10 shilde. Jylnama
ATAÝLY KÚNDER
Veterınarııalyq qyzmetker kúni
Buǵan deıin Qazaqstan Respýblıkasynyń veterınarlary ózderiniń kásibı merekesin ótkizbegen jáne kásibı qoǵamdastyqtyń biryńǵaı salasyna jatatyndyǵyn seziný múmkindiginen aıyrylǵan. 2002 jylǵy 10 shildede № 339-II "Veterınarııa týraly" QR Zańy bekitildi. Bul mereke korporatıvtik mádenıettiń odan ári damýyna yqpal etedi. Kásibı merekeni bekitý el ekonomıkasyndaǵy veterınarııanyń strategııalyq mańyzdylyǵyn moıyndaýǵa túrtki boldy.
Halyqaralyq veterınar dárigeri kúni jyl saıyn álemniń kóptegen elderinde búkil álem boıynsha veterınarlar jumysynyń ártúrli aspektilerin kórsetý jáne olardyń janýarlardyń densaýlyǵy men ál-aýqatyn jaqsartýǵa, sondaı-aq qoǵamdyq densaýlyq saqtaýǵa qosqan úlesteri týraly habardar etý maqsatynda merekelenedi.
ESTE QALAR OQIǴALAR
1965 jyly Mańǵystaý munaıynyń birinshi eshelony munaı óńdeý ónerkásibine jóneltildi.
1992 jyly QR Mınıstrler Kabınetiniń qaýlysymen Almaty qalasyndaǵy Qazan tóńkerisiniń 50 jyldyǵy atyndaǵy sport saraıyna aqyn, kompozıtor, batyr Balýan Sholaqtyń esimi berildi.
2009 jyly Almaty oblysyndaǵy Talǵar aýdany Elaman aýylynda «Qazaqstan-Qytaı» gaz jelisi alǵashqy bóliginiń dánekerleý jumystary aıaqtaldy. Bul joba Túrikmenstannyń tabıǵı gazyn Qazaqstan aýmaǵy arqyly Qytaıǵa jetkizý maqsatynda júzege asyrylyp jatyr. Sonymen qatar Qazaqstannyń batys óńirindegi tabıǵı gazdy Qytaıǵa, Qyzylorda, Jambyl, Ońtústik Qazaqstan, Almaty oblystary men Almaty qalasyna tasymaldandy. Gaz qubyry Ózbekstan men Qazaqstan shekarasynan bastalyp, Ońtústik Qazaqstan, Jambyl, Almaty oblystarynyń aýmaǵynan Qytaımen shekaralas Qorǵas beketine deıin jetkiziledi. Qubyr jelisiniń jalpy uzyndyǵy – 1304,5 shaqyrym.
2013 jyly Batys Qazaqstan oblysynyń arheologtary Qazaqstanda ortaǵasyrlyq qalalyq mádenıet bolǵanyn aıǵaqtaıtyn zattar tapty. Tabylǵan «Tas oba» qalashyǵy Aqjaıyq aýdany Esensaı kentiniń mańynda ornalasqan. Bizdiń zamanymyzdyń XIII ǵasyrynda bolǵan dep esepteledi.
2013 jyly elimizde alǵash ret A.Syzǵanov atyndaǵy Hırýrgııa ǵylymı ortalyǵynda bir donordyń birneshe organyn (júregin, baýyryn jáne eki búıregin) tórt naýqasqa berý otasy jasaldy. Protseske 100-ge jýyq medıtsına qyzmetkeri, sonyń ishinde 22 hırýrg jumyldyryldy. Operatsııa jalpy 28 saǵat júrgizildi. Eń kúrdelisi – baýyr transplantatsııasy 17 saǵatqa sozyldy.
2014 jyly Astana Opera baletiniń ártisteri Aıgerim Beketaeva men Erkin Rahmatollaev Mılanda Expo-2015 aıasynda «La Skala» teatrynda ótetin eki gala-kontsertke qatysýǵa shaqyryldy.
2017 jyly Berlın qalasynda júzýden Germanııa ashyq chempıonatynda Rıo-de-Janeırodaǵy Paralımpıada oıyndarynyń chempıony Zýlfııa Ǵabıdýllına 200 metrge erkin júzýden aqtyq synda 03:26,65 kórsetkishimen jańa álemdik rekord ornatty.
2018 jyly Baıqońyr ǵarysh aılaǵynan ushqan «Progress MS-09» júk tasymaldaýshy ǵarysh kemesi Halyqaralyq ǵarysh stantsııasymen sátti túıisti. Ǵarysh kemeleriniń tarıhynda alǵash ret «Progress» qysqa eki aınalymdy shema boıynsha ushty. Zymyran tabany ǵarysh aılaǵynan úzilgennen orbıtalyq stantsııamen túıiskenge deıin 3 saǵat 40 mınýt ýaqyt jumsaldy.
2018 jyly Kembrıdjde (Ulybrıtanııa) «Rýhanı jańǵyrý» baǵdarlamasyn iske asyrý jónindegi Ulttyq komıssııa men Kembrıdj ýnıversıteti baspahanasy arasynda yntymaqtastyq týraly memorandýmǵa qol qoıyldy. Qazirgi zamanǵy qazaq ádebıeti antologııasy jınaǵyn BUU-nyń alty tiline aýdarý jumysy «Jahandyq álemdegi qazirgi qazaqstandyq mádenıet» jobasy aıasynda júzege asyrylyp jatyr.
2019 jyly Shyǵys Qazaqstannyń Tarbaǵataı aýdanyndaǵy Eleke sazy jaılaýynda Patsha qorǵanynan altynmen aptalǵan buǵynyń bastary shyqty. «Patsha qorǵanynan» tabylǵan jádigerlerdiń arasynda múıizi altyn symnan órilgen buǵy basynyń usaq pishinderi bul ólke úshin tyń týyndy.
2020 jyly Kúltóbe qalashyǵyna júrgizilgen arheologııalyq zertteý jumystary barysynda ertedegi halyqtyń jańa jádigerleri tabyldy. Túrkistan qalasyndaǵy arheologııalyq zertteý jumystaryn Qazaq ǵylymı-zertteý mádenıet ınstıtýty júrgizdi. Ol jerden Ońtústik Qazaqstandaǵy eskertkishterdiń sırek kezdesetin sanatyna jatatyn jáne qazaqtyń ertedegi dástúrli zergerlik buıymyn zertteýde erekshe mańyzy bar zergerlik quraldar tabylǵan.
Kúltóbe qalashyǵynyń zergerlik buıymdarynyń kollektsııasy jetkilikti deńgeıde biregeı. Onda qańlylar dáýirine jatatyn ertedegi polıhromdy stıldegi úlgiler bar. Arheologııalyq qazba jumystary kezinde kollektsııa ejelgi jáne keıingi orta ǵasyrlardaǵy zergerlik óner jádigerlerimen tolyqtyrylyp otyrady. Bul altyn, kúmis, qola men mystan jasalǵan buıymdar – etnostyń ulttyq ereksheligin tereń kórsete otyryp, ózin-ózi shyǵarmashylyq turǵyda tanytý túri.
2021 jyly Qaraǵandyda Qazaqstan táýelsizdiginiń qalyptasý kezeńindegi kórnekti memleket qaıratkerleriniń biri Sultan Dosmaǵambetovtyń bıýsti ornatyldy. Kórnekti ǵalym jáne qoǵam qaıratkeri týraly estelik Abaı kóshesindegi saıabaqta ornatyldy.
2022 jyly «Qazaqstan» pavılony restavratsııaǵa qosqan úlesi jáne oqıǵalyq kún tártibine belsendi ıntegratsııa úshin VDNH Altyn belgisimen marapattaldy. Saltanatty rásim Máskeýde ótkizilgen «Halyqtar dostyǵy» ulttyq qonaqjaılylyq festıvali aıasynda ótti.
2023 jyly Memleket basshysy "onlaın-platformalar jáne onlaın-jarnama týraly" QR Zańyna qol qoıdy. Qujat onlaın-platformalar men onlaın-jarnama salasyndaǵy memlekettik retteý tártibin belgileıdi, onlaın-platformalardyń jumys isteýiniń quqyqtyq rejımin jáne onlaın-jarnamaǵa qoıylatyn talaptardy aıqyndaıdy, onlaın-platformalardy paıdalanýshylardyń quqyqtary men mindetterin reglamentteıdi. Zańmen "onlaın-platformany paıdalanýshy" jáne "ınflıýenser (bloger)" anyqtamalarymen qatar basqa da termınder engiziledi. Zań normalary memlekettik tildegi onlaın-platformalar ınterfeısin damytýǵa baǵyttalǵan.