1 shildeden bastap suıytylǵan gaz baǵasyn kóterý josparlanyp otyr
Bul sharany qabyldaý qajettigi birqatar sebepterge baılanysty.
Birinshiden. Búgingi tańda suıytylǵan munaı gazynyń baǵasy ony óndirýdiń ózindik qunynan áldeqaıda tómen. Osylaısha SMG óndirisiniń ózindik quny tonnasyna 60 myńnan 70 myń teńgege deıin ózgeredi. Al óńdeýshi zaýyttar úshin qoldanystaǵy shekti kóterme baǵa tonnasyna 40 320 teńgeni quraıdy. Osylaısha óndirilgen árbir tonna gazdan zaýyttar 20-30 myń teńge kóleminde shyǵynǵa ushyraıdy.
Ekinshiden. Jyldan jylǵa SMG tutynýdyń kúrt ósýi baıqalady. Ótken jyldyń ózinde Qazaqstanda tutyný 2022 jylmen salystyrǵanda 400 myń tonnaǵa nemese 28%-ǵa ósti. Máselen, 2023 jyly SMG tutyný kólemi 2,2 mln tonnany qurady (2022 jyly 1,8 mln tonna).
Tómen baǵalarǵa baılanysty SMG óndirisiniń tutynýy men rentabeldiliginiń artýy otynnyń osy túrin óndirýdiń tómendeýine jáne óńirlerde belgili bir tapshylyqqa ákeldi. Qazirgi tańda tapshylyq deńgeıi shamamen 20-25%-ǵa jetedi.
Úshinshiden. SMG baǵany odan ári tejegen jaǵdaıda qazaqstandyq óndirýshi zaýyttarda ishki naryqtaǵy suranysty qanaǵattandyrý úshin óndiris kólemin ulǵaıtý múmkindigi bolmaıdy. Zalal saldarynan zaýyttar tıimdirek ónimge aýysa otyryp, SMG óndirisine qyzyǵýshylyǵyn joǵaltýda. Osyndaı sebepterge baılanysty ınvestorlar da salaǵa ınvestıtsııa salǵysy kelmeıdi.
Tórtinshiden. Qazaqstandaǵy SMG eń tómen baǵalardyń biri aımaqqa baılanysty — 54-ten 86 teńgege deıin. Salystyrý úshin Reseıde bir lıtr gazdyń baǵasy 132 teńge, Ázerbaıjanda — 171 teńge, Tájikstanda — 273 teńge.
Sarapshylardyń boljamynsha, 2024 jyly ishki naryqta tutyný kólemi taǵy 200 myń tonnaǵa artyp, 2,4 mln tonnany quraıdy. Bul jaǵdaıda gaz tapshylyǵy 30-40%-dy quraýy múmkin.
«Sonymen qatar óndirýshi zaýyttar suıytylǵan gaz óndirisiniń deńgeıin ustap turý maqsatynda baǵany túzetý týraly máseleler men ótinishterdi birneshe ret kóterdi. Osylaısha atalǵan táýekelderdi boldyrmaý maqsatynda 1 shildeden bastap suıytylǵan munaı gazynyń baǵasyn túzetý josparlanǵan. Máselen, suıytylǵan munaı gazynyń bir tonnasy úshin shekti kóterme baǵa — 45 158 teńge (buryn — 40 320 teńge). Bul rette shekti bólshek saýda baǵasy óńirge baılanysty lıtrine 5-ten 8 teńgege deıin azdap ósedi» dep habarlady Energetıka mınıstrliginen.
Buıryq jobasy qoǵamdyq talqylaý satysynda.