10 mamyr. Jylnama

Foto: Фото: ҚазАқпарат
<p>Kazinform oqyrman nazaryna 10 mamyrǵa arnalǵan ataýly kúnder men este qalar oqıǵalar kúntizbesin usynady.</p>

ESTE QALAR OQIǴALAR

1936 jyly Máskeýde qazaq ádebıeti men óneriniń birinshi onkúndigi ótti.

1997 jyly QR Prezıdenti Nursultan Nazarbaevqa «Sabın metall korporeıshn» (AQSh) korporatsııasy zaýytyndaǵy qazaqstandyq shıkizattan qorytylǵan platına quımalary usynyldy. Atalmysh kompanııa qundy metaldyń osy túrin óndiretin álemdegi úsh óndiris oshaǵynyń biri sanalady. Tazalyǵy 99,95, jalpy salmaǵy 14 keli bolatyn quımalar Qazaqstan Respýblıkasynyń Memlekettik qoımasyna ótkizildi.

1998 jyly Almatyda Ekonomıkalyq yntymaqtastyq uıymynyń (EYU) V sammıti ótti. Sammıtte kólik jáne kommýnıkatsııa, aýyl sharýashylyǵy, ekologııa jáne qorshaǵan ortany qorǵaý salasyndaǵy yntymaqtastyqty damytýdyń basty baǵyttary anyqtalǵan. Ekonomıkalyq yntymaqtastyq uıymynyń Almaty deklaratsııasy qabyldandy.

2001 jyly Astanada qazaqtyń hany Kenesary Qasymulyna eskertkish ornatyldy. Týyndynyń avtorlary - músinshi Nurlan Dalbaı, sáýletshi Shota Ýálıhanov, ınjener Ábdisaǵıt Tátiǵulov jáne sheber Valerıı Konıýhov. Eskertkishiń bıiktigi - 7 metr, salmaǵy - 10 tonna. Kenesary han - Abylaıhannyń nemeresi, qazaqtyń sońǵy hany, Qoqan, Hıýa, Reseıge qarsy soǵysyp, ulan baıtaq jerdi aman alyp qalý jolynda aıanbaı kúresken batyr.

2013 jyly Qazaqstan Prezıdenti Nursultan Nazarbaev pen Túrikmenstan basshysy Gýrbangýly Berdymýhamedov Aqordadaǵy kelissózder barysynda Aqtaýda Túrikmenstannyń jáne Túrikmenbashyda - Qazaqstan konsýldyǵyn ashý týraly kelisim jasasty.

2014 jyly Harkov oblysy Krasnograd qalasynda 106 Aqmola kavalerııa dıvızııasy jaýyngerlerine arnalǵan estelik stelasynyń saltanatty ashylýy ótti. Onda «106 qazaq kavalerııa dıvızııasynyń qaharman jaýyngerlerine rıza qazaqstandyqtardan» degen jazý oıylyp jazylǵan.

2017 jyly Ishtvan Sechenı atyndaǵy Majarstan Ulttyq kitaphanasy janyndaǵy Qazaqstandyq ádebıet jáne mádenıet ortalyǵynda belgili qazaq jazýshysy Nemat Kelimbetovtiń «Úmit úzgim kelmeıdi» kitabynyń tusaýkeseri ótti. Nemat Kelimbetovtiń «Úmit úzgim kelmeıdi» kitaby álemniń 19 tiline, onyń ishinde majar tiline aýdarylǵan. Kitap Eýropadaǵy eń bedeldi ádebı syılyqtardyń biri - Frants Kafka atyndaǵy Halyqaralyq syılyqqa laıyq dep tanyldy.

2017 jyly «Máńgilik el» saltanat qaqpasynda panoramaly bınoklmen jabdyqtalǵan qaraý alańy ashyldy. Ol 21,5 metr bıiktikte ornalasqan.

2018 jyly Astanada Soltústik jáne Ońtústik Aralǵa «QazaqGeograph» ǵylymı-tanymdyq ekspedıtsııasy bastaldy. Sapar Qazaqstan jáne Ózbekstan aýmaǵy boıynsha 7000 shaqyrymdy qamtydy jáne kelesi baǵyttar boıynsha ótti: Astana - Qaraǵandy - Balqash - Shý - Taraz - Shymkent - Tashkent - Samarqand - Buhar - Úrimji - Núkis - Moınaq - Aral teńizi - Beıneý - Bozoı - Aral teńizi - Aral - Qyzylorda - Jezqazǵan - Qaraǵandy - Astana.

2021 jyly elordada eńbek sińirgen qoǵam qaıratkeri jáne ekologııa salasyndaǵy sarapshy Musaǵalı Dýambekov atyndaǵy alleıanyń saltanatty ashylýy ótti. Panfılov kóshesindegi «Qalalyq romans» turǵyn úı keshenine qarama-qarsy ornalasqan saıabaqta Musaǵalı Dýambekov atyndaǵy alleıa men memorıaldyq taqta ashyldy.

2022 jyly Qazaqstan men Ózbekstan ǵaryshty birlesip ıgerýge kelisti. Ǵarysh keńistigin beıbit maqsatta zertteý men paıdalanýdaǵy yntymaqtastyq týraly úkimetaralyq kelisim bekitildi.

2022 jyly Qaraǵandyda WRO-2022 robototehnıka boıynsha Ulttyq olımpıada jeńimpazdary medıtsınalyq robot pen ózi júretin avtokólik jasady. Olımpıada «My robot - my friend» taqyrybyna arnaldy jáne adamnyń kúndelikti ómirinde jasandy ıntellekt qoldanýyna baǵyttaldy.

Seıchas chıtaıýt