyń qarasha aıynan beri atqaryp keledi.

42 jyl buryn (1982) «El Úmiti» korporatıvtik qorynyń dırektory Aslanbek Kemeńgeruly AMRIN dúnıege keldi.

Soltústik Qazaqstan oblysy Sovet aýdanyna qarasty Smırnov aýylynda dúnıege keldi. M.Qozybaev atyndaǵy Soltústik Qazaqstan memlekettik ýnıversıtetin (2003 j., «Qarjy jáne aýdıt»), L.Gýmılev atyndaǵy Eýrazııa ulttyq ýnıversıtetin (2006 j., «Geoaqparattyq júıeler»), «Bolashaq» baǵdarlamasymen University of Illinois at Urbana — Champaign, (2012 j., «Tehnologııalardy basqarý») oqyp bitirdi.

2003-2005 jyldary «KITEX» JShS jeke ınnovatsııalyq kompanııasynda, «Jańa tehnologııa men materıaldardy engizý ortalyǵy» JShS; «Qazaqstandyq ınnovatsııalyq tehnologııa» AQ eńbek etti. 2005-2010 jyldary QR Premer-Mınıstr Keńsesiniń áleýmettik-mádenı damý bóliminiń sarapshysy, ındýstrıaldy-ınnovatsııalyq damý bóliminiń bas sarapshysy jáne meńgerýshisiniń orynbasary qyzmetterin atqarǵan. 2012-2015 jyldary «Tehnologııalyq damý jónindegi ulttyq agenttik» AQ Basqarma tóraǵasynyń orynbasary, 2015-2016 jj. — «TIMWE International» halyqaralyq telekommýnıkatsııalyq kompanııanyń Qazaqstan boıynsha bas menedjeri boldy. 2016-2018 jyldary QR Bilim jáne ǵylym vıtse-mınıstri qyzmetinde boldy. 2018-2020 jyldary QR Parlamenti Senatynyń Apparaty basshysynyń orynbasary, 2020 jyly QR Parlamenti Senatynyń Apparaty basshysy, 2021 jyly Elbasy akademııasynyń dırektory boldy.

33 jyl buryn (1991) qazaqstandyq kásipqoı boksshy, Olımpıada jáne álem chempıony Danııar Maratuly ELEÝSІNOV dúnıege kelgen.

Foto: olympic.kz

Batys Qazaqstan oblysynda týǵan. Qazaqstannyń birneshe dúrkin chempıony, 2006 jyly kadetter arasynda álem chempıony, 2008 jylǵy jastar arasyndaǵy álem chempıonatynyń (Meksıka) jeńimpazy, 2009 jyly Qazaqstan jastar oıyndarynyń chempıony, 2010 jylǵy Qazaqstan chempıony, Gýanchjoýda ótken 2010 jylǵy Azııa oıyndarynyń chempıony, 2012 jylǵy olımpıadalyq kontınentaldyq irikteý týrnıriniń jeńimpazy, 2012 jylǵy QR Kýbogynyń jeńimpazy, 2016 jyly Brazılııada ótken Olımpıada oıyndarynyń chempıony (69 kg), 2013 jylǵy álem chempıonatynyń jeńimpazy, 2014 jylǵy Azııa oıyndarynyń chempıony.

ІІ dárejeli «Barys» ordenimen; «Halyqaralyq yntymaqtastyqty damytýǵa qosqan úlesi úshin» medalimen marapattalǵan. Halyqaralyq dárejedegi sport sheberi.

111 jyl buryn (1913-1960) kompozıtor, qoǵam qaıratkeri, KSRO halyq ártisi, Qazaq KSR-niń eńbek sińirgen óner qaıratkeri, KSRO Memlekettik syılyǵynyń laýreaty Muqan TÓLEBAEV dúnıege keldi.

Foto: balnur-qydyrbek.com

Almaty oblysynda týǵan. Almaty pedagogıkalyq ýchılışesin, Máskeý memlekettik konservatorııasy janyndaǵy Qazaq stýdııasyn, Máskeý memlekettik konservatorııasyn bitirgen.

1942-1953 jyldary Qazaq memlekettik akademııalyq halyq aspaptary orkestriniń dırıjeri, Qazaqstan Kompozıtorlar odaǵynyń tóraǵasy bolǵan. 1953 jyldan Almaty memlekettik konservatorııasynda pedagogıkalyq qyzmetpen aınalysqan. Kompozıtor mýzykanyń alýan janrynda eńbek etip, fortepıano men skrıpka úshin pesalar, sımfonııalyq orkestr men horǵa arnap kúrdeli shyǵarmalar jazǵan.

Onyń «Tatıana týraly án», «Kesteli oramal», «Tos meni tos», «Kóp júrdim» atty ózindik mýzykalyq tili men romanstary qazaqtyń kásibı mýzykasynda romans janrynyń qalyptasýyna ıgi áser etti. Sımfonııalyq shyǵarmalary ishinde «Qazaqstan» poemasy men «Kommýnızm ottary» kantantasy qazaq mýzykasynda erekshe oryn aldy. Ásirese, án-hor shyǵarmalarynda ózi ómir keshken keńestik zaman taqyryby sátti kórinis tapty.

Tólebaevtyń shyǵarmashylyǵynyń sharyqtaý shyńy, qazaq mýzykasyndaǵy asa eleýli týyndylarynyń biri — «Birjan-Sara» operasy. Atalmysh týyndyda jeke adam taǵdyry, bas bostandyǵy úshin kúresken Birjan men Sara syndy óner ókilderiniń shyǵarmashylyǵy men tragedııalyq taǵdyry tereń tebirenispen baıandalady.

Ol Qazaq KSR-i men Qazaqstan Respýblıkasynyń alǵashqy ánurany avtorlarynyń biri boldy. Sondaı-aq kompozıtor dramalyq spektaklder men kınofılmderge mýzyka jazyp, jeke daýys pen fortepıanoǵa arnap qazaqtyń kóptegen ánderin óńdegen. «Otan soǵysy» ordenimen, medaldarmen marapattalǵan.

«Qazaqstan Respýblıkasynyń Táýelsizdigine 10 jyl», «Astanaǵa 10 jyl» mereıtoılyq medaldarymen jáne BUU «Za mırotvorcheskýıý deıatelnost» medalimen marapattalǵan.

Seıchas chıtaıýt