11 naýryz. Jylnama
ATAÝLY KÚNDER
Dúnıejúzilik musylman mádenıeti, beıbitshilik, dıalogy jáne kınosy kúni
Jyl saıyn osy kúni atap ótiledi. 2010 jyly Kalıfornııanyń jazýshysy jáne prodıýseri Djavedo Mohammed bastamashylyǵymen bekitilgen. Musylman mádenıeti kúniniń mindeti – ıslam halyqtary mádenıeti, olardyń biregeıligi men kóp maǵynalylyǵy týraly aqparatty taratý, sondaı-aq basqa din ókilderimen dıalog jáne ózara túsinistik úshin madenıet arasynda kópir qurýǵa arnalǵan ónerdiń túrli nysandaryn paıdalaný.Qazaqstan
Terrorızm qurbandaryn jalpyeýropalyq eske alý kúni
Eýroparlament 11 naýryzdy 2004 jyly 11 naýryzda jasalǵan Madrıdtegi lańkestik saldarynan qaza tapqan 200 adamdy, 2005 jyly Londonda bomba jarylyp, sonyń qurbanyna aınalǵan 50-den astam adamdy eske alý kúni etip tańdaǵan.
ESTE QALAR OQIǴALAR
1937 jyly KSRO Qyzyl Jarty aı jáne Qyzyl Krest qoǵamdyq odaǵynyń quramyndaǵy respýblıkalyq uıym retinde Qazaq KSR Qyzyl Krest qoǵamy quryldy. 2002 jyldyń naýryzynda Qazaqstan Respýblıkasynyń Qyzyl Jarty aı qoǵamy bolyp ataýy ózgertildi.
1996 jyly Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentiniń «Qazaqstan Respýblıkasynda ǵylymdy memlekettik basqarý júıesin jetildirý jónindegi sharalar týraly» Jarlyǵy shyqty. Jarlyqqa sáıkes, Ulttyq ǵylym akademııasy, Qazaq aýylsharýashylyǵy ǵylymdarynyń akademııasy jáne Ǵylym jáne jańa tehnologııalar mınıstrligi – Ǵylym mınıstrligi – Qazaqstannyń Ǵylym akademııasy ortalyq atqarýshy organnyń quramynda biriktirildi. 2003 jyldyń qazanynan bastap akademııa prezıdenti Murat Jurynuly Jurynov.
2011 jyly OrtalyqAzııalyq-qazaqstandyq usaq shoqylardyń biregeı ekologııalyq júıesin saqtaý maqsatynda «Buırataý» Memlekettik ulttyq tabıǵı saıabaǵy quryldy. Saıabaq Aqmola oblysynyń Ereımentaý aýdanynyń aýmaǵynda 60 814 gektar jáne Qaraǵandy oblysynyń Osakarov aýdanynda 28 154 gektar jerdi alyp jatyr.
2014 jyly ǵarysh orbıtasynan oralǵan ushqyshtar Oleg Kotov, Sergeı Rıazanskıı jáne amerıkalyq Maıkl Hopkıns Qaraǵandy qalasynyń 80 jyldyǵyna oraı qala eltańbasyna qol qoıdy. Bul eltańba oblystyq ólketaný mýzeıinde saqtalady.
2014 jyly Nıý-Iorkte Qazaqstan Respýblıkasy men Seıshel Araldarynyń Birikken Ulttar Uıymy janyndaǵy Turaqty Ókilderi Qaırat Ábdirahmanov pen Marı-Lýıza Potter eki memleket arasynda dıplomatııalyq qatynastar ornatý týraly Birlesken kommıýnıkege qol qoıdy.Seıshel Araldary Respýblıkasy – Úndi muhıtynyń batys bóligindegi granıt tektes 115 araldan jáne Marjan atolldarynan turatyn araldyq memleket. Alyp jatqan jer aýmaǵy 455 km2 shamasynda. Astanasy – Vıktorııa qalasy. Resmı tilderi – kreol (seshelva), aǵylshyn, frantsýz tilderi. Aqsha birligi – Seıshel rýpııasy. Memleket jáne úkimet basshysy – halyq 5 jylǵa saılaıtyn prezıdent (qatarynan taǵy 2 merzimge qaıta saılaý quqyǵymen). Prezıdent sonymen qatar Qarýly Kúshterdiń Bas qolbasshysy qyzmetin atqarady.
2014 jyly Berlınde qazaqstandyq stend álemdegi eń iri halyqaralyq týrıstik kórmede (Internationale Tourismus-Börse Berlin 2014) úzdik úshtikke endi. Qazaqstan Respýblıkasy «Azııa, Tynyq muhıt aımaǵy jáne Avstralııa» sanatynda ITB-te úshinshi oryndy jeńip aldy. Birinshi oryndy Ońtústik Koreıa qanjyǵasyna baılady, ekinshi orynda – Malaızııa.
2015 jyly Ispanııanyń Fıgeras qalasynda ótken IV Halyqaralyq tsırk óneri festıvalinde Qazaq memlekettik tsırkiniń áýe gımnastary Andreı men Álııa Kanahınder «Kúmis pil» ataǵyn jeńip aldy. Ártister Qazaq memlekettik tsırkiniń dırektory Dáýlet Dosbatyrov qoıǵan gımnastıka janryndaǵy «Sen jáne men» nomerimen óner kórsetti.
2016 jyly Túrkııa Respýblıkasynda Qazaqstan Respýblıkasy Táýelsizdiginiń 25 jyldyǵy aıasynda QR-nyń Túrkııadaǵy elshiliginiń, Halyqaralyq Túrki mádenıeti uıymynyń (TÚRKSOI) jáne Ankara qalasy Etımesgýt aýdany ákimshiliginiń janynan 200 jyldyq mereıtoıyna oraı Táttimbet atyndaǵy saıabaq ashyldy.
2016 jyly Qapshaǵaı qalasynda qýaty 2 MVt kún elektr stantsııasynda EnergyCell ınnovatsııalyq energııa jınaqtaýshy júıesi iske qosyldy. Innovatsııalyq tehnologııa alǵash ret TMD jáne Ortalyq Azııa aýmaǵynda qoldanyldy.
2018 jyly Helsınkı qalasynda bokstan GeeBee 37-halyqaralyq týrnırinde qazaqstandyq sportshylar bes altyn jáne bir kúmis medalǵa ıe boldy. Qaırat Eralıev, Abylaıhan Júsipov, Vasılıı Levıt, Qamshybek Qońqabaev, Bek Nurmaǵanbet – «altyn», Oljas Baınııazov – «kúmis» ıelendi. Osylaısha, qazaqstandyqtar týrnırde jalpykomandalyq birinshi oryndy ıelendi.
2018 jyly jas ánshi Danelııa Tóleshova «bolashaqqa kózqaras» nomınatsııasy boıynsha birinshi halyqaralyq «BraVo» kásibı mýzyka syılyǵynyń ıegeri atandy. Danelııa syılyǵyn frantsýz ánshisi Zaz qolynan aldy. Ekeýi birlesip «Je veux» hıtin oryndady.
2019 jyly ál-Farabı atyndaǵy Qazaq ulttyq ýnıversıteti «Tsıfrlyq Qazaqstan» memlekettik baǵdarlamasyn júzege asyrý maqsatynda «Smart City» mamandardy daıarlaýdyń qos dıplomdy ınnovatsııalyq baǵdarlamasyn ashty. Jetekshi qazaqstandyq ýnıversıtet «Smart City» joǵary oqý oryndarynyń halyqaralyq konsortsıýmynyń múshesi bola otyryp, Eýropalyq odaqtyń joǵary oqý oryndarymen birlese «ERASMUS+» jobasy boıynsha «Aqyldy qalaǵa arnalǵan aqparattyq tehnologııalar» mamandyǵy boıynsha magıstrlik baǵdarlamany ázirleýge kiristi.
2021 jyly Torontoda paıdaly qazbalardy barlaý jáne óndirý boıynsha PDAC álemdik iri kórme-konferentsııasy sheńberinde Kazakhstan Day (Qazaqstan Kúni) ótti, onyń sheńberinde Qazaqstannyń memlekettik organdary men ulttyq kompanııalarynyń ókilderi qazaqstandyq mıneraldyq resýrstar naryǵynyń perspektıvalary, ınvestorlar men bıznes úshin jańa múmkindikter, zańnama jańalyqtary, sondaı-aq ınvestorlardy qoldaý sharalary jáne qazaqstandyq naryqtaǵy jumys qaǵıdalary týraly aıtyp berdi.
2023 jyly 14 jastaǵy qazaqstandyq Arıana Gogýlına ITF Juniors World Tennis Tour týrnıriniń jalǵyz ǵana emes, juptyq saıysta chempıony atandy. Arıana elordalyq ulttyq tennıs ortalyǵynyń shákirti (jattyqtyrýshy Muqam Ermatov). Úndistannyń Gýrgaon qalasynda 18 jasqa deıingi oıynshylar arasynda serııanyń halyqaralyq týrnıri ótti. Jeke synda fınalda Arıana birinshi setti senimdi túrde jeńgeni sonsha (6:2), onyń úndistandyq qarsylasy ekinshi oıynda kezdesýdi jalǵastyrýdan bas tartty.