100 oqýlyq: Kýratkonyń kitaby qazaq tildi kásipkerlik mektebin qalyptastyrýda taptyrmas qural - ǵylymı redaktor

Foto: None
ASTANA. QazAqparat -  «Áıgili Donald Kýratkonyń «Kásipkerlik: teorııa, tájirıbe jáne protsess» atty kitabyn oqysańyz, kásipkerlikke degen tanym-túsinigińiz túbegeıli ózgeredi» deıdi ekonomıka ǵylymdarynyń kandıdaty Gúlnar Kúreńkeeva. Shynynda da, kásipkerlik - tar uǵymnyń aıasyna syımaıtyn kúrdeli de mańyzdy sala. Osyny eskersek, «Rýhanı jańǵyrý» baǵdarlamasynyń «Qazaq tilindegi 100 jańa oqýlyq» jobasy negizinde aýdarylǵan alǵashqy 18 kitaptyń qataryna kásipkerlik týraly kitaptyń enýi de zańdy. Donald Kýratkonyń osynaý aıtýly eńbegi qazaqy qaýymǵa qanshalyqty paıdaly? Bul týraly Almaty Menedjent ýnıversıteti Joǵary bıznes mektebiniń dekany Gúlnar Kúreńkeevadan surap bilgen edik.

«Men osy kitaptyń ǵylymı redaktory boldym. Biraq, bir bólimdi ózim de aýdaryp shyqtym. Týyndy túpnusqadan aǵylshynnan qazaq tiline aýdaryldy. Negizi bári de buny tek oqýlyq retinde qabyldaýy múmkin. Biraq, menińshe bul kitap tek stýdentterge emes, qazirgi bolashaq kásipkerlerge, bıznespen aınalysamyn degen kez kelgen azamatqa taptyrmas qural dep aıtýǵa bolady», - deıdi Gúlnar Kúreńkeeva.

465 bettik kitapty tórt aýdarmashy, bir ǵylymı redaktor, bir ádebı redaktordan turatyn aýdarmashylar toby qazaq tiline tárjimalaǵan. Gúlnar Kúreńkeeva aýdarma barysynda ásirese termınderdi qazaq tiline engizý ońaıǵa túspegenin moıyndaıdy.

«Termınderge kelgende bizdiń top birshama talqylaý júrgizdi. Keıbir sózderdi Feısbýktegi paraqshaǵa shyǵaryp, kóppen birge balamasyn tabýǵa tyrystyq. Bir qaraǵanda, sózdiń bári belgili sekildi. Alaıda ol sóılemniń maǵynasyna asha ma, joq pa - ol jaǵy ekinshi másele edi. Árıne, kásipkerlik salasy bolǵanymen, ádebı redaktordyń pikiri barynsha eskerildi. Ǵylymı mánin de saqtap qalýǵa tyrystyq», - deıdi ol.

Kitap aýdarmasynyń ǵylymı redaktory sonymen birge, kitaptyń mazmuny týraly aıtyp berdi.

«Bizdiń ýnıversıtetke osy kitapty aýdarý júktelýiniń ózindik sebebi bar. Nege deseńiz, biz Almaty menedjment ýnıversıteti Qazaqstandaǵy eń alǵashqy kásipkerlik JOO-nyń biri. 2013 jyly bizdiń ýnıversıtetitń muǵalimderi Kalıfornııa shtatynyń Berklı ýnıversıtetine baryp, 9 aılyq oqý baǵdarlamasynan ótip kelgen. Ol oqý oryny bizge álemdik deńgeıdegi ýnıversıtetti qalyptastyrý baǵdarlamasyn úıretti. Sol baǵdarlama arqyly ýnıversıtetimizdiń strategııayq baǵytyn aıqyndadyq. Bizdiń ol jaqtan alyp kelgen ıdeıamyz - jalǵyz kásipkerlikti damytý emes, kez kelgen mamannyń kásipkerlik oılaý qabiletin jetildirý edi. Kásipkerlik degen - joqtan bardy jasaý. Ol - jańa kásip kózin izdeý, bıznes kiltin tabý. Al kásipker deńgeıinde oılaý kez kelgen adamǵa qajet. Ol «Rýhanı jańǵyrýda» da aıtylǵan ıdeıalardyń biri. ıAǵnı, ol - pragmatızm. Mine, Donald Kýratkonyń osy kitaby pragmatızm ıdeıasyna tereń boılap, kásipkerlik jigerińdi janıdy», - deıdi ekonomıka ǵylymdarynyń kandıdaty.

Gúlnar Kúreńkeeva sonymen birge kitaptyń ıdeıasyn da túsindirdi.

«Kitapta mysaly mynadaı ıdeıa bar: kóbinese adam dúken ashsa biz ony kásipkerdiń qataryna jatqyzamyz. Negizi ol kásipker emes. Sebebi, ol ózi úshin ǵana jumys atqaryp jatyr. ıAǵnı, kásipkerlik degen tek ózińdi jumyspen qamtý emes, ol - qoǵamǵa paıdaly jumys oryndaryn ashý, adamdar tabys tabatyndaı jaǵdaı jasaý. Mysaly, tarıhqa kóz júgirtsek, bul mıssııany qazaq ortasynda baılardyń atqarǵanyn baıqaımyz. ıAǵnı, baı adamnyń janyna kópshilik toptasqan. Baı adamnyń negizgi fýnktsııasy - jumys berý, qorǵansyzdarǵa tirek bolý. Kásipker degen de sol - basqa adamdardyń qolynan kelmeıtin isti atqarý. Bul kitap - tunyp turǵan fılosofııa», - deıdi ol.

Kitap qalaı kásipker bolý kerektigin, qalaısha kásipkerlik ıdeıasyn júzege asyrýdy taldap beredi.

«Eldiń bári de: «Bıznespen aınalysqym keledi. Biraq neden bastarymdy bilmeımin» deıdi. Al kásip kózin qalaı tabý kerek? Álbette, úlken suraq. Sol suraqqa osy kitap arqyly jaýap taba alasyz. Árıne, kásipkerlik baǵyttaǵy ýnıversıtet bolǵandyqtan, biz buny keńinen oqý quraly retinde qoldanamyz», - deıdi Kúreńkeeva.

Onyń sózine sensek, qazaq tildi ortada mundaı kitaptarǵa joǵary suranys bar.

«Men ózim kásipkerlik baǵyttaǵy ýnıversıtettiń dekanymyn. Qazaqstandyq bıznespen óte tyǵyz jumys isteımiz. Basty másele - úlken bıznestiń barlyǵy orys tilinde sóıleıdi de, qazaq tilinde bıznesterdiń bári kishigirim, ıaǵnı bazardyń mańymen shekteledi. Bizdiń maqsatymyz - kásibı turǵyda qazaq tilinde sóıleı alatyn kásipkerlerdi daıyndaý, bir sózben - qazaq tilindegi kásipkerlik mektebin qalyptastyrý. Bul maqsatqa Kýratkonyń kitaby keremet serpin berer degen senimdemiz. Qazaq tilindegi kásipkerlik oqýlyqtaryna suranys kóp. Biraq, oqýlyq az. Qyzylorda, Shymkent, Atyraýdan kásipkerler kelip bizde oqıdy. Negizgi tili - qazaq tili. Oqýlyq bolmaǵandyqtan, oryssha tilin syndyryp oqytamyz. Sondyqtan, osy kitap bul baǵytta septigin tıgizýi kerek. Árıne, bir kitap jetkiliksiz. Úzdik baǵdarlamaǵa 30-40 kitap kerek. Sondyqtan, «Rýhanı jańǵyrý» baǵdarmasy aıasyndaǵy «Qazaq tilindegi 100 jańa oqýlyq» jobasynan biz úlken úmit kútemiz», - dep túıdi Gúlnar Kúreńkeeva.

Aıta ketý kerek, Elbasynyń «Rýhanı jańǵyrý» baǵdarlamasy aıasyndaǵy «Jańa gýmanıtarlyq bilim. Qazaq tilindegi 100 jańa oqýlyq» jobasy boıynsha qazaq tiline 18 kitap aýdarylǵan bolatyn.

Seıchas chıtaıýt