13 qazan. Tulǵalar týǵan kún

Foto: Фото: Kazinform
<p><strong>Búgin, 13 qazan kúni tulǵalardan kimder dúnıege kelgen? </strong><a href="https://kaz.inform.kz/" target="_blank" rel="noopener">Kazinform</a><strong> oqyrmandaryna esimder kúntizbesin usynady.</strong></p>

65 jyl buryn (1959) qazaqstandyq ǵalym, Qazaqstan Respýblıkasy Ulttyq ǵylym akademııasynyń akademıgi Ázimhan Ábilqaıyruly SATYBALDIN dúnıege keldi.

Jambyl oblysynda týǵan. 1981 jyly Qazaq Eńbek Qyzyl týy ordendi Aýyl sharýashylyǵy ınstıtýtyn ekonomıst-aýyl sharýashylyǵy óndirisin uıymdastyrýshy mamandyǵy boıynsha támamdaǵan. Ekonomıka ǵylymdarynyń doktory, professor, Ulttyq ǵylym akademııasynyń akademıgi (2002), Reseı aýyl sharýashylyǵy ǵylymdary akademııasynyń akademıgi (1996), Mońǵolııa aýyl sharýashylyǵy ǵylymdary akademııasynyń akademıgi (1999).

Eńbek joly: 1981-1983 jyldary Jambyl oblysy Talas aýdany aýyl sharýashylyǵy basqarmasynda ekonomıst, Jambyl oblysy Talas aýdany «Maıtóbe» keńsharynda bas ekonomıst; 1984-1986 jyldary Qazaq AÓK ekonomıkasy jáne uıymdastyrý ǴZI kúndizgi aspırantýrasy, 1986-1989 jyldary ekonomıka Qazaq qoı sharýashylyǵy ǴZTI kishi, aǵa ǵylymı qyzmetkeri NITI; 1989-1993 jyldary Qazaq AÓK ekonomıkasy jáne uıymdastyrý ǴZI AǴQ, bólim meńgerýshisi, dırektordyń ǵylym jónindegi orynbasary, 1994 jyly Prezıdıýmynyń bas ǵylymı hatshysy, 1995 jyly «Shymkent» ǵylymı-óndiristik birlestiginiń bas dırektory, 1995-1996 jyldary QR Prezıdenti ákimshiliginiń áleýmettik-ekonomıkalyq saıasat bólimi meńgerýshisiniń birinshi orynbasary bolyp qyzmet atqarǵan. 1996 jyly QR Parlamenti Senatynyń depýtaty, QR Parlamenti Senaty Óńirlik damytý jáne ózin-basqarý komıtetiniń hatshysy, 1996-2003 jyldary Ulttyq akademııalyq agrarlyq zertteýler ortalyǵynyń bas dırektory, 1997-2003 jyldary Dúnıejúzilik aýyl sharýashylyǵy zertteýleri uıymy Prezıdıýmynyń múshesi, Ortalyq Azııa jáne Kavkaz elderi aýyl sharýashylyǵy zertteýleri júıesiniń Prezıdenti, 2005-2007 jyldary Q.A. ıAssaýı atyndaǵy qazaq-túrik ýnıversıteti túrki tildes elderdiń yqpaldastyq baılanystaryn zertteý ınstıtýtynyń dırektory, 2007-2014 jyldary Jambyl oblysy boıynsha Memlekettik qyzmet isteri agenttiginiń departament dırektory, tártiptik keńes tóraǵasy, 2014 jyly «KazAgroInnovatsııa» AQ basqarmasynyń tóraǵasy, 2015 jyly QR Qazaqstan Ǵylym jáne joǵary bilim mınıstrligi Ǵylym komıteti Ekonomıka ınstıtýtynyń dırektory qyzmetinde boldy.

«Qurmet» (2007), «Parasat» (2012) ordenderimen, «Qazaqstan Respýblıkasynyń táýelsizdigine 10 jyl» (2001), «Qazaqstan Konstıtýtsııasyna 10 jyl» (2005) «Qazaqstan Respýblıkasynyń Parlamentine 10 jyl» (2006), «10 jyl Astana» (2008), «Qazaqstan Respýblıkasynyń táýelsizdigine 20 jyl» (2011), «Qazaqstan Respýblıkasynyń táýelsizdigine 25 jyl» (2016), «Qazaqstan Konstıtýtsııasyna 20 jyl» (2015) medaldarimen marapattalǵan.

61 jyl buryn (1963) Eýrazııalyq ekonomıkalyq komıssııanyń Alqa múshesi Baqytjan Ábdiruly SAǴYNTAEV dúnıege keldi.

Jambyl oblysyndaǵy Talas aýdanynyń Úsharal selosynda týǵan. 1985 jyly S.M. Kırov atyndaǵy Qazaq memlekettik ýnıversıtetin bitirgen. Ekonomıka ǵylymdarynyń kandıdaty.

Eńbek joly: 1985-1988 jyldary Almaty halyq sharýashylyǵy ınstıtýty saıası ekonomııa kafedrasynyń oqytýshysy, 1988-1992 jyldary S.M. Kırov atyndaǵy Qazaq memlekettik ýnıversıteti sotsıologııa kafedrasynyń assıstenti, aǵa oqytýshysy, dotsenti, 1992-1993 jyldary «Marýe» týrıstik-kommertsııalyq fırmasynyń prezıdenti, 1993-1997 jyldary «Qazmet» AQ bas dırektory qyzmetin atqarǵan. 1997-1998 jyldary «Lýkoılneftegazstroı-K» JAQ bas mamany, bas dırektorynyń orynbasary, 1998-2002 jyldary Jambyl oblysy ákiminiń orynbasary, QR Shaǵyn bıznesti qoldaý agenttigi tóraǵasynyń orynbasary, «Shaǵyn kásipkerlikti damytý qory» JAQ basqarmasynyń tóraǵasy, QR Tabıǵı monopolııalardy retteý, básekelestikti qorǵaý jáne shaǵyn bıznesti qoldaý agenttigi tóraǵasynyń orynbasary boldy. 2002-2004 jyldary QR Tabıǵı monopolııalardy retteý jáne básekelestikti qorǵaý agenttigi tóraǵasynyń birinshi orynbasary, 2004-2007 jyldary QR Tabıǵı monopolııalardy retteý agenttiginiń tóraǵasy, 2007-2008 jyldary QR Premer-Mınıstri Keńsesiniń basshysy, 2008-2012 jyldary Pavlodar oblysynyń ákimi, 2012 jyly QR Ekonomıkalyq damý jáne saýda mınıstri, 2012-2013 jyldary «Nur Otan» halyq-demokratııalyq partııasy tóraǵasynyń birinshi orynbasary, 2013 jyly QR Premer-Mınıstriniń birinshi orynbasary – QR Óńirlik damý mınıstri, 2013-2016 jyldary QR Premer-Mınıstriniń birinshi orynbasary, 2016-2019 jyldary QR Premer-Mınıstri laýazymy atqarǵan. 2019 jyly QR Memlekettik hatshysy, 2019 jyly QR Prezıdenti Ákimshiliginiń basshysy, 2019-2022 jyldary Almaty qalasynyń ákimi, 2022-2024 jyldary Eýrazııalyq ekonomıkalyq komıssııanyń Ekonomıka jáne qarjy saıasaty jónindegi Alqa múshesi laýazymyn atqarǵan.

«Qurmet», «Parasat», III dárejeli «Barys» ordenderimen marapattalǵan.

59 jyl buryn (1965) Qazaqstan Respýblıkasy Joǵarǵy Sotynyń azamattyq ister jónindegi sot alqasynyń tóraǵasy Nurserik Kárimuly ShÁRІPOV dúnıege keldi.

Pavlodar oblysy Ertis qalasynda týǵan. 1990 jyly S.M. Kırov atyndaǵy Qazaq memlekettik ýnıversıtetin «Quqyqtaný» mamandyǵy boıynsha, 2006 jyly M.H. Dýlatı atyndaǵy Taraz Memlekettik Ýnıversıtetin «Ekonomıka» mamandyǵy boıynsha bitirdi.

Eńbek joly:1988-1990 jyldary S.M.Kırov atyndaǵy Qazaq memlekettik ýnıversıtetiniń zań fakýltetiniń komsomol komıtetiniń hatshysy, 1990-1992 jyldary Qazaq memlekettik ýnıversıtetiniń ákimshilik quqyq kafedrasynyń assıstenti, 1992-1995 jyldary QR Prezıdenti Apparatynyń Azamattyq jáne keshirim jasaý bóliminiń aǵa kómekshisi, 1995-1996 jyldary Almaty Frýnze aýdanynyń halyq sotynyń sýdıasy, 1996-2007 jyldary Almaty qalasynyń Medeý aýdandyq sotynyń sýdıasy, 2007-2008 jyldary Almaty qalasynyń mamandandyrylǵan aýdanaralyq ákimshilik sotynyń tóraǵasy, 2008-2010 jyldary Mańǵystaý oblysynyń Mamandandyrylǵan aýdanaralyq ekonomıkalyq sotynyń tóraǵasy, 2010-2012 jyldary Mańǵystaý oblystyq sotynyń apellıatsııalyq sot alqasynyń tóraǵasy qyzmetin atqarǵan. 2012-2017 jyldary Ońtústik-Qazaqstan oblystyq sotynyń tóraǵasy, 2017-2019 jyldary QR Joǵarǵy Sotynyń janyndaǵy Sottardyń qyzmetin qamtamasyz etý departamentiniń (QR Joǵarǵy Sotynyń apparaty) basshysy boldy. 2019-2021 jyldary Qaraǵandy oblystyq sotynyń tóraǵasy, 2021 jyldan QR Joǵarǵy Sotynyń sýdıasy.

Qazirgi qyzmetin 2022 jyldyń qańtarynan bastap atqaryp keledi.

«Qurmet» ordenimen, «Eren eńbegi úshin» medalimen marapattalǵan.

49 jyl buryn (1975) Media Holding Atameken Business jaýapkershiligi shekteýli seriktestigi medıaholdınginiń bas dırektory (2020 jyldan bastap), Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdenti janyndaǵy Ulttyq Quryltaı múshesi (2022 jyldan) Qanat Aqylbaıuly SAHARIıANOV dúnıege keldi.

1997 jyly Qazaq memlekettik medıtsınalyq ýnıversıtetin, 2001 jyly Qazaq ulttyq zań akademııasyn, 2008 jyly France jáne Halyqaralyq bıznes akademııasyn, IE MBA - Executive Master of Business Administration, HEC birlesken baǵdarlamasy, 2015 jyly International Executive MBA, Іskerlik ákimshilik basqarý sheberi, Reseı Federatsııasy Prezıdentiniń janyndaǵy memlekettik qyzmet, Halyqaralyq bıznes akademııasyn bitirgen. Іskerlik ákimshilikti basqarý doktory.

Eńbek joly: 2001-2006 jyldary keńesshi-zańger, «Habar» Agenttigi» AQ zań bóliminiń basshysy, 2006-2012 jyldary «Habar» agenttigi» basqarmasynyń múshesi, basqarma tóraǵasynyń birinshi orynbasary, 2012-2014 jyldary «Qazmedıa ortalyǵy» kompanııasy basqarmasynyń bas dırektory, 2014-2016 jyldary «Kommertsııalyq televızııalyq arna» AQ bas dırektory, 2016-2017 jyldary «Habar» Agenttigi» basqarma tóraǵasynyń orynbasary, 2017-2018 jyldary «Atameken Business Channel» Baqylaý keńesiniń tóraǵasy qyzmetin atqarǵan. 2018 jyldan bastap «Atameken Business Channel» telearnasynyń bas dırektory.

Qazirgi qyzmetinde 2020 jyldyń tamyzynan bastap eńbek etedi.

48 jyl buryn (1976) Qyzylorda oblysynyń ákimi Nurlybek Mashbekuly NÁLІBAEV dúnıege keldi.

Qyzylorda oblysynda týǵan. Qazaq memlekettik agrarlyq ýnıversıtetin, Qazaq gýmanıtarlyq zań ýnıversıtetin bitirgen.

Eńbek joly:1997-1998 jyldary «Qazaqoıl-kommertsııa» JShS sarapshysy, «Bulaq» JShS dırektorynyń orynbasary, 1999-2002 jyldary «StandartOılBeıs» JShS dırektory, «StandartOılTreıdıng» JShS dırektory, «StandartGaz» dırektorynyń orynbasary, 2002 jyly «Shymkentorgsıntez» AQ Qyzylorda fılıalynyń dırektory, 2002-2004 jyldary «Qyzylorda MunaıServıs» JShS bas dırektory, «PetroQazaqstan» Saýda úıi» dırektory bolyp qyzmet atqardy. 2005-2007 jyldary Qyzylorda qalasy ákiminiń birinshi orynbasary, 2007-2008 jyldary Qyzylorda oblysy ákimi apparatynyń jetekshisi, 2008-2013 jyldary Qyzylorda oblysy Shıeli aýdanynyń ákimi, 2013-2021 jyldary Qyzylorda qalasynyń ákimi, 2021-2022 jyldary QR Premer-Mınıstr keńsesiniń óńirlik damý bóliminiń meńgerýshisi laýazymyn atqarǵan.

Qazirgi qyzmetinde 2022 jyldyń sáýir aıynan bastap.

«Qurmet» (2011), «Parasat» (2016) ordenderimen marapattalǵan.

41 jyl buryn (1983) «QazMunaıGaz» Ulttyq kompanııasy aktsıonerlik qoǵamynyń Basqarma tóraǵasy Ashat Ǵalymuly HASENOV dúnıege keldi.

Qanysh Sátbaev atyndaǵy Qazaq ulttyq tehnıkalyq ýnıversıtetin «Munaı jáne gaz uńǵymalaryn burǵylaý» mamandyǵy boıynsha jáne Halyqaralyq Bıznes Ýnıversıtetin «Menedjment» mamandyǵy boıynsha bitirgen.

Eńbek jolyn 2005 jyly «Torǵaı Petroleým» AQ (Qyzylorda q.) munaı jáne gaz óndirý tsehynyń 3-razrıadtaǵy operatory bolyp bastaǵan. 2006-2010 jyldary «Munaı jáne gaz ónerkásibiniń bas dıspetcherlik basqarmasy» AQ jetekshi maman, bas maman, munaı-gaz ken oryndaryn ıgerý monıtorıngi bóliminiń bastyǵy, dırektordyń orynbasary, departament dırektory, vıtse-prezıdent bolyp jumys istedi. 2011-2019 jyldary eńbek jolyn QR Munaı jáne gaz mınıstrliginde jalǵastyryp, Munaı-gaz keshenindegi memlekettik ınspektsııa komıtetiniń memlekettik ınspektsııa jáne ruqsat berý basqarmasyn, keıin munaı-hımııa jáne tehnıkalyq retteý departamentin basqardy. 2019-2022 jyldary «KLPE» JShS Basqarma tóraǵasynyń orynbasary qyzmetin atqardy. 2022-2024 jyldary QR energetıka vıtse-mınıstri bolyp qyzmet etti.

Qazirgi laýazymyn 2024 jyldyń mamyr aıynan ber atqaryp keledi.

109 jyl buryn (1915-1994) rejısser, Qazaqstannyń halyq ártisi, Qazaqstannyń eńbek sińirgen óner qaıratkeri Asqar (Álıasqar) TOQPANOV dúnıege kelgen.

Almaty oblysynyń Іle aýdanynda týǵan. Abaı atyndaǵy Qazaq pedagogıkalyq ınstıtýtyn (qazirgi Abaı atyndaǵy Qazaq ulttyq pedagogıkalyq ýnıversıteti), Memlekettik teatr óneri ınstıtýtyn bitirgen.

1939-1944 jyldary jáne 1948-1951 jyldary Qazaq drama teatrynda qoıýshy rejısser bolyp, M. Áýezov pen L. Sobolevtiń «Abaı», Sh. Husaıynovtyń «Marabaı», Áýezovtiń «Syn saǵatta» men «Eńlik-Kebek», S. Muqanovtyń «Jeńis jyry», Ǵ. Mustafınniń «Mıllıoner», A.P. Shteınniń «Namys soty», D. Goý men A.D. ıÝssonyń «Tereń tamyrlar» spektaklderin sahnaǵa shyǵardy. Budan keıin Balalar men jasóspirimder teatrynyń, sondaı-aq Qaraǵandy, Gýrev (Atyraý), Jambyl oblystyq drama teatrlarynyń kórkemdik jaǵyn basqaryp, spektaklder qoıdy. Ol spektaklderdi qoıýmen birge, ózi de keıbir basty rólderdi oınap, sahna óneriniń ózekti máseleleri týraly zertteý-maqalalar jáne pesalar jazdy. Sonymen qatar G. Ibsenniń, A. Ostrovskııdiń, A. Chehovtyń, A.F. Sofronovtyń, M. Gorkııdiń týyndylaryn aýdardy. Pedagogıkalyq qyzmetpen de shuǵyldanyp, 1939-1944 jyldary Almatydaǵy teatr ýchılışesinde jáne Óner ınstıtýtynda (qazirgi Almaty teatr kórkemsýret ınstıtýty) dáris berip, 1955-1963 jyldary kafedra meńgerýshisi, 1975 jyldan professory boldy.

Eńbek Qyzyl Tý, «Halyqtar dostyǵy», «Qurmet belgisi» ordenderimen jáne medaldarmen marapattalǵan.

Seıchas chıtaıýt