1 maýsym. Týǵan kún ıeleri

Foto:
ASTANA. QazAqparat – Búgin, 1 maýsymda tulǵalardan kimder dúnıege kelgen? QazAqparat oqyrman nazaryna esimder kúntizbesin usynady.

ESІMDER

83 jyl buryn (1940-2010) ádebıet zertteýshisi, jazýshy, fılologııa ǵylymdarynyń doktory, Qazaqstannyń eńbek sińirgen tehnıka jáne ǵylym qaıratkeri Rymǵalı Nurǵalıuly NURǴALIEV dúnıege kelgen.

Shyǵys Qazaqstan oblysynda týǵan. Ál-Farabı atyndaǵy Qazaq ulttyq ýnıversıtetin bitirgen.

1968-1986 jyldary osy ýnıversıtettegi fılologııa fakýltetiniń dotsenti, professory, dekany qyzmetterin atqarǵan. 1986-1997 jyldary – Qazaq entsıklopedııasynyń bas redaktory, Qazaqstan Jazýshylar odaǵynyń hatshysy, Termınologııa, onomastıka jáne memlekettik syılyqtar jónindegi memlekettik komıssııanyń múshesi. Onyń basshylyǵymen «Qazaq KSR: Qysqasha entsıklopedııa», «Balalar entsıklopedııasy», «Qaraǵandy», «Almaty», «Abaı», «Islam» entsıklopedııalary shyqty. Ádebı zertteý eńbekteri ulttyq dramatýrgııanyń damý tendentsııalary men teorııalyq máselelerine arnalǵan. Negizgi zertteýleri «Sabyr Sháripov. Ómiri men shyǵarmashylyǵy» (B. Kenjebaevpen birge), «Tragedııa tabıǵaty», «Talant taǵdyry», «Kúretamyr. Qazaq dramatýrgııasynyń poetıkasy», «Óner aldy - qyzyl til», «Qazaq dramatýrgııasy», «M. Áýezov jáne Alash». Onyń «Dán», «Jartastaǵy qaraǵaı», «Atshabys erteń», «Oq» prozalyq jınaqtary bar. Sondaı-aq L. Tolstoıdyń «Ázázil» povesin, N.F. Pogodınniń «Saltanat jyryn» qazaq tiline aýdarǵan. 300-den astam jumysy Frantsııa, Túrkııa, Úndistan, Qytaı jáne basqa da memleketterde basylyp shyqqan. «Parasat» ordenimen, medaldarmen marapattalǵan.

73 jyl buryn (1950) ánshi, Qazaqstannyń halyq ártisi, Qazaqstan Memlekettik syılyǵynyń laýreaty Qaırat Áýkenuly BAIBOSYNOV dúnıege keldi.

Qaraǵandy oblysy Jańaarqa aýdanynda týǵan. Almaty estrada-tsırk stýdııasyn bitirgen.

1969-1988 jyldary – «Gúlder» ansambliniń ánshisi ári Almaty estrada-tsırk stýdııasynyń oqytýshysy. 1988-1999 jyldary – Almaty konservatorııasynyń aǵa oqytýshysy, dotsenti, kafedra meńgerýshisi, Respýblıkalyq estrada-tsırk kolledjiniń dırektory bolǵan. Qurmanǵazy atyndaǵy konservatorııanyń professory. Umyt bolǵan, sırek oryndalatyn ánderdi halyq arasyna taratýda eleýli eńbek etti. Kontserttik saparmen AQSh, Japonııa, Germanııa, Frantsııa Ispanııa, Italııa, Bırma, Sıngapýr, t.b. elderde bolyp, ulttyq ónerimizdi shetel tyńdaýshylaryna tanytty.

6 1 jy l buryn (1962) Májilis depýtaty, Qazaqstan Respýblıkasy Parlamenti Májilisiniń Ekonomıkalyq reforma jáne óńirlik damý komıtetiniń tóraǵasy Nurtaı Salıhuly SABILЬıANOV dúnıege keldi.

Semeı oblysy Aıagóz aýdany Shyńqoja aýylynda týǵan. Almaty halyq sharýashylyǵy ınstıtýtyn jáne Qazaq memlekettik zań ýnıversıtetin bitirdi.

Eńbek jolyn 1979 jylǵy shilde aıynda Aıagóz aýdanynyń «Naryn» keńsharyndaǵy «Orbıta» komsomol-jastar brıgadasynda bastady. 1980 jylǵy qarashadan bastap 1982 jylǵy jeltoqsan aralyǵynda Sovet Armııasy qatarynda qyzmetin ótedi. 1983 jylǵy qańtar-qarasha aralyǵynda «Naryn» keńsharynda qurylys ýchaskesiniń jumysshysy boldy. 1988-1990 jyldary Almaty elektrotehnıkalyq zaýytynda ekonomıst bolyp jumys istedi. 1990 jyldan bastap 2004 jylǵy qarasha aralyǵynda «Saryarqa» aktsıonerlik qoǵamynda («Saryarqa-Alýan» JShS) bas býhgalter, al 1996 jyldan bastap qarjy jónindegi vıtse prezıdent-bas býhgalter, basqarma múshesi boldy. 2004 jylǵy 3 qarashadan bastap 2007 jylǵy 20 maýsym aralyǵynda – úshinshi saılanǵan Qazaqstan Respýblıkasy Parlamenti Májilisiniń depýtaty, ShQO (Aıagóz, Jarma, Úrjar aýdandary) № 25 saılaý okrýgi boıynsha saılandy. 2007 jylǵy 27 tamyzdan bastap 2011 jylǵy 15 qarasha aralyǵynda - tórtinshi saılanǵan Qazaqstan Respýblıkasy Parlamenti Májilisiniń depýtaty, «Nur Otan» HDP-nyń partııalyq tizimi boıynsha saılandy. 2012 jylǵy qańtardan bastap 2016 jylǵy naýryzǵa deıin – besinshi saılanǵan Qazaqstan Respýblıkasy Parlamenti Májilisiniń depýtaty, «Nur Otan» HDP-nyń partııalyq tizimi boıynsha saılandy. 2016 jylǵy naýryzdan bastap 2021 jyldyń qańtaryna deıin altynshy saılanǵan Qazaqstan Respýblıkasy Parlamenti Májilisiniń depýtaty, «Nur Otan» partııalyq tizimi boıynsha saılandy. Qazaqstan Respýblıkasy Parlament Májilisi VI shaqyrylym depýtaty, ekonomıkalyq reforma jáne óńirlik damý komıtetiniń tóraǵasy (2016-2021); «Saryarqa-Alýan» JShS Basqarma múshesi (2021 jyldyń maýsymy – 2022 jyldyń qańtary); 2022 jyldyń maýsymynan Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdenti janyndaǵy Ulttyq quryltaı múshesi. Qazirgi qyzmetin 2023 jyldyń naýryzynan atqaryp keledi.

60 jyl buryn (1963) Astana qalasy Tekserý komıssııasynyń tóraǵasy Imanjúsip Latkenuly AQPOMBAEV dúnıege keldi.

Pavlodar oblysynda týǵan. 1981 jyly Pavlodar esep-ekonomıkalyq tehnıkýmyn aýyl sharýashylyǵyndaǵy býhgalterlik esep mamandyǵy býhgalter biliktiligi boıynsha, 1987 jyly A.V. Hrýlev atyndaǵy Qyzyl juldyz ordeni atyndaǵy ıAroslav joǵary áskerı qarjy ýchılışesin áskerdi valıýtalyq-kassalyq jáne nesıe-eseptesý qamsyzdandyrý mamandyǵy ekonomıst-qarjyger biliktiligi boıynsha, 2001 jyly T. Rysqulov atyndaǵy Qazaq ekonomıkalyq ýnıversıtetin býhgalterlik esep jáne aýdıt mamandyǵy ekonomıst biliktiligi boıynsha bitirgen.

Eńbek jolyn 1981 jyly Pavlodar oblysy Jelezınskıı aýdany Prıırtyshskıı aýylynda býhgalter retinde bastaǵan. 1981 jylǵy qazannan bastap 1983 jylǵy tamyz aralyǵynda merzimdi áskerı qyzmette bolǵan. 1987 jylǵy qyrkúıek pen 1990 jylǵy maýsym aralyǵynda – Membank dalalyq mekemesiniń kassa bastyǵy (Germanııa, Drezden q.). 1990 jylǵy maýsym men 1992 jylǵy shilde aralyǵynda – Membank dalalyq mekemesiniń Batys áskerı tobynyń aǵa býhgalteri, bas býhgalteri (Germanııa, Grımma q.). 1992 jylǵy shilde men 1993 jylǵy qańtar aralyǵynda – RF Ortalyq banki dalalyq mekemesiniń bas býhgalter orynbasary – operatsııalyq tobynyń bastyǵy (Baıqońyr q.). 1993 jylǵy qańtardan qazanǵa deıingi aralyqta – Pavlodar qalasy Ilıchevsk aýdandyq áskerı komıssarıatynyń bólimshe bastyǵynyń kómekshisi. 1993 jylǵy qazan men 1998 jylǵy shilde aralyǵynda – Pavlodar oblystyq áskerı komıssarıatynyń qarjy jáne áleýmettik qamsyzdandyrý bólimshesiniń bastyǵy. 1998 jylǵy shilde men 2014 jylǵy sáýir aralyǵynda – Qazaqstan Respýblıkasy Qorǵanys mınıstrligi Ekonomıka jáne qarjy departamentiniń uıymdastyrý-josparlaý, aqshalaı jabdyqtalym, býhgalterlik esep jáne eseptilik basqarmasy basshysynyń orynbasary, basqarma basshysy, Ekonomıka jáne qarjy departamentiniń basshysy, Qazaqstan Respýblıkasy Qorǵanys mınıstriniń ekonomıka jáne qarjy jónindegi orynbasarynyń mindetin ýaqytsha atqarýshy, Qazaqstan Respýblıkasy Qorǵanys mınıstriniń orynbasary. 2014 jylǵy sáýirden bastap 2018 jylǵy maýsymǵa deıin Respýblıkalyq bıýdjettiń atqarylýyn baqylaý jónindegi esep komıtetiniń múshesi bolǵan. 2018-2019 jyldary Astana qalasy boıynsha Tekserý komıssııasynyń tóraǵasy qyzmetin atqardy. 2019 jyldyń naýryzynan bastap qazirgi qyzmetinde.

ІІ dárejeli «Aıbyn» ordenimen, eńbek sińirgen jyldary úshin 14 mereıtoılyq medalmen marapattalǵan.

52 jyl buryn (1971) QR Ekologııa, geologııa jáne tabıǵı resýrstar mınıstrligi Orman sharýashylyǵy jáne janýarlar dúnıesi komıtetiniń tóraǵasy Nurlan Naýryzuly QYLYShBAEV dúnıege kelgen.

Almaty oblysynda týǵan. Qazaq aýyl sharýashylyǵy ınstıtýtyn orman sharýashylyǵy ınjeneri; D. Qonaev atyndaǵy Gýmanıtarlyq ınstıtýtty zańger mamandyǵymen bitirgen.

Eńbek joly: Taldyqorǵan orman sharýashylyǵy óndiristik birlestiginiń mal sharýashylyǵy bóliminiń jetekshi ınjeneri; Taldyqorǵan qalasy ákiminiń kómekshisi; Jambyl oblysy ákimi apparatynda bólim bastyǵy; Jambyl oblystyq memlekettik satyp alýlar basqarmasynyń bastyǵy; Almaty qalasynda «Jiger» AAQ tóraǵasy; Almaty oblystyq tabıǵı resýrstardy basqarý jáne tabıǵatty paıdalanýdy retteý basqarmasy bastyǵynyń orynbasary (2011-2013); Almaty oblysy Eskeldi aýdanynyń ákimi (2013-2016). Qazaqstan Respýblıkasy Parlamenti Senatynyń depýtaty, Qarjy jáne bıýdjet komıtetiniń hatshysy (2016-2021).

Qazirgi qyzmetinde 2022 jylǵy aqpannan bastap.

50 jyl buryn (1973) Almaty qalalyq sotynyń sýdıasy Talǵat Qojanuly BARATBEKOV dúnıege keldi.

Shymkent (qazirgi Túrkistan) oblysynda týǵan. Taldyqorǵan zań ınstıtýtyn bitirgen, advokat (1998).

Eńbek joly: Ońtústik Qazaqstan oblysynyń «Tólebı» sharýa qojalyǵynyń qyzmetkeri (1992-1994 jyldary); OQO Tólebı halyq sotynyń sot oryndaýshysy (1994-1995); Ońtústik Qazaqstan oblysynyń ádilet basqarmasynyń zańdy tulǵalardy tirkeý bóliminiń jetekshi mamany, bas maman, bólim bastyǵy (1995-1997); Sottardyń jumysyn uıymdastyrý bóliminiń jetekshi mamany jáne konsýltanty (07.1997-10.1997); Ádilet departamentiniń jetekshi maman keńesshisi – Ońtústik Qazaqstan oblysy atqarýshylyq qyzmet departamentiniń dırektory (1997-1998); Ońtústik Qazaqstan oblysy Ádilet departamentiniń zańdy tulǵalardy tirkeý bóliminiń bastyǵy (1998-1999); Almaty qalasy Ádilet departamentiniń zańdy tulǵalardy tirkeý bóliminiń bastyǵy (1999-2000); Almaty oblysynyń Ádilet basqarmasynyń bastyǵy, bastyq orynbasary (2000-2002 jyldary); Almaty qalasynyń mamandandyrylǵan aýdanaralyq ekonomıkalyq sotynyń sýdıasy (2002-2005); Shymkent qalasy Abaı aýdandyq sotynyń tóraǵasy (2005-2008 jyldary); Ońtústik Qazaqstan oblysynyń mamandandyrylǵan aýdanaralyq ekonomıkalyq sotynyń tóraǵasy (2008-2009); Qazaqstan Respýblıkasy Bas prokýratýrasy departament bastyǵy, bólim bastyǵy, bólim bastyǵynyń orynbasary (2009-2011 jyldary); Astana qalasy prokýrorynyń orynbasary (2011-2014 jyldary); Almaty oblystyq sotynyń azamattyq jáne ákimshilik ister jónindegi apellıatsııalyq sot alqasynyń tóraǵasy (2014-2015 jyldary); Qazaqstan Respýblıkasy Joǵarǵy Sotynyń sýdıasy (2015-2017); Ońtústik Qazaqstan oblystyq sotynyń tóraǵasy (2017-2018); Túrkistan oblystyq sotynyń tóraǵasy (2018-2020).

2020 jyldyń qazanynan bastap qazirgi qyzmetinde.

40 jyl buryn (1983) «Narhoz ýnıversıteti» KEAQ prezıdenti (basqarma tóraǵasy) Mıras Muhtaruly Dáýlenovdúnıege keldi.

Shyǵys Qazaqstan oblysy Óskemen qalasynda dúnıege kelgen. S. Amanjolov atyndaǵy Shyǵys Qazaqstan memlekettik ýnıversıtetin támamdaǵan, quqyqtaný magıstri, quqyq salasyndaǵy doktor (PhD).

Eńbek jolyn 2003 jyly bastaǵan. Ártúrli jyldary zańger retinde jeke sektorda jumys istegen. 2012 jylǵy tamyzda «Qazaq Gýmanıtarlyq Zań ýnıversıteti» AQ Halyqaralyq quqyq jáne halyqaralyq qatynastar kafedrasynyń meńgerýshisi laýazymyna taǵaıyndaldy. 2015-2018 jyldary – M. S. Nárikbaev atyndaǵy KAZGıÝÝ ýnıversıtetiniń S. Zımanov atyndaǵy irgeli jáne qoldanbaly zertteýler Akademııasynyń dırektory – Basqarma Tóraǵasynyń orynbasary. 2018-2019 jyldary – M. S. Nárikbaev atyndaǵy QazMZÝ ýnıversıtetiniń S. Zımanov atyndaǵy quqyqtyq jáne ekonomıkalyq zertteýler akademııasynyń dırektory. 2019-2021 jyldary – Qazaqstan Respýblıkasy Bilim jáne Ǵylym vıtse-mınıstri.

2021 jyldyń mamyr aıynan bastap qazirgi qyzmetinde.


Seıchas chıtaıýt