1 qyrkúıekten bastap oqýshylar men stýdentter qarjylyq saýat boıynsha bilim alady

<p>ASTANA. KAZINFORM &ndash; Qazaqstandyqtardyń qarjylyq saýatyn arttyrý boıynsha &laquo;Qaryzsyz qoǵam&raquo; jobasy jalǵasyp jatyr. Elordada mektepterdiń muǵalimderi jáne kolledjder men ýnıversıtetterdiń oqytýshylary biliktilikti arttyrý kýrstarynan ótti. Jańa oqý jylynda oqýshylar men stýdentter de qarjylyq saýat boıynsha bilim alady.&nbsp;</p>

AMANAT partııasynyń habarlaýynsha, jumys isteıtin 10 mln qazaqstandyqtyń 9 mıllıonynda nesıe bar, al tizilimdegi boryshkerlerdiń jalpy sany 3,4 mln adamdy quraıdy.

Tutynýshylyq nesıelerdiń jalpy kólemi 5 trln teńgege ósip, 2023 jyly 18,2 trln teńgege jetti. Bul eldiń jyldyq bıýdjetiniń 75%-yn quraıdy. Sarapshylardyń baǵalaýynsha, eldegi stýdentterdiń 80%-ynda nesıe bar. 

Foto: AMANAT partııasy

Partııa hatshysy Eldar Jumaǵazıevtiń aıtýynsha, halyqty nesıelendirý máselesin júıeli túrde sheshý úshin bilim berý mekemeleriniń baǵdarlamasyn qaıta qaraý kerek.

«Ózderińiz biletindeı, Prezıdent Qasym-Jomart Toqaev «Qaryzsyz qoǵam» jobasyn qoldap, onyń aýqymyn jalpyhalyqtyq deńgeıge shyǵarýdy tapsyrdy. Bul jumysqa Úkimet pen Ulttyq bank qosyldy. «Qaryzsyz qoǵam» jobasy qaryzǵa belsheden batyp, úmitin úzgenderge naqty qoldaý kórsetedi. Joba qolda bar qarajatqa ómir súrýge, qajetsiz nesıeden bas tartýǵa úıretedi. Barlyq aımaqtaǵy azamattar bul jobaǵa qoldaý bildirip, ony jalǵastyrýdy surap otyr», - dedi E. Jumaǵazıev.

Partııa hatshysy 2024 jyly barlyǵy 100 myń stýdent pen 450 myń oqýshy qarjylyq saýattan bilim alatynyn atap ótti. Oǵan qosymsha 200 myń azamat oqý kýrstarynan ótedi. Osylaısha, joba bıyl 750 myń adamdy qamtıdy. 

Sonymen birge qazir oqýshylar «Jahandyq quzyrettilik» páni arqyly qarjy salasy týraly jańa bilim alýda. Ókinishke qaraı ol ata-analar qaýymdastyǵynyń, sarapshylardyń jáne mektep oqýshylarynyń jıi synyna ushyrap keledi. 

Foto: AMANAT partııasy

Máseleni tereń zertteý úshin sáýir aıynda arnaıy saýalnama júrgizildi. Zertteýge «Jahandyq quzyrettilik» páni boıynsha qarjylyq saýattan sabaq beretin pedagogter, oqýshylar men olardyń ata-analary qatysty. Respondentterdiń jalpy sany 500 myńnan asty.

«Árbir besinshi oqýshy «Jahandyq quzyrettilik» sabaǵy qyzyqtyrmaıtynyn aıtty. Onyń birneshe sebebi bar: pán kestede 7 nemese 8-sabaq retinde tur, taqyryptar múldem qyzyqsyz, al ınternettegi materıal kerisinshe qyzyqty. Onyń ústine osy pán boıynsha sabaq beretin muǵalimder joq. Sabaqty tarıh, kórkem eńbek, dene shynyqtyrý jáne qazaq tili muǵalimderi júrgizedi. Soǵan qaramastan, saýalnamaǵa qatysqan oqýshylardyń 60%-y qarjylyq saýattyń mańyzyn atap ótken. Ata-analar da olarmen kelisedi. Respondentterdiń 78%-y balalary qarjylyq saýatty zertteýge nıetti ekenin jetkizgen», - dedi Eldar Jumaǵazıev.

Eske sala keteıik, «Qaryzsyz qoǵam» jobasy byltyr 2 mamyrda Halyk Bank-tyń qoldaýymen qanatqaqty rejımde bastaý aldy. Keıin jobaǵa taǵy 11 bank qosyldy. Sarapshylar dáristerinen basqa, jobaǵa qatysýshylar enbek.kz portalyna tirkelý, sottan tys bankrottyq jarııalaý, jeke kásipkerlik ashý, bereshekti óteý kestesin jasaý boıynsha keńes alady. Sondaı-aq oqý protsesinde qatysýshylarǵa advokattardyń kómegine kepildik beriledi. Olar ár qaryz alýshynyń nesıelik tarıhyn jeke zertteıdi jáne qaryz júktemesin jeńildetý boıynsha praktıkalyq keńester beredi. 

Kýrsqa jazylý úshin qogamfin.kz saıtyndaǵy nysandy toltyrý qajet. Jobaǵa qatysýshylar kúndizgi formatta saýatyn arttyryp, bir topta 50 adamǵa deıin oqytylady. Dáristiń uzaqtyǵy – 5 jumys kúni.